Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej

Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej

A-314/78 z dnia 11.05.1978[1]
kościół parafialny
(c) Photo: Hons084 / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl
Państwo	Polska
Miejscowość	Istebna
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia Dobrego Pasterza w Istebnej
Historia Data rozpoczęcia budowy 1792 Data zakończenia budowy 1794 Data poświęcenia 24 sierpnia 1794
Dane świątyni Styl barok Wieża kościelna • liczba wież 1
Położenie na mapie gminy Istebna Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej
Położenie na mapie województwa śląskiego Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej
49°33′49,5″N 18°53′31,0″E/49,563750 18,891944

Kościół Dobrego Pasterza w Istebnej – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Istebnej, w powiecie cieszyńskim, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Istebna diecezji bielsko-żywieckiej.

Historia i opis

Znajdujący się w centrum wsi kościół zbudowany został w latach 1792-1794 na miejscu wcześniejszej drewnianej kaplicy z 1720 roku. Powstała ona w efekcie jezuickiej misji chrystianizacyjnej prowadzonej wśród górali^[2] przez ks. Leopolda Tempesa (jezuitę związanego misją z Jabłonkowem)^[3]. Pośrednio w jej wyniku, pod koniec XVIII w., powstał obecny murowany kościół, do którego przeniesiono m.in. krzyż wykonany z drewna lipowego, będący prawdopodobnie dziełem uczniów z krakowskiej pracowni Wita Stwosza. Na miejscu pierwotnej, nieistniejącej już kaplicy drewnianej obecnie znajduje się figura Matki Boskiej, przedstawionej według paryskiego objawienia św. Katarzyny Labouré, znanego z Cudownego Medalika.

Po rozbudowie w latach 1928-1929 kościół przybrał obecny kształt architektoniczny. Wewnątrz, w nawie głównej powstają wówczas polichromie autorstwa dwóch istebniańskich artystów: Jana Wałacha i Ludwika Konarzewskiego^[4]. W ołtarzu głównym (dzieło L. Konarzewskiego) znajduje się namalowany przez J. Wałacha Obraz Chrystusa Dobrego Pasterza usytuowanego na tle istebniańskiego krajobrazu. Obraz otoczony jest płaskorzeźbami 12 apostołów i zwieńczony opromienioną figurą w konwencji Matki Boskiej Częstochowskiej z Dzieciątkiem Jezus na ręce oraz ze znajdującym się u podstaw przedstawienia ukoronowanym orłem^[5]. Na szczególną uwagę zasługują polichromie we wnętrzu kościoła przedstawiające Piekło i Niebo (L. Konarzewski) czy choćby spowiedź górali (Jan Wałach) oraz młodopolskie elementy wyposażenia: ambona w kształcie łodzi i chrzcielnica w kształcie muszli (L. Konarzewski)^[6]. Po prawej stronie ołtarza głównego – kaplica z oryginalnym wystrojem według koncepcji Joanny Konarzewskiej, powstałym w 1953 roku: realistycznym malowidłem przedstawiającym procesję górali pędzla Ludwika Konarzewskiego juniora, jego również autorstwa – obrazem ołtarzowym, ukazującym Chrystusa na Krzyżu w rozmowie z Dobrym Łotrem oraz z wystrojem ceramicznym jego siostry – Marii Konarzewskiej^[7].

Na uwagę zasługują też bardzo oryginalne zamknięte oprawy oświetleniowe, lamp sufitowych w formie tzw. oboniek, czyli płaskich, drewnianych beczułek góralskich, w których przechowywało się mleko owcze - według pomysłu brata Ludwika Konarzewskiego-juniora - architekta Stanisława Konarzewskiego^[8]. Dzięki tej właśnie koncepcji dość powszechne stało się w regionie wykorzystywanie formy tych naczyń jako lamp dekoracyjnych, w których zamiast dna umieszczone jest szkło, na którym układa się koronki koniakowskie. W tym samym miejscu pod chórami znajdują się konfesjonały w stylu hiszpańskim, wykonane przez jednego z uczniów L. Konarzewskiego - p. Bocka^[5].

Na wschód od kościoła, za pomnikiem Pawła Stalmacha znajduje mały park z drzewami liczącymi ponad 300 lat. Jego część zajmuje stary cmentarz istebniański, założony na przełomie XVIII/XIX w. z charakterystycznymi żeliwnymi krzyżami odlanymi w hutach w Trzyńcu i Ustroniu. Obok kościoła wznosi się budynek dawnej szkoły parafialnej z 1819 r., na którym umieszczono tablicę upamiętniającą alpinistę Jerzego Kukuczkę. Na zachód od kościoła umiejscowiono nowy cmentarz, gdzie spoczywa wiele znanych i kojarzonych z Trójwsią Beskidzką osób, jak rodzina Konarzewskich, Jan Kawulok, Paweł Łysek czy ks. Emanuel Grimm^[9].

Przypisy

Bibliografia

• Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 6, z. 3 (miasto Cieszyn i pow. Cieszyński), opr. T. Małkowska-Holcerowa i J. Mańkowska- Jurczakowa oraz R. Brykowski i Z. Winiarz, 1974, s. 83;
• MałgorzataM. Kiereś MałgorzataM., o. Leopold Tempes Pierwszy misjonarz Górali Beskidu Śląskiego, Istebna: Interfon, 2002, s. 5, ISBN 83-87308-62-5, OCLC 749525852 .
• Łukasz Konarzewski: Ludwik Konarzewski senior, [w:] „Ziemia śląska”, red. Lech Szaraniec, t. 2, Katowice 1989, s. 62-65 ISSN 0860-6676
• Łukasz Konarzewski: Katalog zbiorów prac plastycznych rodziny Konarzewskich oraz muzealiów w Istebnej na Buczniku, Olkusz 2015 ISBN 978-83-939096-0-5