Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie

Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej
we Lwowie

Костел Матері Божої Остробрамської

kościół parafialny
Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Miejscowość	Lwów
Wyznanie	katolickie
Kościół	obrządku bizantyjsko-ukraińskiego
Wezwanie	Matki Boskiej Ostrobramskiej (przed 1945 r.) Покрови Пресвятої Богородиці (Opieki Matki Bożej) (obecnie)
Historia Data zakończenia budowy 1931-1934 Data poświęcenia 7 października 1934 Aktualne przeznaczenie czynny jako cerkiew greckokatolicka Poprzednie wyznanie katolickie / rzymskokatolicki
Dane świątyni Architekt Tadeusz Obmiński Świątynia • materiał bud. • kamień ciosany, beton Dzwonnica • typ dzwonnicy wolnostojąca
Położenie na mapie Lwowa Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie
49°50′10,80″N 24°04′01,28″E/49,836333 24,067022

Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie (obecnie cerkiew pw. Świętej Pokrowy (Opieki Matki Boskiej)) – jest położony przy ul. Łyczakowskiej 175 w dzielnicy Łyczaków.

Historia

Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej został wzniesiony jako kościół wotywny ufundowany przez społeczeństwo Lwowa w podzięce Matce Boskiej za opiekę nad Lwowem w czasie walk o miasto w latach 1918 – 1920. Świątynię postanowiono zlokalizować na Górnym Łyczakowie, w miejscu, gdzie eksplodował pierwszy pocisk wystrzelony przez Armię Czerwoną w stronę Lwowa. Inicjatorem wzniesienia świątyni był ks. arcybiskup dr Bolesław Twardowski. Jego zabiegi w tym względzie poparł ówczesny prezydent Lwowa Józef Neuman oraz rada miejska, która ofiarowała pod budowę kościoła grunt przy ul. Łyczakowskiej oraz przeznaczyła na cele budowy subwencję w kwocie 250.000 zł. Arcybiskup Twardowski powołał do życia Komitet budowy kościoła, którego kierownictwo objął prof. Politechniki Lwowskiej Otto Nadolski – jako komisarz rządowy m. Lwowa podpisał on akt darowizny gruntu na rzecz kościoła.

5 sierpnia 1931 roku rozpoczęto wykopy pod fundamenty, a 7 października tego samego roku, w dniu Matki Boskiej Różańcowej, arcybiskup Twardowski dokonał poświęcenia kamienia węgielnego.

Kościół zaprojektował Tadeusz Obmiński. Po jego śmierci w 1932 roku kierownictwo architektoniczne objął inż. Wawrzyniec Dajczak, kierownikiem budowy natomiast został inż. Stefan Neuhoff.

7 października 1934 roku arcybiskup Twardowski konsekrował kościół. Opiekę nad kościołem powierzono księżom salezjanom.

Po drugiej wojnie światowej kościół został zamknięty i zamieniony na magazyn książek.

W 1992 roku nieczynna świątynia została przekazana Kościołowi greckokatolickiemu i otrzymała nowe wezwanie Покрови Пресвятої Богородиці (Opieki Matki Bożej).

Architektura

Kościół został wzniesiony na stoku tarasowego wzgórza w formie starochrześcijańskiej bazyliki z wolno stojącą z lewej strony dzwonnicą o wysokości 60 m ponad posadzkę kościoła, zbudowaną na planie kwadratu, zwieńczoną u szczytu delikatną gloriettą. Wieża wybudowana została ze zbrojonego betonu i żelaza. W 1936 roku zakupiono dzwony w firmie Odlewnia dzwonów Karol Schwabe. Największy o wadze 3100kg otrzymał nazwę „Bolesław” na cześć arcybiskupa Bolesława Twardowskiego. Na dzwonie umieszczono napis: „J. Eksc. Ks. Arcybiskupowi Metropolicie lwowskiemu, Dr. Bolesławowi Twardowskiemu, Asystentowi Tronu Papieskiego i hrabiemu rzymskiemu z okazji złotych godów kapłańskich jako Fundatorowi Kościoła Matki Boskiej Ostrobramskiej na górnym Łyczakowie ofiaruje duchowieństwo i wierni archidiecezji". Drugi dzwon o wadze 1900kg, napisem „Matki Boskiej Nieustającej Pomocy”. 19 września 1936 roku dzwony uroczyście konsekrował biskup Franciszek Lisowski^[1].

Na taras przed świątynią prowadzą z niżej położonego placu podwójne, dwuramienne schody, wykonane z kamienia i okolone kamienną balustradą. Front tarasu pomiędzy schodami wieńczy również balustrada, zbudowana z gładko ociosanych bloków kamiennych, podobnie jak i właściwy cokół kościoła. Kamień, jakiego użyto do budowy, pochodził z okolic Tarnopola i pobliskich Borek Wielkich. We frontonie głównego portalu świątyni, w jego części środkowej, na wysokości drugiej kondygnacji, wbudowana została otwarta kaplica, obramowana kamiennymi kolumnami. W kaplicy umieszczono obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej, wykonany przez T. J. Pieczonkę z Krakowa.

Kościół wybudowany został jako jednonawowy. Jego wnętrze stanowi nawa główna o długości 45 m, wysokości ponad 20 m i szerokości 13 m. Po jej obu stronach występują nieznaczne filary ku środkowi kościoła i wytwarzają wnęki, w głębi których stały ołtarze boczne i konfesjonały. Nad wnękami umieszczono smukłe, żelazne okna, wypełnione szkłem o pastelowych kolorach.

Nawa pokryta jest płaskim plafonem z prostokątnymi belkami. Łuk tęczowy oddziela nawę główną od prezbiterium we formie konchy. Po lewej stronie prezbiterium położona jest zakrystia a po przeciwległej kaplica boczna Serca Jezusowego.

Ołtarz główny przed wojną miał charakter prowizoryczny i poświęcony był Matce Boskiej Ostrobramskiej.

Po lewej stronie prezbiterium tuż obok wejścia do zakrystii umieszczoną została pamiątkowa tablica ku czci inicjatora i fundatora świątyni, arcybiskupa Twardowskiego, według projektu inż. arch. Wawrzyńca Dajczaka, w wykonaniu firmy Tyrowicza.

Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej może pomieścić w swym wnętrzu do 2200 osób. Pod względem objętości należy do największych kościołów lwowskich.

Przypisy

Bibliografia

• Ryszard Chanas, Janusz Czerwiński, Lwów, Przewodnik turystyczny, wyd. Ossolineum 1992, Wrocław, ISBN 83-04-03913-3
• Aleksander Medyński, Lwów. Przewodnik dla zwiedzających miasto, wyd. nakładem autora, Lwów 1937

Linki zewnętrzne

• Aleksander Medyński, Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej na Łyczakowie, Nakładem Ks. Ks. Salezjanów, Lwów 1938