Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu
Distinctive emblem for cultural property.svg 292 z dnia 09.09.1986
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny od strony południowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Podwyższenie Krzyża Świętego

Wspomnienie liturgiczne

14 września

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu”
Ziemia52°24′38,63″N 16°54′06,54″E/52,410731 16,901817
Strona internetowa

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętegoneogotycka świątynia znajdująca się przy ul. Szamarzewskiego 3 w Poznaniu. Jest to kościół parafialny, pełniący jednocześnie rolę świątyni garnizonowej.

Historia

Kościół wzniesiono w latach 1892–1894 według projektu Ottona Hirta. Świątynia pierwotnie nosiła wezwanie św. Łukasza Ewangelisty, a należała do jeżyckiej gminy ewangelicko-augsburskiej. W 1905 roku dobudowano wieżę. W 1945 świątynię przejęli katolicy, zmieniając go w kościół garnizonowy. Od 1982 świątynia jest kościołem parafialnym, pełniącym jednocześnie rolę świątyni garnizonowej, podlegającej zarazem Ordynariatowi Polowemu Wojska Polskiego (Dekanat Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej) jak i archidiecezji poznańskiej.

Opis

Wnętrze z ołtarzem

Jest to jednonawowa, halowa świątynia z prostokątnym prezbiterium przykrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym, oddzielonym od nawy łukiem tęczowym. We wnętrzu można podziwiać drewnianą wieszarową więźbę dachową, oraz drewniane empory. W prezbiterium, w ostrołukowej niszy znajduje się krucyfiks i rzeźba Matki Bożej. W lewym ołtarzu bocznym kopia ikony Matki Boskiej Nieustającej Pomocy podtrzymywana przez rzeźby aniołów, a ponad nią, w formie tryptyku, Matka Boska Ostrobramska z wizerunkami aniołów w skrzydłach (oddana do renowacji w 2011). W prawym ołtarzu trzy rzeźby: w części środkowej Jezus Chrystus, po jego lewej św. Józef z dzieciątkiem Jezus, a po prawej św. Tadeusz Juda.

Na ścianach droga krzyżowa z 1954 wykonana przez Józefa Żmijewskiego, natomiast w oknach witraże z lat 1962–1964 według projektu Wacława Tarnowskiego, a wykonane przez warsztat Zygmunta Kośmickiego. Cztery największe przedstawiają postacie ewangelistów.

Przy filarach wspierających środkową część empory figury: Serca Jezusowego i św. Antoniego Padewskiego. Na tylnej ścianie kościoła, pod emporą dwie tablice: z 1958 upamiętniająca księży-żołnierzy Wojska Polskiego poległych i zmarłych w latach 1939–1945. Druga, z 1972, upamiętnia poległych i pomordowanych w obozach i zmarłych żołnierzy 57. Pułku Piechoty Wielkopolskiej.

W kruchcie alabastrowa kropielnica, a nad nią figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Po bokach kolejne trzy tablice, dwie z nich z 1999 roku. Jedna upamiętnia członków Związku Inwalidów Wojennych RP, zaś druga poległych żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej oraz ludności cywilnej pomordowanej w latach 1939–1945 przez OUN i UPA. Trzecia, z 2007 roku, poświęcona jest poległym w walce i podczas szkolenia lotnikom 1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa". Mała rozeta w kruchcie zawiera witraż okazujący Zbawiciela Świata.

Przed świątynią znajduje się głaz z tablicą z 1995 upamiętniającą żołnierzy-górników zmarłych w latach 1949–1959, pomnik Augustyna Szamarzewskiego autorstwa Władysława Saletisa z 2001 roku oraz drewniany krzyż misyjny.

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Sobczak, Kościoły Poznania, Zbigniew Szmidt, Michał Woźniak (ilust.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456.

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kino Rialto Poznań RB1.JPG
Autor: Radomil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rialto Cinema in Poznań
Kosciol garnizonowy pw Podniesienia Krzyza Swietego w Poznaniu - tablica na elewacji południowej.jpg
Autor: Muzyk98, Licencja: CC BY-SA 4.0
Garrison church of the Exaltation of the Holy Cross in Poznań, Poland - a plaque on the southern facade
Kosciol garnizonowy pw Podniesienia Krzyza Swietego w Poznaniu, elewacja poludniowa.jpg
Autor: Muzyk98, Licencja: CC BY-SA 4.0
Garrison church of the Exaltation of the Holy Cross in Poznan, Poland, south elevation
Kosciol garnizonowy pw Podniesienia Krzyza Swietego w Poznaniu widok od strony polnocno-zachodniej 2.jpg
Autor: Muzyk98, Licencja: CC BY-SA 4.0
Garrison church of the Exaltation of the Holy Cross in Poznań, Poland, view from the north-west 2
Junikowo Cemetery, Poznan, tomb (Piotr Kulej, ksiadz).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz junikowski w Poznaniu. Grób człowieka zasłużonego dla Polski.
Exaltation of the Holy Cross church in Poznan (5).JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół garnizonowy w Poznaniu na ul. Szamarzewskiego.
Kosciol garnizonowy pw Podniesienia Krzyza Swietego w Poznaniu widok od strony polnocno-zachodniej 1.jpg
Autor: Muzyk98, Licencja: CC BY-SA 4.0
Garrison church of the Exaltation of the Holy Cross in Poznań, Poland, view from the north-west 1