Kościół Rozesłania św. Apostołów w Chełmie

Kościół Rozesłania św. Apostołów
w Chełmie
Distinctive emblem for cultural property.svg A/148 z dnia 31.12.1966[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół Rozesłania św. Apostołów
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Chełm

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

parafia Rozesłania św. Apostołów w Chełmie

Wezwanie

Rozesłanie Apostołów

Wspomnienie liturgiczne

15 lipca

Położenie na mapie Chełma
Mapa konturowa Chełma, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Rozesłania św. Apostołóww Chełmie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Rozesłania św. Apostołóww Chełmie”
Ziemia51°07′56,7″N 23°28′19,3″E/51,132417 23,472028

Kościół Rozesłania św. Apostołów w Chełmie – kościół parafialny w parafii rzymskokatolickiej pod tym samym wezwaniem, położony przy ul. Lubelskiej 55 w Chełmie.

Historia

Ufundowany przez Króla Polski Władysława Jagiełłę za zasługi Chorągwi Białego Niedźwiedzia z Chełma, która miała znaczący udział w bitwie pod Grunwaldem. Pierwotnie był to kościół drewniany wzniesiony w 1417. W 1578 kościół spłonął, po czym na jego miejscu wybudowano w 1585 kościół murowany, który został w 1754 rozebrany z powodu złego stanu technicznego. W latach 1753-1763 zbudowano obecny kościół pw. Rozesłania św. Apostołów. Fundatorami byli Marianna i Andrzej Wolscy oraz Wacław Piotr Rzewuski. Budowę kościoła powierzono architektowi Pawłowi Antoniemu Fontanie a pracami budowlanymi kierował Tomasz Rezler. Kościół konsekrował w 1795 biskup Jan Kanty Lenczowski.

Świątynia uniknęła zniszczeń w ciągu swej historii, była tylko wielokrotnie remontowana, ostatni raz w 1994, kiedy to wymieniono pokrycie dachu na blachę miedzianą i położono tynki zewnętrzne.

Architektura

Kościół Rozesłania św. Apostołów na tle miejskiej zabudowy

Trzynawowy kościół został wzniesiony w stylu późnobarokowym. Fasada zachodnia z dwiema skośnie ustawionymi wieżami, w charakterystyczny sposób odsuniętymi od eliptycznego korpusu z obejściem i z wydłużoną prostokątnie partią wschodnią[2]. Na prawej wieży umieszczono w 1970 zegar.

Przy prezbiterium znajdują się dwie prostokątne zakrystie z lożami na piętrze. Ośmioboczna nawa główna jest otoczona obejściem z kaplicami. Na dachu nawy znajduje się sygnaturka.

Na dziedzińcu przed fasadą stoją symetrycznie ustawione figury późnobarokowe: Matki Boskiej Łaskawej i św. Józefa Kalasantego.

Wystrój wnętrza

Późnobarokowa polichromia (ok. 1758), pędzla Józefa Majera, była przemalowywana i kilkakrotnie restaurowana.

Drewniane ołtarze, ambonę i chrzcielnicę wykonał w stylu rokokowym w trzeciej ćwierci XVIII w. Michał Filewicz. W ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks, a na zasuwie – obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Ołtarze boczne po lewej stronie mieszczą obrazy Matki Boskiej Częstochowskiej, św. Antoniego, Adoracji Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego, św. Kajetana z Dzieciątkiem i Matki Bożej (wszystkie pędzla Szymona Czechowicza). Ołtarze boczne po prawej zawierają obrazy: św. Józefa z Dzieciątkiem – (pędzla Czechowicza), Matki Boskiej Łaskawej, Przemienienia Pańskiego (kopia Rafaela). W nawie stoją zabytkowe ławki rokokowe i cztery późnobarokowe konfesjonały. W zakrystii znajdują się zabytkowe naczynia i szaty liturgiczne.

Wystrój wnętrza
Polichromie w prezbiterium
Ambona
Organy

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2010-10-02].
  2. Janusz Kębłowski: Dzieje sztuki polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1987, s. 151. ISBN 83-213-3146-7.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Polichromie.Chełm..jpg
Autor: Ar2rek, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tak piękne malarstwo trzeba fotografować i rozpowszechniać.Kościół i klasztor w Chełmie.Przyjeżdżajcie,tuż obok jest wejście do podziemi kredowych-godzinny marsz pod ulicami starego miasta!!!!
Chełm, wnętrze kościoła p.w. Rozesłania śś. Apostołów (2).jpg
Autor: Jasny63, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Chełm, wnętrze kościoła p.w. Rozesłania śś. Apostołów (zabytek nr A/148)
Chełm location map topo.png
Autor: Wojciech Kaczura, Licencja: CC0
Location map of Chełm, Poland
Freski kościoła pijarów.Chełm,woj.lubelskie,pow.i gm.Chełm..jpg
Autor: Ar2rek, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Polichromie saksońskiego malarza J. Meiera z kościoła pw. Rozesłąnia Św. Apostołów w Chełmie.
Rsapost.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0