Kościół św. Wojciecha w Kielcach

Kościół Świętego Wojciecha
	A.325/1-5 z dnia 15.02.1957 r. oraz 21.02.1994 r.
	kościół parafialny
	; Kościół św. Wojciecha w Kielcach
Państwo	Polska
Miejscowość	Kielce
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Wojciecha w Kielcach
Wezwanie	św. Wojciecha
Historia
Data zakończenia budowy	1084
	Położenie na mapie Kielc Kościół Świętego Wojciecha
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Świętego Wojciecha
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Kościół Świętego Wojciecha
	50°52′23″N 20°38′10″E/50,873056 20,636111
	Strona internetowa

Wnętrze kościoła

Widok od zachodu

Kościół Świętego Wojciecha – pochodzący z XVIII wieku kościół w Kielcach mieszczący się niedaleko centrum miasta, między aleją IX Wieków Kielc i ulicą Bodzentyńską.

Przez plac św. Wojciecha przechodzi czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce.

Opis kościoła

Wewnątrz kościoła znajdują się namalowane w 1889 roku trzy obrazy autorstwa Jana Styki: "Rozmnożenie chleba" w ołtarzu głównym, "Św. Rozalia" na zasuwie i "Św. Franciszek" w zwieńczeniu prawego bocznego ołtarza. Na terenie okalającym kościół znajduje się pozostałość po cmentarzu – pomnik z wykutą w piaskowcu figurą Chrystusa Frasobliwego (tzw. "latarnia zmarłych") z 1732 roku. Na jego cokole umieszczony jest już częściowo niewidoczny napis "ANNO D (...) 1732 D 28, CIALA LUCKIE NA TEM MIEJSCU SPOCZYWAJACE UPRASZAJA POBOZNOSCI WASZY (...) POZDROWIENIA ANIELSKIE". Na zachodniej ścianie kościoła znajduje się kamienny portal z 1763 roku z tablicą fundacyjną, a na prawo od wejścia głównego stoi odsłonięty w 1997 roku pomnik Świętego Wojciecha. Wokół budynku rosną ponad stuletnie drzewa. Przed kościołem znajduje się Plac Świętego Wojciecha z zachowanym fragmentem muru, przy którym w 1943 roku Niemcy rozstrzelali publicznie zakładników – żołnierzy Armii Krajowej.

Historia

Początek kościoła świętego Wojciecha datuje się na XI wiek, kiedy to postawiono w tym miejscu niewielki drewniany kościół, pełniący funkcję kościoła cmentarnego. Powstał on przy osadzie, która dała początek miastu Kielce. W pochodzącym z 1573 roku testamencie Pawła, wicekustosza kieleckiego, zachował się zapisek na temat przeprowadzonego remontu drewnianego kościoła brzmiący: "zapis na reparację budynków kościoła św. Wojciecha w Kielcach". W roku 1763 na jego miejscu wybudowano barokowy, murowany kościół, który został ufundowany przez kanonika Jana Rogallę. W 1885 roku miała miejsce rozbudowa kościoła, która nadała mu ostateczny wygląd. Autorem projektu rozbudowy był architekt gubernialny Franciszek Ksawery Kowalski.

Zabytkowy zespół

Zespół kościoła pw. św. Wojciecha został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.325/1-5 z 15.02.1967, z 21.02.1994)^[1]:

kościół parafialny pw. św. Wojciecha,
plebania, pl. św. Wojciecha 9, wybudowana po 1870 r., przebudowana w 1978 r.,
cmentarz przykościelny i teren przy ul. Bodzentyńskiej – Kościuszki,
ogrodzenie z XVIII–XIX w.,
dworek, ul. Bodzentyńska 29, z 1853 r. (nr rej.: dec. z 3.12.1956)

Odkrycia archeologiczne

Na przełomie roku 2006 i 2007, podczas remontu Placu Świętego Wojciecha, natrafiono na pochodzące z XVIII wieku kamienne fundamenty łączone wapienną zaprawą, o wymiarach 5×7 metrów, znajdujące się na głębokości około 40 cm poniżej poziomu gruntu^[2]. Według historyków, są to pozostałości po przykościelnym szpitalu dla ubogich, który prawdopodobnie spłonął w 1800 roku, gdy Kielce zostały ogarnięte przez wielki pożar. Podczas dalszych prac wykopaliskowych odkryto dwa groby, liczące ponad 300 lat, a na głębokości około 80 cm natrafiono na grunt z okresu średniowiecza, ze sporą ilością fragmentów ceramiki, po których oszacowano wiek znaleziska na przełom XI i XII wieku. W połowie lutego, na głębokości ponad 100 cm, zostały odkopane resztki paleniska, polepy oraz słupów, które stanowią fragmenty średniowiecznej chałupy, wchodzącej w skład osady przedlokacyjnej, otaczającej kościół świętego Wojciecha^[3]. Odkrycie to stanowi dowód na ponad dziewięćsetletnią historię Kielc i potwierdza tezy historyków, iż to miejsce jest kolebką miasta.

Przypisy

↑ ^a ^b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 16 [dostęp 2015-10-26] .
↑ Informacje o odkopaniu fundamentów dawnego szpitala dla ubogich na kieleckich stronach Gazety Wyborczej
↑ Informacja o odkopaniu pozostałości chałupy na kieleckich stronach Gazety Wyborczej

Linki zewnętrzne

Strona parafii św. Wojciecha w Kielcach
Franciszek Mazurek: Kościół i parafja św. Wojciecha w Kielcach (opis historyczno-prawny) (1935) w bibliotece Polona

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 16 [dostęp 2015-10-26] .

[2] Informacje o odkopaniu fundamentów dawnego szpitala dla ubogich na kieleckich stronach Gazety Wyborczej

[3] Informacja o odkopaniu pozostałości chałupy na kieleckich stronach Gazety Wyborczej

[1]

[2]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne