Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łomży

Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

A-268 z dnia 5.11.1985[1]
kościół rektoralny
Widok z boku
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Miejscowość	Łomża
Adres	ul. Henryka Sienkiewicza 1 18-400 Łomża
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	katedralna św. Michała Archanioła w Łomży
Wezwanie	Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Wspomnienie liturgiczne	15 sierpnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1873 Data zakończenia budowy 1873 Aktualne przeznaczenie czynny kościół w parafii św. Michała Archanioła – Katedralnej w Łomży Poprzednie wyznanie prawosławne (do 1918)
Dane świątyni Styl eklektyzm Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 2 Liczba naw 3
Położenie na mapie Łomży Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie województwa podlaskiego Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
53°10′42,92″N 22°04′32,56″E/53,178590 22,075710

Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – kościół rzymskokatolicki w Łomży, wzniesiony w 1873 jako cerkiew Św. Trójcy, posiadająca status soboru od 1885. Po 1918 świątynia przemianowana na kościół rzymskokatolicki.

Historia budowy

Parafia prawosławna w Łomży została założona w 1834, jej członkowie korzystali początkowo z cerkwi domowej. W końcu lat 60., z uwagi na stacjonowanie w mieście kilku jednostek wojskowych, liczba prawosławnych w Łomży wzrosła do 842 osób. Cerkiew została przeniesiona do budynku szkolnego w Piątnicy Poduchownej; w 1851 powołano do życia drugą parafię, św. Konstantyna. W 1873 podjęta została decyzja o budowie wolnostojącej cerkwi. W 1893 obiekt uzyskał dekorację wnętrza, jaką wykonał Paweł Jakowlew.

Przy soborze działało bractwo cerkiewne, biblioteka i szkoła przycerkiewna. W 1901 do parafii należało 2014 osób, w tym 1604 z Łomży. Liczba parafian spadła do 1909 po budowie cerkwi w Grajewie i w Kolnie, niemniej w 1913 Święty Synod wyznaczył sumę 5470 jako dofinansowanie prac nad rozbudową budynku. Nie doszło do tego z powodu opuszczenia miasta przez ludność narodowości rosyjskiej po wybuchu I wojny światowej. W czasie niemieckiego bombardowania Łomży sobór został uszkodzony, po 1918 przejął go Kościół rzymskokatolicki i przemianował na kościół Wniebowzięcia NMP.

Architektura świątyni

Sobór w Łomży reprezentuje styl eklektyczny. Jest wzniesiony z tynkowanej cegły, trójnawowy, z dwiema ostro zakończonymi wieżami na planie ośmioboków. Cerkiew jest bogato dekorowana pilastrami i płaskorzeźbami rozmieszczonymi wokół wąskich półkolistych okien, poniżej poziomu dachu znajduje się fryz.

We wnętrzu budynku zachowała się polichromia stanowiąca w dużej mierze naśladownictwo tej zdobiącej sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie. W jednej z wież cerkwi namalowane zostały postacie ewangelistów, poza tym w soborze znajdują się sceny Zwiastowania, Narodzin Chrystusa, Niesienia Krzyża, Chrztu Chrystusa i Zmartwychwstania Łazarza.

Galeria fotografii

Zobacz też

• Kościół rektoralny

Przypisy

Bibliografia

• Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Zapomniane dziedzictwo. Nie istniejące już cerkwie w dorzeczu Biebrzy i Narwi. Białystok: Orthdruk, 2002. ISBN 83-85368-94-9.