Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi
Distinctive emblem for cultural property.svg A/2529/1778 z 11.07.1966
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wielowieś

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi

Wezwanie

Narodzenie Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie gminy Ścinawa
Mapa konturowa gminy Ścinawa, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Położenie na mapie powiatu lubińskiego
Mapa konturowa powiatu lubińskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Ziemia51°20′12,3″N 16°21′48,6″E/51,336750 16,363500

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Wielowsi (powiat lubiński, województwo dolnośląskie), stojący na pagórku dominującym nad okolicą[1].

Historia

Pierwsza wzmianka o kościele we wsi pochodzi z 1376. Podczas reformacji świątynię zagrabili protestanci. W 1721 dokonano gruntownej przebudowy obiektu i z tego czasu pochodzi jego aktualna bryła. Fundatorami przebudowy była rodzina von Kreckwitz[1].

Architektura

Kościół jest budowlą orientowaną, jednonawową, z prezbiterium na rzucie prostokąta, które wzmocniono przyporami od wschodu. Do korpusu nawowego od południa dobudowano masywną, czworoboczną wieżę. Bryła nakryta jest dachami dwuspadowymi krytymi blachą[1].

Wyposażenie

We wnętrzu cenny jest barokowy ołtarz z XVIII wieku, sprowadzony dopiero po II wojnie światowej z opuszczonego kościoła ewangelickiego św. Andrzeja w Prochowicach[1].

Płyty nagrobne

Najcenniejszymi zabytkami kościoła jest trzynaście (z tego na zewnątrz dziesięć) płyt nagrobnych dawnych właścicieli Wielowsi oraz sąsiadujących z nią Redlic, wmurowanych w południową ścianę świątyni. Pochodzą one z lat 1584-1666 i są zdobione całopostaciowymi wyobrażeniami zmarłych osób w strojach z epoki[1].

Poszczególne płyty nagrobne, według historyka sztuki Hansa Lutscha, upamiętniają następujące osoby:

  • Magdalena z domu Nimptschin, małżonka Georga Hasego z Redlic, zm. 1584,
  • Helena z domu Brauchitsch, małżonka Schlichtigsa, zm. 1589,
  • Elisabeth z domu Schweinitz, małżonka Schlichtigsa von Jürtsch z Wielowsi, zm. 1599,
  • Asmann Schlichtig z Wielowsi, zm. 1605,
  • dziedzic z Wielowsi Otto Schlichtigk (Schlichting), zm. 1607,
  • Georg Hase z Redlic, zm. 1609,
  • Joachim von Reibnitz z Desdorf, zm. 1610, płyta wewnątrz kościoła,
  • Hans von Schlichtigk z Redlic, zm. 1611, płyta wewnątrz kościoła,
  • Heinrich Schlichtig z Wyszęcic, zm. 1611, płyta wewnątrz kościoła,
  • Schlichtigen z domu Brauchitschen, zm. 1617,
  • Helena z domu Niesemeuschel, małżonka Hasego, zm. 1621,
  • Anna Margareta von Wiese, zm. 1633,
  • 13-letni chłopiec Sebastian Legahart (?) von Kreckwitz z Naroczyc, zm. 1666[2].


1
Widok ogólny
2
3
Otto von Schlichting (zm. 1607)
4
Helena von Hase (zm. 1621)
Zespół dziesięciu płyt nagrobnych

Otoczenie

Przy kościele znajdują się:

  • Monolitowy kamienny krzyż nieznanego wieku i fundacji. Znajduje się na nim ryt krzyżka. Dolna część trzonu odłamana. Krzyż został przeniesiony na cmentarz kościelny w 2003 r. z Zaborowa, gdzie stał od nieustalonego czasu[3].
  • głaz z figurą maryjną, w który wmurowana jest tablica pamiątkowa ku czci księdza kanonika Andrzeja Bawaja (1961-2005), który był proboszczem w Wielowsi w latach 2000-2005[4],
  • kaplica grzebalna rodziny von Scholz, wzniesiona w 1856 od strony zachodniej, przy murze okalającym przykościelny cmentarz[5].

Galeria

2
Widok z cmentarza
3
Mauzoleum von Scholzów
4
Kamienny krzyż monolitowy

Przypisy

  1. a b c d e Parafia Wielowieś, Historia
  2. Dokumenty Śląska, Wielowieś (Bielwiese), gm. Ścinawa, pow. Lubin. Kościół p.w. Narodzenia NMP. Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
  3. Daniel Wojtucki, Stanisław Zobniów: Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej. Wrocław: Atut, 2017, s. 318.
  4. napis na tablicy in situ
  5. Ziemia Lubińska, Wielowieś. [dostęp 2019-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-06)].

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (8).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (9).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (3).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
Gmina Scinawa.png
Autor: OpenStrretMap contributors, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ścinawa
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (14).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
SM Wielowieś kościół Narodzenia NMP (1) ID 595844.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wielowieś, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. p.w. Narodzenia NMP, 1721
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (6).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (7).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.
Church of the Nativity of the Virgin Mary in Wielowieś (13).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Narodzenia NMP w Wielowsi.