Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (Res Sacra Miser)

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie
	250 z dnia 1.07.1965(budynek „Res Sacra Miser”)
	kościół klasztorny
	; Fasada świątyni
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki, ormiańskokatolicki
Parafia	archikatedralna św. Jana Chrzciciela na Starym Mieście, ormiańskokatolicka parafia centralna z siedzibą w Warszawie
Wezwanie	Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
Historia
Data zakończenia budowy	1696-1699
Aktualne przeznaczenie	kościół rektorski
Dane świątyni
Architekt	Jan Baptysta Gisleni
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
	Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie
	52°14′42,15″N 21°00′52,54″E/52,245042 21,014594

Ołtarz główny

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie zwany Res Sacra Miser (łac. biedny jest rzeczą świętą)^[2]^[a] – dawny kościół klasztorny karmelitanek bosych, obecnie kościół rektorski w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu. Świątynia mieści się w budynku Centrum Charytatywnego Caritas Archidiecezji Warszawskiej Res Sacra Miser^[3].

Kościół należy do parafii rzymskokatolickiej św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Poza nabożeństwami w języku polskim celebruje się tutaj również Msze święte w języku litewskim oraz Liturgie Kościoła katolickiego obrządku ormiańskiego. Z kościoła korzystają również chrześcijanie wyznania anglikańskiego.

Historia

Pierwotnie była to kaplica klasztoru karmelitanek bosych, który został założony w 1663 w miejscu zniszczonego podczas potopu szwedzkiego pałacu Kazanowskich.

Od 1818 kaplica domu Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Świątynią opiekowały się szarytki.

Podczas powstania warszawskiego budynek szpitala oraz przylegająca do niego kaplica zostały uszkodzone. Nad częścią sakralną spalił się dach lecz sklepienie nie uległo zniszczeniu. Zachowało się również wyposażenie i ołtarz. W 1949 kościół został wyremontowany.

W 1955 wydano nakaz rozbiórki kościoła, ale wobec licznych protestów decyzja została cofnięta. W 1979 jako duszpasterz pielęgniarek posługę w kaplicy pełnił ks. Jerzy Popiełuszko.

Od lat 90. XX wieku kościół Res Sacra Miser jest użytkowany przez kilka wyznań. Od 1996 odbywają się tu niedzielne nabożeństwa kapelanii warszawskiej Kościoła Anglii. Sprawowane są też msze katolickie dla diaspory ormiańskiej i litewskiej w Warszawie.

1 grudnia 2009 dekretem ordynariusza wiernych obrządku ormiańskiego w Polsce, arcybiskupa Kazimierza Nycza, przy kościele powołano parafię ormiańskokatolicką. Jej proboszczem został ksiądz Artur Avdalyan^[4].

Opis

Istniejący wygląd zewnętrzny świątyni jest wynikiem dziewiętnastowiecznej przebudowy gmachu Pałacu Kazanowskich na rzecz Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności dokonanej przez Antonia Corazziego. Przebudował on barokową elewację, zastępując ją inną w stylu klasycznym. Pozostałości wcześniejszej barokowej fasady widoczne są jednak na szczycie kościoła od strony Wisły.

Kościół jest jednonawowy. Wewnątrz znajduje się barokowy ołtarz z unikatowym systemem zmiany obrazów, najprawdopodobniej przywieziony przez karmelitanki z innego kościoła. Wokół nawy znajduje się galeria z bogato zdobioną motywami roślinnymi metalową balustradą^[5]. Na chórze znajdują się jedenastogłosowe organy firmy Leopolda Hartmana z 1908 r. Ołtarz flankuje dwoje drzwi z kamiennymi obramieniami z XVII wieku.

Pod kaplicą znajdują się katakumby. Jest to krypta z XVIII wieku, w której pochowano ponad 100 osób, m.in. dzieci magnackich. Pomieszczenie ostatni raz otwierano w pierwszej połowie XIX wieku, o czym świadczy napis na ścianie w podziemiach.

Uwagi

↑ Przysłowie „Res sacra miser” (u Seneki w oryginale – „Res est sacra miser”) tłumaczy się dziś na różne sposoby: Ubogi jest świętością, nieszczęśliwy jest rzeczą świętą, ubogi rzeczą świętą, ubóstwo rzeczą świętą itd.

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych m. st. Warszawy. [dostęp 2010-01-23].
↑ Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 98. ISBN 978-83-7821-118-1.
↑ Res sacra miser - church.ocross.net
↑ Dekret. [dostęp 2016-12-01]. (pol.).
↑ Miejska dotacja na konserwację wyjątkowej świątyni. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 29 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-30].

Linki zewnętrzne

[3] Przysłowie „Res sacra miser” (u Seneki w oryginale – „Res est sacra miser”) tłumaczy się dziś na różne sposoby: Ubogi jest świętością, nieszczęśliwy jest rzeczą świętą, ubogi rzeczą świętą, ubóstwo rzeczą świętą itd.

[1] Rejestr zabytków nieruchomych m. st. Warszawy. [dostęp 2010-01-23].

[2] Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 98. ISBN 978-83-7821-118-1.

[4] Res sacra miser - church.ocross.net

[5] Dekret. [dostęp 2016-12-01]. (pol.).

[6] Miejska dotacja na konserwację wyjątkowej świątyni. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 29 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-30].

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne