Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żebbuġ (Gozo)

Kościół
Wniebowzięcia Matki Bożej
w Żebbuġ
Knisja Parrokkjali ta' Santa Marija Assunta
Kościół parafialny
Ilustracja
Państwo Malta
MiejscowośćŻebbuġ, Gozo
AdresTriq il-Madonna tac-Cicri, Żebbuġ (Gozo), ZBB 1204
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
DiecezjaGozo
WezwanieWniebowzięcia Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne1. niedziela po 16 sierpnia
Przedmioty szczególnego kultu
Relikwieśw. Fortunata
Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięciaw Żebbuġ”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięciaw Żebbuġ”
Ziemia36°04′11,4″N 14°14′09,8″E/36,069833 14,236056
Strona internetowa

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (malt. Knisja Parrokkjali ta' Santa Marija Assunta, ang. Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary into Heaven) – rzymskokatolicki kościół parafialny w miejscowości Żebbuġ na wyspie Gozo, w Republice Malty[1].

Historia

Miejsce, na którym stoi aktualny budynek świątyni, zajmowane było przez kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Bożej od kilku stuleci. Najwcześniejszą wzmiankę o kaplicy, stojącej w tym miejscu, znaleźć można w raporcie z wizyty pastoralnej w roku 1615. Biskup wizytujący określił kaplicę jako dobrze utrzymaną. Większa kaplica zbudowana została w latach 1640–44[2], i 28 kwietnia 1688 biskup Davide Cocco Palmieri ustanowił ją kościołem parafialnym nowej parafii w Żebbuġ[3].

W latach 1938–1942 kościół został powiększony[4]. 12 marca 1963 świątynia podniesiona została do godności kościoła archiprezbiterialnego[3]. W latach osiemdziesiątych XX wieku wnętrze kościoła zostało upiększone onyksem, z pracami rzeźbiarskimi zaprojektowanymi i wykonanymi przez mistrza rzemieślniczego Ronalda Pisani[5].

Architektura

Fasada kościoła

Fasada kościoła jest prosta, a jednocześnie elegancka. Jej główną dekoracją są trzy pary pilastrów, z których każdy wsparty jest na plincie. Portal, zawierający główne wejście, umieszczony jest w centrum fasady, pomiędzy dwoma pilastrami. Ozdobiony jest on sztukaterią, zwieńczony zaś inskrypcją w ozdobnej ramie, oraz półokrągłym frontonem. Wzdłuż całej fasady biegnie gzyms, powyżej którego znajduje się szeroka entablatura i dwie dzwonnice. W centrum, pomiędzy wieżami, umieszczony jest balkon z niszą zawierającą figurę Matki Bożej, całość zwieńczona jest trójkątnym frontonem. Kościół posiada również kopułę[6].

Wnętrze kościoła jest w znacznej mierze ozdobione trawertynem ze złóż jaskiniowych[7], który jest powszechnie nazywany „marmurem onyksowym” (malt. oniċe)[8] lub „alabastrem z Gozo”[3], choć obie nazwy są niepoprawne[9]. Złoża tego kamienia odkryte zostały w 1738 na terenie nazywanym Taċ-Ċaqra lub Is-Sagħtrija na obrzeżach Żebbuġ[8]. W latach osiemdziesiątych XX wieku został on użyty do ozdobienia znacznej części wnętrza kościoła, w tym ołtarza, prezbiterium, baptysterium oraz konfesjonałów[3]. Ołtarz, z wyrzeźbionym przez Pisaniego kielichem, bochenkami chleba i winogronami, jest uznawany za główną atrakcję kościoła[5]. „Onyks” z Żebbuġ został również wykorzystany do upiększenia innych maltańskich kościołów, lecz nigdzie w tak szerokim zakresie, jak w kościele parafialnym w Żebbuġ[3].

Obrazy i rzeźby

Tytularny obraz kościoła przedstawia Trójcę Świętą ozdabiającą koroną głowę Najświętszej Dziewicy, i namalowany został przez Francesco de Dominics około 1730. Obraz został koronowany przez biskupa Nikola Josepha Cauchiego w sierpniu 1980. Inne obrazy w kościele, w tym Narodzenie Matki Bożej oraz Prezentacja Jezusa w świątyni, oba pędzla Antonio Zammita, wykonane zostały w 1850[2].

Kaplica w lewym transepcie zawiera retabulum przedstawiające Niepokalane Poczęcie. Niektórzy uważają ten obraz za cudowny, z twarzą Marii podobno żółknącą lub blednącą, ilekroć ma nastąpić jakaś naturalna katastrofa. Według legendy, kobieta podobna do postaci na obrazie walczyła przeciw korsarzom, który napadli na wieś Żebbuġ[3].

W kaplicy prawego transeptu znajduje się korpsant (statua zawierająca relikwie) św. Fortunata, rzymskiego męczennika, które zostały przywiezione z katakumb św. Agnieszki(ang.) w Rzymie[2]. Relikwie te należały do rodziny polityka Fortunato Mizziego, i zostały darowane parafii w 1922[10].

Tytularna statua Wniebowzięcie została zakupiona w 1863 z firmy „Gallard et Fils” w Marsylii[2], co czyni ją najstarszą statuą Wniebowzięcia na Gozo[11]. W kościele znajduje się również statua św. Antoniego, wykonana w 1904, statua św. Józefa z 1906, oraz statua św. Teresy z Lisieux z 1922. Statua Matki Boskiej Różańcowej została poświęcona w 1919[10].

Parafia posiada również komplet figur przedstawiających różne epizody Drogi Krzyżowej, które są corocznie używane podczas procesji w Wielki Piątek[10].

Święto patronalne

Święto Wniebowzięcia Matki Bożej obchodzone jest w wiosce corocznie w pierwszą niedzielę po 16 sierpnia. Podczas tego tygodnia kościół oraz domy w wiosce są udekorowane, cała wieś jest oświetlona, a orkiestry dęte grają marsze podczas obchodów[2].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

Kościół umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (NICPMI) pod nr 01017[6].

Przypisy

  1. ↑ Santa Marija Assunta (ang.). Quddies.com.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-10)].
  2. ↑ a b c d e St. Mary's Church (ang.). Visit Gozo. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-18)].
  3. ↑ a b c d e f Żebbuġ (ang.). Gozo Diocese. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-06)].
  4. ↑ John Scerri: Zebbug (ang.). malta-canada.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-06)].
  5. ↑ a b The art and craft of marble (ang.). W: The Malta Independent [on-line]. 2013-08-22. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)].
  6. ↑ a b Parish church of the Assumption of the Madonna (ang.). NICPMI, 2012-08-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-01)].
  7. ↑ George Said. Geological and Geomorphological Aspects of the Żebbuġ and Marsalforn Region. „The Gozo Observer”, s. 11–19, 12.2011 (ang.). 
  8. ↑ a b Geoffrey Attard: How the Żebbuġ church came to gain its onyx (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2013-09-01. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  9. ↑ Żebbuġ, Gozo Island, Malta (ang.). mindat.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-25)].
  10. ↑ a b c The Statues of the Parish (ang.). Żebbuġ Parish. [dostęp 2018-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-01)].
  11. ↑ Geoffrey G. Attard. The Village of Żebbuġ, Gozo – Its Parish and Titular Statue. „The Gozo Observer”, s. 19–22, 12.2013 (ang.). 
Rzymskokatolickie kościoły parafialne w Republice Malty
Archidiecezja maltańska
Diecezja Gozo
  • Katedry pogrubiono

Media użyte na tej stronie