Kościół Najświętszej Marii Panny w Grodzisku
![]() | |||||||||
kościół filialny | |||||||||
![]() | |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||
Wyznanie | |||||||||
Kościół | |||||||||
Wezwanie | Najświętszej Maryi Panny | ||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||
![]() |
Kościół Najświętszej Marii Panny w Grodzisku – zabytkowy Kościół łaciński w przysiółku Grodzisko w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skała. Znajduje się przy drodze łączącej Sułoszową z Ojcowem, w Ojcowskim Parku Narodowym na wierzchowinie nad widoczną z tej drogi skałą Długą[1].
Kościół wybudowano na miejscu dawnego klasztoru klarysek, które przeniosły się z niego do Krakowa. Opuszczony klasztor po trzech wiekach uległ całkowitej ruinie. W 1642 r. klaryski wybudowały tutaj kaplicę Wniebowzięcia NMP. W 1677 r. na Grodzisku wybudowano cały kompleks religijny, w skład którego wchodzą[2]:
- kościół pw. Wniebowzięcia NMP,
- pustelnia błogosławionej Salomei,
- groty modlitewne,
- obelisk ze słoniem,
- ogrodzenie z bramkami i rzeźbami,
- dom prebendarza.
Kompleks otoczony jest murem ze skał wapiennych i cegieł. Jest w nim główna, półkulista brama i trzy mniejsze. W mur wkomponowano pięć rzeźb:
- Bolesława Wstydliwego – księcia krakowsko-sandomierskiego,
- świętej Kingi, żony Bolesława Wstydliwego,
- króla Kolomana Halickiego,
- księcia Henryka Brodatego,
- Jadwigi Śląskiej, żony Henryka Brodatego (trzyma miniaturę kościoła)[2].
Jest to murowany kościół wybudowany w stylu barokowym, ale zawiera domieszki innych stylów. Zewnętrzna prostokątna bryła jest w stylu romańskim, sklepienie kolebkowe jest renesansowe z lunetami i dekoracją kasetonową. Wykonany z marmuru trójosiowy ołtarz główny zajmuje całą zachodnią ścianę prezbiterium i sięga aż po sklepienie. Ołtarz ten pochodzi z innego kościoła. Nad jego belkowaniem Franciszek Smuglewicz namalował obraz koronacji NMP[3].
Górna, drewniana część wieży kościoła w 1939 r. spaliła się. Odbudowano ją w latach 60 XX wieku. Przy zachodniej ścianie prezbiterium wybudowano Grotę Ogrodu Getsemańskiego. Oddzielny budynek prebendarza obecnie (2018 r.) wykorzystywany jest przez ruch oazowy. Granitowy obelisk na grzbiecie słonia wybudowano w 1686 r., w trzy lata po zwycięskiej bitwie pod Wiedniem, w której rozgromiono armię sułtańską. Sylwetkę słonia wykonano z jednego bloku wapienia wzorując się na rzeźbie słonia przed rzymskim kościołem Santa Maria Sopra Minerva[3].
Obok kościoła biegną dwa główne szlaki Ojcowskiego Parku Narodowego[1]:
czerwony Szlak Orlich Gniazd, odcinek z Pieskowej Skały Doliną Prądnika do Ojcowa
niebieski Szlak Warowni Jurajskich, odcinek od Ojcowa Doliną Prądnika do Grodziska
Przypisy
- ↑ a b Ojcowski Park Narodowy. Mapa 1:20 000. Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/2006. ISBN 83-87873-42-X.
- ↑ a b Na podstawie tablic informacyjnych zamontowanych na dziedzińcu i na murach kompleksu religijnego w Grodzisku
- ↑ a b Józef Partyka: Ojcowski Park Narodowy: przewodnik turystyczny. Warszawa: Sport i Turystyka - Muza SA, 2006. ISBN 83-7319-963-2.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kraków County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.34 N
- S: 49.87 N
- W: 19.50 E
- E: 20.37 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Czerwony szlak turystyczny.
Niebieski szlak turystyczny.
Autor: Sławomir Skrzyniarz, Licencja: CC BY 2.5
Grodzisko na zachód od Skały - Kościół - Organy
Autor: Krygor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grodzisko, powiat krakowski - obelisk ze słoniem, 1686
Autor: Sławomir Skrzyniarz, Licencja: CC BY 2.5
Kościół w Grodzisku na zachód od Skały - ołtarz główny i ołtarze boczne
Autor: Kanonkrajoznawczy, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Grodzisko Skała - zespół kościoła i pustelnia bł.Salomei
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół pod Wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Grodzisku