Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny w Szczecinie

Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny w Szczecinie

296 z dnia 22.10.1957 r.[1]
kościół parafialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Szczecin
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Niepokalanego Serca NMP w Szczecinie-Stołczynie
Wezwanie	Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny
Położenie na mapie Szczecina Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny w Szczecinie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny w Szczecinie
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny w Szczecinie
53°29′39″N 14°35′58″E/53,494167 14,599444

Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny – gotycki^[2] kościół jednonawowy z transeptem^[2] , wybudowany z cegły^[2] na granitowym fundamencie^[2] . Jeden z nielicznych kościołów Szczecina z zachowanym barokowym wyposażeniem^[2]. Świątynia znajduje się na osiedlu Stołczyn, przy skrzyżowaniu ulic Nehringa i Kościelnej. Należy do parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Szczecinie-Stołczynie.

Historia

Pierwszy kościół w ówczesnej wsi Stołczyn powstał w XIII w. Wieś stanowiła początkowo uposażenie klasztoru cysterek, a następnie zakonu kartuzów. W XV w. kościół został przebudowany w stylu gotyckim. Został założony na planie prostokąta, z wieżą po zachodniej stronie budowli – zgodnie z tradycją chrześcijańską. Był to wówczas kościół salowy, czyli z jednym tylko, przestronnym pomieszczeniem wewnątrz. Prezbiterium nie było wyodrębnione. Do wnętrza świątyni prowadziło jedno lub dwa wejścia.

Kolejna rozbudowa świątyni nastąpiła w latach 20. XVIII w., co sygnalizuje napis nad wejściem do kościoła: Anno Domini 1725. Do salowego korpusu został w tym czasie dobudowany transept, który spowodował, że wraz z salą główną w rzucie kościół ma teraz kształt krzyża. W skrzydle południowym transeptu umieszczono wejście. Wieża została rozbudowana poprzez dobudowanie dwóch górnych, drewnianych kondygnacji. Całość przykrył barokowy hełm z sygnaturką. Przemurowano wówczas również okna, a cała gotycka, ceglana bryła została otynkowana na biało^[3].

W wyniku pożaru w 1920 r. zniszczeniu uległa wieża, a jej odbudowanie zakończyło się uproszczeniem zwieńczenia dachu, ograniczającym się do położenia miedzianego hełmu, już bez sygnaturki^[4]. Od strony północnej w latach 70. XX w. dobudowana została większa zakrystia.

Wnętrze świątyni

Dzisiejszy kościół to efekt prac konserwatorskich z lat 80. XX wieku, których celem m.in. było odsłonięcie i wyeksponowanie gotyckich elementów architektury. W roku 1982 r^[2]. po zbiciu tynku z dolnej części wieży odsłonięty został zachodni, gotycki portal wejściowy (szczyty gotyckie nad prezbiterium i w transepcie^[2]). Zregotycyzowany został także szczyt wschodni kościoła (portal gotycki pod wieżą od zachodu - i napis "Anno Domini 1725" dotyczący wieży barokowej^[2])^[3].

W przyziemiu świątyni odsłonięto kamienne elementy lica muru. Odsłonięto zachowane w strukturze murowanej części wieży blendy, które są naśladownictwem tzw. blend stargardzkich, czyli nawiązują wyglądem do tych zastosowanych w kolegiacie w Stargardzie. We wnętrzu kościoła przeprowadzono w latach 1980-1982 konserwację barokowego ołtarza, ambony i empor, której dokonała firma Antoniego Juszczaka z Poznania^[2]. Renowacją kościoła oraz budową obiektu katechetycznego zajmowali się m.in. proboszczowie ks. Bronisław Janowski, ks. dr Ryszard Ziomek, ks. Józef Cyrulik^[2].

Wyposażenie

• barokowy, bogato zdobiony ołtarz z 1727 roku, z rzeźbami aniołów, putt oraz figurami Mojżesza i św. Jana Chrzciciela. Ołtarz zawiera pięć olejnych obrazów: "Ostatnia Wieczerza", "Ukrzyżowanie", "Zdjęcie z krzyża" i "Złożenie do grobu",
• ambona – wykonana w latach dwudziestych XVIII w. w stylu barokowym. Czasza ambony wspiera się na rzeźbie anioła. Na balustradzie schodów i ściankach ambony umieszczono rzeźby apostołów oraz malowidła o symbolicznych treściach,
• rzeźby trzech apostołów na balustradzie empory organowej pochodzące z odrzwi ambony,
• współczesny obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w pseudobarokowej, ozdobnej ramie,
• barokowy świecznik paschalny,
• dwa dzwony z 1925 r. na wieży kościelnej,
• neobarokowe polichromie w ościeżach okien prezbiterium.

Otoczenie

Przy kościele znajduje się, nieużytkowany od początku XIX w., cmentarz otoczony murem. W narożniku muru, przy skrzyżowaniu ulic, zachowały się pozostałości pomnika poświęconego poległym w czasie I wojny światowej mieszkańcom wsi.

Przed wejściem do kościoła stoi figura Jezusa, upamiętniająca rok poświęcenia polskiej, rzymskokatolickiej parafii, w 1946 r. Cokół, na którym została postawiona figura, jest pomnikiem nagrobnym rodziny Steinbrücków, którzy łącznie przez 62. lata sprawowali opiekę duszpasterską nad, wówczas jeszcze ewangelicką, stołczyńską parafią^[5].

Przypisy

Bibliografia

• ks. Roman Kostynowicz: Pomniki architektury sakralnej diecezji szczecińsko-kamieńskiej i kościoły miast biskupich w malarstwie i grafice Wiesława Śniadeckiego. Wyd. 1. Szczecin: Wydawnictwo Polskie Pismo i Książka, 1991.
• Przewodnik po Szczecinie, Wydawnictwo 13 Muz, Szczecin 1999, ISBN 83-908898-3-8

• 

  fasada południowa

• 

  gotycki szczyt wschodni

• 

  ołtarz główny

• 

  ambona

• 

  rzeźby apostołów na emporze organowej

• 

  obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy