Kościół San Climente w Taüll
| |||||||||||||||||
kościół | |||||||||||||||||
Kościół San Climente | |||||||||||||||||
Państwo | Hiszpania | ||||||||||||||||
Wspólnota autonomiczna | Katalonia | ||||||||||||||||
Miejscowość | Taüll | ||||||||||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||||||||||
Wezwanie | św. Klemensa | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
42°31′03″N 0°50′55″E/42,517500 0,848611 |
Kościół San Climente w Taüll, Kościół San Clemente w Tahull (kataloński: Sant Climent de Taüll, wym: saŋ kɫiˈmɛn də təˈuʎ) – świątynia romańska w hiszpańskim Taüll w regionie Katalonii.
W 1931 roku budynek został wpisany na listę hiszpańskiego Rejestru Zabytków a w 1985 roku na utworzoną w ramach Bien de Interés Cultural kategorię Pomniki historyczno kulturalne. W 2000 roku kościół San Climente wraz z grupą ośmiu innych świątyń, jako Katalońskie kościoły romańskie z doliny Vall de Boí został wpisany na listę UNESCO[1].
Historia i architektura
Kościół został zbudowany na przełomie XI i XII wieku, w miejsce starszej świątyni; jego konsekracja nastąpiła 10 grudnia 1123, o czym świadczy zachowany napis na jednej z kolumn:
ANNO AB INCARNACIONE
DNI: M: C: XX: III: III: IDUS: DBR
VENIT RAIMVNDUS EPC BARBASTRE
NSIS CONSECRAVIT HAC ECLESIA IN HONORE
SANCTI CLEMENTIS MARTIRIS ET PONENS RELIQUIAS
IN ALTARE SANCTI CORNELLI EPISCOPI ET MARTIRIS.
{{Cytat}} Nieznane pola: "col2".
Poświęcenia dokonał biskup Roda de Isábena, Ramón de Barbastro (Guillem Ramon)[2].
Kościół jest przykładem sztuki romańskiej z wpływami stylów lombardzkich i bizantyjskich widocznych w dekoracjach wewnętrznych jak i zewnętrznych budynku. Został wzniesiony z kamienia i cegły, obecnie posiada układ trójnawowej pseudobazyliki z trzema cylindrycznymi kolumnami oddzielającymi nawy boczne. W części ołtarzowej znajdują się trzy apsydy. Po zachodniej stronie budynku znajdują się drzwi oraz pozostałości muru mogącego być częścią dawnego ganku. Inne drzwi znajdują się na południowej stronie i prowadzą do wieży. Elewacja kościoła została ozdobiona dekoracjami lombardzkimi, tj. fryzami arkadowymi podtrzymywanymi przez lizeny i stylizowane półkolumny. Świątynia posiada przy południowo-wschodnim narożniku pięciopiętrową dzwonnicę, wybudowaną w stylu bizantyjskim na planie kwadratu. Na kolejnych piętrach wieży znajdują się okna biforyjne, z wyjątkiem kondygnacji drugiej (z oknem pojedynczym) i czwartej, gdzie umieszczono triforium[2][3][4][5][6].
Dekoracje
Ściany wewnętrzne ozdobione były freskami anonimowych artystów, odkrytymi w 1907 roku podczas prac remontowych[4]. W latach 1919 - 1923, za sprawą konserwatora zabytków Franco Steffanoni, większość fresków przeniesiono do Museu Nacional d’Art de Catalunya w Barcelonie. W absydzie głównej znajdował się fresk przedstawiający Chrystusa Pantokratora przypisywany Mistrzowi z Tahuli, obecnie zastąpiony jego kopią. Pozostałe freski ukazują sceny piekła i sądu ostatecznego. Na jednym łuku znajduje się wizerunek Baranka trzymającego krzyż i symbol oka; na drugim rysunek boskiej dłoni błogosławiącej[7].
Ołtarz główny
Ołtarz główny o wymiarach 1,36 m × 0,98 m, został wykonany w drewnie przez katalońskiego artystę prawdopodobnie w warsztacie w La Seo de Urgel. Ołtarz znajduje się w Barcelońskim muzeum. W trakcie prac konserwatorskich usunięto warstwę lakieru. Na górnej ramie znajduje się napis z 1579 roku informujący o przemalowaniu ołtarza. Ścianki ołtarza otoczone są drewnianą ramą połączone ze sobą drewnianymi kołkami. Każda ze ścianek była rzeźbiona osobno[7].
Przypisy
- ↑ Lista UNESCO
- ↑ a b Sant Climent de Taüll (ang.). Generalitat de Catalunya. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Sant Climent de Taüll (ang.). UNESCO (PDF). [dostęp 2014-11-20].
- ↑ a b Sant Climent de Taüll (ang.). aedesars.com. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Opis na Espan.pl. [dostęp 2014-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-13)].
- ↑ Plik video UNESCO
- ↑ a b Walter W.S. Cook, “Early Spanish Panel Painting in the Plandiura Collection (I),” The Art Bulletin, Vol. 11, No. 2 (June, 1929): 154-186. (ang.). jstor.org. [dostęp 2014-11-20].
Media użyte na tej stronie
Location map of Catalonia. Equirectangular projection, N/S stretching 130 %. Geographic limits of the map: * N: 42.99° N * S: 40.405° N * W: 0.55° O * E: 4.02° O
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Spain
Equirectangular projection, N/S stretching 130 %. Geographic limits of the map:
- N: 44.4° N
- S: 34.7° N
- W: 9.9° W
- E: 4.8° E
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
Autor: Angela Llop, Licencja: CC BY-SA 2.0
Església de Sant Climent de Taüll (la Vall de Boí)
Autor: PMRMaeyaert, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument indexed in the Spanish heritage register of Bienes de Interés Cultural under the reference RI-51-0000692. |
Plan of church of St. Climent of Taull, Lerida (Spain)
Autor: Kippelboy, Licencja: CC BY-SA 3.0
Paintings of the Central Apse of Sant Climent in Taüll, now conserved at MNAC; the National art Museum of Catalonia.
The senyera, a flag of Catalonia, and also used by several lands and municipalities of the ancient Crown of Aragon