Kościół św. Mikołaja w Przyszowej
 A-3/M z dnia 30.10.2001 | |||||||||||||||||||
 Kościół św. Mikołaja w Przyszowej | |||||||||||||||||||
| Państwo |  Polska | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo |  małopolskie | ||||||||||||||||||
| Miejscowość | Przyszowa | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||||||
| Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||||||||||||
| Parafia | św. Mikołaja Biskupa w Przyszowej | ||||||||||||||||||
| Wezwanie | św. Mikołaja Biskupa | ||||||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||||
| Cudowne wizerunki | *obraz Matka Boża Wspomożenia Wiernych *figura Madonna Tronująca | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Łukowica _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Łukowica") | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |||||||||||||||||||
 49°38′28,35″N 20°30′19,02″E/49,641208 20,505283 | |||||||||||||||||||
Kościół św. Mikołaja Biskupa w Przyszowej – murowana świątynia rzymskokatolicka w miejscowości Przyszowa w powiecie limanowskim, będąca kościołem parafialnym miejscowej parafii.
Historia
Od początku swego istnienia parafia w Przyszowej administrowała dwoma drewnianymi kościołami. Drugi z nich, wzniesiony w 1621, pod koniec XIX wieku popadał w ruinę. Dlatego właśnie podjęto starania o zezwolenie na budowę nowej świątyni. Środki na ten cel gromadzono z datków parafian, a także z darów kolatorskich, przeznaczonych na ten cel przez rodzinę Skarszewskich.
Budowę kościoła rozpoczęto w 1901 i trwała blisko 6 lat. Autorem projektu architektonicznego był profesor Politechniki Lwowskiej Teodor Talowski. Uroczystej konsekracji dokonał w 1913 biskup Leon Wałęga.
Prace nad wystrojem i kompletowanie wyposażenia świątyni trwały do połowy lat 50. XX wieku.
Architektura
Kościół przyszowski wzniesiony został z cegły na planie krzyża w stylu neogotyckim. Jest to świątynia jednonawowa z kaplicami bocznymi o charakterze transeptu. W fasadzie wyraźnie wyodrębniona została kruchta i wejście główne. Powyżej znajduje się duże okno witrażowe. Dwuspadowy dach wieńczy attyka, na której umieszczono Krzyż z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego.
Wnętrze
Wnętrze świątyni nakryte jest ostrołukowymi sklepieniami neogotyckimi. Oświetla je światło padające przez duże okna witrażowe. Ściany i stropy pokrywa barwna polichromia, wykonana w latach 1936-1939 przez Adama Miksza najpierw kazeiną a następnie temperą. Szczególną uwagę przyciągają wizerunki św. Mikołaja, św. Józefa i Jezusa w cierniowej koronie.
Ołtarze
- ołtarz główny
- zaprojektowany przez Czesława Lenczowskiego, a wykonany w latach 1953-1955 przez Feliksa Wardęgę. Ołtarz pomyślany został jako tryptyk w formie gotyckiej monstrancji. Wykonany został z drewna dębowego i bogato ozłocony. Głównym obrazem w ołtarzu jest Pan Jezus na Krzyżu, przeniesiony ze starego kościoła. Na jego zasuwie znajduje się portret patrona kościoła św. Mikołaja, będący wierną kopią jego wizerunku z grobowca we Włoszech. Powyżej znajduje się płaskorzeźba, przedstawiająca Boga Ojca i Ducha Świętego w otoczeniu aniołów. W skrzydłach tryptyku znajdują się wnęki, w których umieszczono figury św. Józefa i św. Jana Chrzciciela.
- ołtarze boczne
- wykonane zostały w stylu neogotyckim.
- ołtarz Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych - zaprojektowany przez Teodora Talowskiego i wykonany przez Wojciecha Samka. Znajduje się w nim łaskami słynący obraz Matka Boża Wspomożenia Wiernych, przeniesiony ze starej świątyni. Obraz ten otoczony był kultem już od XIV wieku. W 1998 przeszedł gruntowną konserwację, która ujawniła pod drewnianą sukienką pierwsze malowidło.
- ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa - również jest wynikiem współpracy prof. Talowskiego i Wojciecha Samka. Umieszczono w nim figurę Serca Jezusowego. W górnej części znajduje się obraz Przemienienie Pańskie, również otoczony szczególną czcią.
- ołtarz Madonny z Dzieciątkiem - umieszczono w nim kopię figury znanej jako Madonna Tronująca. Oryginał przechowywany jest w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie.
Wyposażenie
- krzyż z figurą Chrystusa na belce tęczowej,
- barokowa ambona,
- kamienna chrzcielnica z herbami Strzemię i Ostroga,
- 22-głosowe organy,
- posążki św. Piotra, św. Pawła, św. Zofii i św. Kingi,
- rzeźbione ławki kolatorskie.
Bibliografia
- Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 205-209. ISBN 978-83-88383-43-4.
- Dzieje kościoła w Przyszowej (pol.). parafia w Przyszowej, 2007. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-04)].
- Przyszowa (pol.). beskidwyspowy.eu. [dostęp 2011-06-27].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
