Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania w Austrii

Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania w Austrii
Evangelische Kirche Augsburgischen Bekenntnisses in Österreich
Ilustracja
Kościół ewangelicko-augsburski w Wiedniu
Klasyfikacja systematyczna wyznania
Chrześcijaństwo
 └ Protestantyzm
   └ Luteranizm
Zasięg geograficznyAustria
Strona internetowa

Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania w Austrii (niem. Evangelische Kirche Augsburgischen Bekenntnisses in Österreich, w skrócie Evangelische Kirche A.B. in Österreich) – kościół luterański w Austrii.

W roku 2019 posiadał 271 296 wiernych skupionych w 191 zborach[1]. W 2012 zrzeszał ok. 3,8% obywateli państwa[2]. Podzielony jest na siedem superintendentur.

Kościół jest członkiem Światowej Federacji Luterańskiej. Współpracuje na wielu płaszczyznach z Kościołem Ewangelickim Helweckiego Wyznania w Austrii.

Historia

12 stycznia 1522 roku w katedrze św. Szczepana w Wiedniu pojawił się pastor ewangelicki Paul Speratus, co symbolicznie rozpoczęło Reformację w Austrii. W 1526 roku austriaccy Habsburgowie objęli tron czeski, znacznie powiększając terytorium swego władztwa. Na obszarze tym w wielu miejscach upowszechniła się Reformacja. Niebawem w Świętym Cesarstwie Rzymskim rozpoczęły się wojny religijne po których zawarto pokój augsburski, na której przyjęto zasadę cuius regio, eius religio. Kontrreformację w swoich włościach rozpoczął ok. 1580 cesarz Rudolf II Habsburg. W monarchii Habsburgów ograniczono swobody religijne, co stało się zarzewiem wybuchu w 1618 wojny trzydziestoletniej zakończonej podpisaniem pokoju westfalskiego w 1648, który podtrzymywał postanowienia pokoju augsburskiego. Po wojnie rozpoczęto przymusową rekatolicyzację Czech, co spowodowało w latach 1650–1657 masową emigrację protestantów. Zmianę w nastawieniu władców austriackich do akatolików wykazał Józef II prowadząc politykę regulowania życia religijnego poddanych przezwaną józefinizmem, co dla protestantów austriackich przejawiło się wydaniem 13 października 1781 roku Patentu Tolerancyjnego. Wydanie tego dokumentu rozpoczęło funkcjonowanie krajowego Kościoła ewangelicko-augsburskiego w państwie Habsburgów. W 1861 został on formalnie połączony w unię z Kościołem ewangelicko-reformowanym.

Po rozpadzie Austro-Węgier znaczna część zborów znalazła się poza granicami Austrii. Kontynuowała działalność superintendentura wiedeńska i górnoaustriacka. Kościołowi podporządkowane zostały zbory w Burgenlandzie, które w 1924 utworzyły własną superintendenturę. W 1947 powstały superintendentury Karynti i Wschodniego Tyrolu, Dolnej Austrii, Styrii, a w 1966 Salzburga i Tyrolu.

Przypisy

  1. ↑ a b Zahlen & Fakten. evang.at, 2018-02-16. [dostęp 2020-06-14].
  2. ↑ Zahlen & Fakten; Evangelische laut eigener Zählung 2012 (niem.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wien - Lutherische Stadtkirche (1).JPG
Autor: C.Stadler/Bwag, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fassade der Lutherischen Stadtkirche in der Dorotheergasse im 1. Wiener Gemeindebezirk Innere Stadt.
Die Lutherische Stadtkirche wurde als katholische Klosterkirche des Königinklosters (Kloster der Klarissen) in den Jahren 1582 bis 1583 errichtet. Im Zuge der Josephinische Kirchenreformen wurde das Kloster zwangsweise aufgelöst. Aufgrund des Toleranzpatentes (1781) kaufte die evangelische Gemeinde A.B. 1782/83 einen Teil des Klosters, inklusive der Klosterkirche. Da den Bestimmungen des Toleranzpatents zufolge die Kirche von außen nicht als solche erkennbar sein durfte, wurden unter anderem die drei Kirchtürme abgetragen. Nach dem Erlaß des Protestantenpatentes (Gleichstellung mit der röm.-kath. Kirche, 1861) erfolgte 1876 ein größerer Umbau durch den Architekten Otto Thienemann. Hierbei wurde die Fassade so umgestaltet, dass die Kirche auch von außen als solche erkennbar war. Im Jahr 1907 erfolgte ein neuerlicher Umbau (das Innere der Kirche wurde um 180 Grad gedreht und der Ausgang des Kirchenraums zur Dorotheergasse hin verlegt). Im 2. Weltkrieg wurde die Kirche schwer beschädigt. Im Anschluß erfolgte im Jahr 1948 eine einfache Wiederinstandsetzung. Diese Umgestaltung wurde 1989 rückgängig gemacht und die neoklassizistische Fassade in der Form von 1907 wieder hergestellt.