Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Gołańczy

Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej

AK-I-11a/252 z 10.03.1933[1]
kościół filialny kościół poklasztorny
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Gołańcz
Adres	ul. Klasztorna
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Wawrzyńca w Gołańczy
Wezwanie	Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
Wspomnienie liturgiczne	2 sierpnia
Historia Data zakończenia budowy XV/XVI wiek 1695-1700 Fundator Marcin Smogulecki
Dane świątyni Styl gotycki barokowy Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 1 + transept
Położenie na mapie Gołańczy Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
Położenie na mapie powiatu wągrowieckiego Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
Położenie na mapie gminy Gołańcz Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
52°56′43,5″N 17°18′09,1″E/52,945417 17,302528

Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Gołańczy – dawna świątynia zakonna, znajdująca się w Gołańczy, w powiecie wągrowieckim, w województwie wielkopolskim. Jedyna pozostałość po działającym w latach 1701–1827 klasztorze bernardynów.

Dokładna data założenia świątyni nie jest znana. W źródłach historycznych wzmianka o niej pojawia się po 1608 roku. Jednak badania architektoniczne pozwalają wnioskować, że jest to budowla w stylu poźnogotyckim i powstała około 1500 roku.

Początkowo był to mała świątynia jednonawowa, wzniesiona z czerwonej cegły. Około 1652 roku ówczesny właściciel Gołańczy, starosta nakielski Jan Wojciech (nazywany również Olbrachtem) Smogulecki – rozpoczął przebudowę świątyni, a właściwie na jej ruinach wybudował nową, większą budowlę. Dzieła swojego jednakże nie zakończył z powodu najazdu Szwedów na Polskę w 1655 roku. Bez jakiegokolwiek uposażenia, przez następnych kilkadziesiąt lat, świątynia pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, bo to było imię jej patronki, popadła w ruinę.

Dopiero Marcin Smogulecki, nowy właściciel Gołańczy, dokończył świątynię w latach 1695–1700. Na jej uposażenie oraz na uposażenie sprowadzonych w 1701 roku do klasztoru Ojców Bernardynów w Gołańczy, fundator ofiarował kwotę 15 000 guldenów.

W 1830 roku po kasacie klasztoru Ojców Bernardynów w Gołańczy, budowla została przez ówczesne władze pruskie przekazana gminie protestanckiej z niedalekich Smolar. Do gminy protestanckiej należała do 1945 roku.

W podziemiach świątyni została pochowana Kunegunda Drwęska, pierwsza małżonka Józefa Wybickiego^[2].

Przypisy