Kościół św. Mikołaja w Lüneburgu

Kościół św. Mikołaja w Lüneburgu

St. Nicolai (Lüneburg)

kościół parafialny
Kościół św. Mikołaja – widok z wieży ciśnień
Państwo	Niemcy
Miejscowość	Lüneburg
Wyznanie	protestanckie
Kościół	Ewangelicko-Luterański Kościół Krajowy Hanoweru
Parafia	Evangelisch-lutherische Kirchengemeinde St.Nicolai Lüneburg
Imię	św. Mikołaj
Historia Data rozpoczęcia budowy 1407 Data zakończenia budowy 1440 Aktualne przeznaczenie czynny kościół parafialny Poprzednie wyznanie katolickie (do 1530)
Dane świątyni Rzut przyziemia świątyni Styl gotyk ceglany Architekt nieznany Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież • wysokość wież 1 92,7 m Liczba naw 3 Nawa główna • wysokość 28,5 m Nawa boczna • szerokość 7,5 m
Położenie na mapie Dolnej Saksonii Kościół św. Mikołaja w Lüneburgu
Położenie na mapie Niemiec Kościół św. Mikołaja w Lüneburgu
53°15′06″N 10°24′36″E/53,251667 10,410000
Strona internetowa

Kościół św. Mikołaja w Lüneburgu (niem. St. Nicolai (Lüneburg)) – kościół ewangelicko-luterański położony w centrum Lüneburga. Najmłodszy i najmniejszy spośród trzech głównych kościołów lüneburskiego Starego Miasta. Został zbudowany w latach 1407–1440 w stylu północnoniemieckiego gotyku ceglanego jako trzynawowa bazylika. Od 1530 (od zapanowania reformacji w mieście) stał się kościołem ewangelicko-luterańskim.

Architektura

Sklepienia gwiaździste w nawie głównej kościoła św. Mikołaja.

Wnętrze kościoła św. Mikołaja wzorowane jest na rozwiązaniach zastosowanych w kościele Mariackim w Lubece. Godna uwagi jest zwłaszcza gotycka nawa główna, wysoka na 28,5 m i szeroka na ok. 7,5 m, mająca jedyne na terenie północnych Niemiec sklepienie gwiaździste złożone z ośmioramiennych gwiazd, będące przy tym jedynym elementem wystroju kościoła, który zachował średniowieczny charakter. Na pozostałej części kościoła silne piętno wycisnęły XIX-wieczne restauracje.

Na zewnątrz najbardziej rzuca się w oczy wysoka na 92,7 m^[1] wieża, zbudowana w latach 1831–1895 w stylu neogotyckim. Należy ona do najwyższych wież kościelnych na terenie Dolnej Saksonii. Na trzech stronach wieży, z wyjątkiem północnej, widnieją cyferblaty zegara wieżowego; od strony północnej nie było możliwe umieszczenie czwartej tarczy zegarowej, ponieważ znajdują się tam schody prowadzące na górę wieży.

Wyposażenie

Ołtarz główny.

Kościół św. Mikołaja zawiera kilka arcydzieł malarstwa i sztuki snycerskiej epoki gotyku. Ołtarz główny z relikwiarzem z 1440 przeniesiony z byłego kościoła sw. Lamberta (wyburzonego w latach 1860/61), jest dziełem lüneburskiego mistrza Hansa Snitkera Starszego; malowidła na skrzydłach ołtarza są przypisywane hamburskiemu malarzowi Hansowi Bornemannowi. Na predelli widnieje cenne malowidło przedstawiające sześciu proroków.

W obejściu prezbiterium znajdują się pozostałości ołtarza głównego z byłego klasztoru sióstr cysterek w Heiligenthal. Reliefy na nim to dzieło miejscowych snycerzy z ok. 1425, malowidła ołtarzowe pochodzi z ok. 1450 i przedstawiają cztery sceny z życia św. Wawrzyńca i św. Andrzeja; na jednym z nich jest umieszczona panorama średniowiecznego Lüneburga. I te malowidła są również przypisywane Hansowi Bornemannowi.

Z lewej strony ołtarza glownego stoi chrzcielnica, dzieło mistrza Ulricusa z ok. 1325, pochodząca z rozebranego w 1651 kościoła św. Cyriaka.

Dzwony

Widok z przodu.

Na wieży znajdują się dwa dzwony zegarowe – Katharinenschelle (z 1445) i Franziskusschelle (z 1516) – służące do wybijania godzin oraz trzy dzwony kościelne. Największy z nich, Marienglocke, ma wysokość tonu a⁰ i został odlany w 1491 przez holenderskiego ludwisarza Gerharda van Wou. Waży on ok. 4200 kg i pochodzi z byłego kościoła św. Lamberta. Mniejszy dzwon, zwany Leihglocke pochodzi z kościoła parafialnego w Fischhausen (byłe Prusy Wschodnie), został odlany w 1674 przez Davida Dornmanna i ma wysokość tonu e¹.

24 lipca 2009 w ludwisarni Rinckera został odlany trzeci dzwon – Schifferglocke – mający wysokość tonu c¹. Tony wszystkich dzwonów tworzą razem trójdźwięk gamy a-moll (a⁰– c¹– e¹).

4 października 2009 wszystkie trzy dzwony zabrzmiały po raz pierwszy razem.

Znaczenie turystyczne kościoła św. Mikołaja

Podobnie jak kościół św. Jana i kościół św. Michała, również i kościół św. Mikołaja wzbudza zainteresowanie odwiedzających Lüneburg turystów. Wszystkie trzy kościoły stanowią wybitne dzieła gotyku ceglanego i dlatego miasto, w którym się znajdują, zostało umieszczone na trasie Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego.

Kościół św. Mikołaja jest udostępniony do zwiedzania 7 dni w tygodniu, z wyjątkiem tych pór dnia, w których odbywają się nabożeństwa lub organizowane są wystawy.

Zobacz też

• Europejski Szlak Gotyku Ceglanego

Przypisy

Bibliografia

• Hansjörg Rümelin: St. Nicolai in Lüneburg. Bauen in einer norddeutschen Hansestadt 1405–1840 (= Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Niedersachsen und Bremen. 248; Beiträge zur Architektur- und Kulturgeschichte. Leibniz Universität Hannover. 2). Hannover: Hahnsche Buchhandlung, 2009. ISBN 978-3-7752-6048-0. (niem.)

Linki zewnętrzne

• Parafia św. Mikołaja w Lüneburgu: strona oficjalna (niem.). www.st-nicolai.eu/. [dostęp 2010-08-30].
• Europejski Szlak Gotyku Ceglanego: Lüneburg: strona oficjalna (niem. • ang. • pol.). www.eurob.org /. [dostęp 2010-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-06)].