Kościół Matki Bożej z Pompei w Marsaxlokk

Kościół Matki Bożej z Pompei
Knisja tal-Madonna ta' Pompej
Distinctive emblem for cultural property.svg 1749 NICPMI (2013-09-23)
kościół parafialny, sanktuarium
Ilustracja
Kościół w 2010
Państwo

 Malta

Miejscowość

Marsaxlokk

Adres

Xatt is-Sajjieda

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

maltańska

Wezwanie

Matki Bożej z Pompei

Wspomnienie liturgiczne

8 maja

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej z Pompei”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej z Pompei”
Ziemia35°50′30,0″N 14°32′40,4″E/35,841667 14,544556

Sanktuarium Matki Bożej z Pompei (malt. Santwarju tal-Madonna ta' Pompej, ang. Sanctuary of Our Lady of Pompei) – rzymskokatolicki kościół parafialny w Marsaxlokk na Malcie, narodowe sanktuarium maryjne[1].

Historia

Oryginalny kościół

Od 1436 tereny Marsaxlokk wchodziły w skład Żejtun. W tamtym czasie nikt tu nie mieszkał, a to z powodu obawy przed piratami, ale gdy ci przestali już najeżdżać Maltę, kilka rodzin założyło w pobliżu swoje gospodarstwa. W 1650 znajdowała się na tym terenie kaplica zbudowana przez mieszkańców[2]. W 1890 arcybiskup Pietro Pace wydał dekret o budowie nowego kościoła pod wezwaniem Matki Bożej z Pompei, a pierwszy kamień położono 7 grudnia 1890. W czasie dwóch lat budowa kościoła została ukończona. Budynek świątyni był prostokątny, jego architektem był ks. Ġużeppe Diacono, proboszcz w Qala, Gozo[1][2][3][4].
W tym czasie Marsaxlokk był już sporą wioską rybacką i ośrodkiem letnich wizyt turystycznych, wkrótce więc mieszkańcy złożyli petycję arcybiskupowi Pace, aby kościół i miejscowość stały się odrębną parafią. Ich życzenie zostało spełnione, i 11 stycznia 1897 Marsaxlokk został ogłoszony parafią, a Dun Salv Delia jej pierwszym proboszczem[2][4].

Istniejąca świątynia

W 1910 nowy proboszcz ks. Busuttil przebudował kościół, nadał mu kształt krzyża łacińskiego dobudowując transept i prezbiterium. W latach 1920. kolejny proboszcz, ks. Salv Gatt, przebudował fasadę i nawę główną według planu architekta Ġużeppe Bellia, a także zbudował kopułę, pokrywając koszty jej budowy[2][3][4][5].

Architektura

Kościół zbudowany jest na planie krzyża, z kopułą i dwiema wieżami. Jego długość wynosi 118 stóp (36 m), a najszersza część to 87 stóp (26,5 m), podczas gdy nawa główna ma 18 stóp (5,5 m) szerokości[2][4].

Wnętrze kościoła

Fasada składa się z trzypoziomowych bliźniaczych dzwonnic, pomiędzy którymi znajduje się pseudobarokowe wejście umieszczone w głębokiej łukowej niszy, zajmującej prawie całe środkowe przęsło[3].

Wnętrze

W kościele znajduje się dwanaście ołtarzy[4].
Obraz tytularny namalował Peppinu Testaferrata[2][6].
Obrazy i inne dzieła sztuki, które znajdują się w kościele wykonali[2][5][7]:

  • Giuseppe Bonnici - Święty Andrzej (1893), Święty Józef
  • Toussant Busuttil - Sceny z życia Błogosławionej Dziewicy
  • Ramiro Bonnici Calì - Święta Małgorzata (1934)
  • Raphael Bonnici Calì - Przemienienie Pańskie
  • Giuseppe Calì - Święty Dominik (1913), Święty Józef, Święty Wincenty Ferreri, Matka Boża z Góry Karmel, Święty Antoni
    Święty Dominik pędzla Giuseppe Calì
  • Giuseppe Caruana - malowidła okalające prezbiterium i transept
  • Pietro Paulo Caruana - Święty Paweł
  • G. Mifsud - Święta Teresa (1933)
  • Lazzaro Pisani - Męczeństwo św. Katarzyny (1932)
  • Wistin Camilleri - Męczeństwo św. Katarzyny
  • statua Matki Bożej z Różańcowej (przywieziona z Lecce)
  • statua św. Rity (przywieziona z Bolzano)

Organy przywiezione z Niemiec po raz pierwszy zabrzmiały w kościele w 1954[2].

Święto patronalne

Święto patronalne obchodzone jest z coroczną pielgrzymką narodową w dniu 8 maja[1][3][8]

Ochrona dziedzictwa kulturowego

W dniu 10 marca 1995 obiekt został wpisany przez Malta Environment and Planning Authority na listę zabytków 1. klasy, zaś 23 września 2013 wpisany został na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 1749[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c Parroċċa ta' Marsaxlokk. L-Arċidjoċesi ta' Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-10)]. (malt.).
  2. ↑ a b c d e f g h Churches / Our Lady of Pompeii Parish Church. Marsaxlokk Local Council. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-03)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Our Lady of Pompei, Marsaxlokk. [w:] Times of Malta [on-line]. 2011-10-05. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-27)]. (ang.).
  4. ↑ a b c d e Guillaumier 2003 ↓, s. 241.
  5. ↑ a b c Parish Church of the Madonna of Pompei. NICPMI. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-10)]. (ang.).
  6. ↑ Guillaumier 2003 ↓, s. 242.
  7. ↑ Guillaumier 2003 ↓, s. 241-242.
  8. ↑ Marsaxlokk Parish Church. malta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-16)]. (ang.).

Bibliografia

  • Alfie Guillaumier: Malta's Town and Villages. Valletta: Progress Press Co. Ltd, 2003. ISBN 99909-3-056-2. (ang.).
Rzymskokatolickie kościoły parafialne w Republice Malty
Archidiecezja maltańska
Diecezja Gozo
  • Katedry pogrubiono

Media użyte na tej stronie

Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Marsaxlokk Parish Church 20100305-1.JPG
Autor: Hans A. Rosbach, Licencja: CC BY-SA 3.0
Parish church in Marsaxlokk, Malta
Malta - Marsaxlokk - Triq iz-Zejtun - Madonna ta' Pompei in 02 ies.jpg
Autor: Frank Vincentz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Madonna ta' Pompei in Marsaxlokk, Malta
Marsaxlokk parish church inside.JPG
Autor: Cruccone, Licencja: CC BY 3.0
Inside view of the church of Our Lady of Pompei, Marsaxlokk, Malta