Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokielach
| |||||||||||||||
 413Г000143 | |||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||
.JPG) | |||||||||||||||
| Państwo |  Białoruś | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Trokiele | ||||||||||||||
| Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||
| Kościół | Kościół łaciński | ||||||||||||||
| Parafia | Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokielach | ||||||||||||||
| Wezwanie | Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Białorusi  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||
 54°02′12,4″N 25°24′32,6″E/54,036778 25,409056 | |||||||||||||||
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokielach – kościół parafialny w Trokielach. Jest to Sanktuarium Matki Bożej Trokielskiej Królowej Naszych Rodzin. Kościół jest zabytkiem architektury baroku i klasycyzmu. Według niektórych źródeł kościół ma wezwanie Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny.
Historia
Według tradycji, drewniany kościół pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny) został założony tutaj w 1500 r. przez wojewodę wileńskiego Marcina Gasztołda[1]. Pod koniec XVI w. jezuici przywieźli z Wilna obraz, który stał się wówczas znany jako Ikona Matki Bożej Trokielskiej. Podczas Potopu szwedzkiego w 1656 r. kościół całkowicie spłonął, jednak ikona ocalała. Jezuici odbudowali kościół, jednak w 1674 r. budynek ponownie został strawiony przez ogień. Jezuici przebudowali świątynię w 1680 r. i została ona konsekrowana 4 lipca 1687 r. przez biskupa Tarnopola, sufragana prałata wileńskiego Gabriela Silnickiego. W 1738 r. kościół spłonął po raz trzeci i ponownie obraz Matki Bożej nie ucierpiał. Kościół znajdował się w północnej części wsi, około 500-600 metrów od obecnego, w pobliżu szosy na Lipniszki.
Na nowym miejscu drewniany kościół został wzniesiony w 1809 r. (wg innych źródeł w 1830[2]) ze środków miejscowego właściciela ziemskiego Stefana Niezabytowskiego, podkomorzego nowogródzkiego. Świątynię odnawiano ze środków parafian w 1866 r. (odrestaurowano wnętrze), w 1928 r. (ściany oszalowano na zewnątrz i wewnątrz), w 1950 r. (dach kryty gontem zamieniono na blaszany). W swojej architekturze kościół ma cechy baroku i klasycyzmu.
Po II wojnie światowej władze sowieckie nie raz próbowały zamknąć kościół. W latach 1961–1975 kościół był zamknięty. W latach 70. XX w. budynek został wpisany na listę zabytków architektury. Kościół został wyremontowany przez parafian i w sierpniu 1988 r. parafia trokielska ponownie została oficjalnie zarejestrowana.
W 1994 r. kościół otrzymał status sanktuarium diecezji grodzieńskiej.
Architektura
Jest to kościół halowy z pięciokątną absydą, flankowaną dwiema kwadratowymi zakrystiami, przykryty dachem dwuspadowym z biodrami nad ołtarzem. Biodrami jest przykryta również kruchta-babiniec, która jest zbudowana na wysokości gzymsu głównej objętości. Prawdopodobnie nad kruchtą niegdyś znajdowała się kondygnacja wieży-dzwonnicy, ale dziś nad spadami dachu wznosi się graniasta wzorzysta kopuła barokowa o niewielkich rozmiarach.
Sala modlitewna jest przykryta płaskim sufitem podszywanym, prezbiterium – sklepieniem cylindrycznym, również podszywanym. Nad wejściem zrobione są chóry na czterech kolumnach. W kościele znajdują się trzy ołtarze dwukondygnacyjne. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Trokielskiej. W drugiej kondygnacji ołtarza głównego znajduje się obraz Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny przez św. Elżbietę. Lewy boczny ołtarz poświęcony jest św. Кajetanowi, w drugiej kondygnacji znajduje się obraz św. Teresy. Prawy boczny ołtarz – św. Józefa z obrazem Matki Bożej Bolesnej w drugiej kondygnacji. Prawie w całości zachował się zabytkowy układ ołtarzy, nawet z czasów, gdy były jeszcze optycznie malowane na ścianach, tylko prawy ołtarz do 1850 r. był poświęcony Jezusowi Biczowanemu.
Osobno od kościoła zbudowana jest drewniana dwukondygnacyjna dzwonnica szkieletowa. Umieszczony w niej dzwon został odlany w 1754 r. przez mistrza Gustawa Mörka z Wilna. Obok kościoła, naprzeciwko bramy, znajduje się kaplica-grobowiec Brygidy Szukiewicz (+1803) z rodu Pienickich – ośmioboczna, ceglana i otynkowana świątynia o cechach klasycznych, pokryta sklepieniem cylindrycznym i przykryta dachem namiotowym, w niszy ołtarza umieszczony jest Krucyfiks. Kaplicę władze nakazały zamknąć w 1870 r. Pod koniec XX w. była używana jako stróżówka, wewnątrz był zrobiony piec z rurą, dziś w kaplicy jest magazyn. W 1997 r. przed kościołem zbudowano ołtarz uliczny dla nabożeństw w czasie pielgrzymek, ufundowany przez byłego parafianina Stanisława Paszula[3]. Kompleks otoczony jest niskim ogrodzeniem z kamienia łamanego, z niewielką jednoprzęsłową bramą z cegły otynkowanej[4].
Na północ od świątyni znajdowała się drewniana, piętrowa dzwonnica szkieletowa, która obecnie nie istnieje.
Obraz Matki Bożej Trokielskiej
Obraz Matki Bożej Trokielskiej nawiązuje do rzymskiego obrazu Matki Bożej Śnieżnej. Ma wymiary 180 x 100 cm i został wykonany przez nieznanego malarza. Według podania był namalowany w końcu XV w. i w 1595 r. przywieziony przez jezuitów z Wilna. Nałożono na niego posrebrzano-pozłoconą szatę i ozdobiono trzema koronami z kamieniami szlachetnymi (razem 74) i licznymi wotami. Być może podczas odbudowy kościoła w 1680 r., obraz został uzupełniony wizerunkiem św. Kazimierza klęczącego podczas modlitwy. W 1782 r. uszkodzony obraz został odnowiony i naklejony na nowe płótno. Ostatnia renowacja odbyła się w 1991 r. w Warszawie. Za przyczyną modlitwy przed obrazem mają dziać się liczne cuda – uzdrowienie z chorób, wyzwolenie z alkoholizmu, pomoc w trudnych sprawach – rejestrowane od XVIII w. W czasie między nabożeństwami cudowny obraz zasłaniany jest obrazem św. Izydora[4].
5 lipca 2009 r. kardynał Kazimierz Świątek, w obecności 25 tysięcy pielgrzymów z Białorusi, Polski, Litwy i Stanów Zjednoczonych, nałożył na obraz korony pobłogosławione przez papieża Benedykta XVI w Watykanie[5][6].
Przypisy
- ↑ slowo.grodnensis.by
- ↑ Рэдакцыя, Trokiele, slowo.grodnensis.by [dostęp 2017-05-21] (pol.).
- ↑ Trokiele – polskie sanktuarium Maryjne Białorusi, „Your Site NAME Goes HERE” [dostęp 2017-05-21] (pol.).
- ↑ a b Рэдакцыя, Trokiele, slowo.grodnensis.by [dostęp 2017-05-18] (pol.).
- ↑ Koronacja obrazu Matki Bożej Trokielskiej. Trokiele na Białorusi. Diecezja grodzieńska - RadioMaryja.pl, „RadioMaryja.pl”, 5 lipca 2009 [dostęp 2017-05-21] (pol.).
- ↑ Białoruś: kard. Świątek koronował obraz Matki Bożej Trokielskiej | Archidiecezja Łódzka, „Archidiecezja Łódzka”, 7 lipca 2009 [dostęp 2017-05-21] (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Adobe Illustrator., Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grodno region
Equirectangular projection. Geographic limits of the map:
- N: 55.03° N
- S: 52.71° N
- W: 23.45° E
- E: 26.75° E
Autor: AleBurd, Licencja: CC BY-SA 3.0
To zdjęcie zabytku historyczno-kulturalnego Białorusi.
Numer w rejestrze zabytków:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Belarus