Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej

A-1269 z 18 czerwca 1954[1]
kościół filialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Dzisna
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia św. Katarzyny w Trzecheli
Wezwanie	św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Historia Data zakończenia budowy koniec XVI wieku Data reaktywacji 1976 Fundator Rodzina Köllerów
Położenie na mapie gminy Przybiernów Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej
53°41′04″N 14°50′36″E/53,684444 14,843333

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej – kościół filialny w Dzisnej.

Jest jednym z najstarszych kościołów ryglowych na terenie Pomorza Zachodniego^[2]. We wnętrzu unikatowe, siedemnastowieczne polichromie będące przykładem sztuki ludowej tych terenów. W literaturze obiekt określany jest jako „niezwykle cenny zabytek”^[2] lub nawet jako „najcenniejszy drewniany obiekt na Pomorzu Zachodnim”^[3].

Historia

Kościół powstał pod koniec XVI wieku (najprawdopodobniej w 1591 – taka data znajdowała się na witrażach herbowych w oknach świątyni)^[2]. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1595^[4]. Około 1673 kościół wzbogacił się o ryglową wieżę (została ona rozebrana w 1906)^[4]. Zachowane do dnia dzisiejszego wyposażenie pochodzi z XVII wieku.

Fundatorem kościoła był ród Köllerów, którzy władali wsią do 1920^[2]. Po zmianie właściciela pojawił się wśród mieszkańców wsi pomysł zburzenia dotychczasowego kościoła i postawieniu na jego miejscu nowej, murowanej świątyni, co podnieść miało prestiż miejscowości. W dzieło obrony kościoła zaangażował się ówczesny konserwator zabytków prowincji Pomorze – dr Frantz Balke^[2]. Dzięki jego staraniom odstąpiono od planów rozbiórki, a w 1928 kościół został poddany pracom konserwatorskim.

W czasie II wojny światowej świątynia nie ucierpiała. W okresie powojennym była wykorzystywana jako owczarnia. 18 czerwca 1954 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 21^[5]. W 1976 budynek powrócił do pełnienia funkcji sakralnych^[2]. Wstępny remont kościoła przeprowadzono w latach 1978–1981^[4]. Remont kapitalny miał miejsce w latach 1993–1995^[4]. Zakres prac obejmował m.in. dobudowanie drewnianej wieży oraz zrekonstruowanie ołtarza głównego i oszklenia witrażowego.

Wyposażenie

Sceny na fasetach stropu

Stworzenie Świata

Stworzenie Ewy

Grzech Pierworodny

Wygnanie z Raju

Narodzenie Chrystusa

Ukrzyżowanie

Zmartwychwstanie

Wniebowstąpienie

Sąd Ostateczny

• Polichromie stropu. Płaską powierzchnię stropu oraz ustawione skośnie fasety pokrywają malowidła wykonane przez Michaela Wurma w XVII w^[2]. Strop ozdobiony został motywami roślinnymi, pomiędzy którymi umieszczone zostały twarze aniołów. Na fasetach umieszczono sceny ze Starego i Nowego Testamentu: Stworzenie Świata, Stworzenie Ewy, Grzech Pierworodny, Wygnanie z Raju, Narodzenie Chrystusa, Ukrzyżowanie, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie i Sąd Ostateczny^[2]. Wygląd wielu przedstawionych postaci jest wzorowany na ówczesnych strojach żołnierzy i dostojników szwedzkich, którzy panowali wówczas na Pomorzu Zachodnim^[3][4]. Całość – pełna uproszczeń i naiwności jest typowym przykładem sztuki ludowej.
• Empora z balustradą ozdobioną wizerunkami 12 apostołów
• Ołtarz barokowy z 1607^[2], zwieńczenie ołtarza wykonano w 1682^[2]
• Ambona z 1650^[2]

Wnętrze kościoła w Dzisnej

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Archiwalne zdjęcia kościoła w bibliotece Polona