Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Brodach

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Distinctive emblem for cultural property.svg A-739 z 23.11.1999[1]
kościół klasztorny bernardynów
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo małopolskie
MiejscowośćBrody 366
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
ParafiaWniebowzięcia NMP w Brodach
WezwanieWniebowzięcia NMP
Wspomnienie liturgiczne15 sierpnia
Położenie na mapie gminy Kalwaria Zebrzydowska
Mapa konturowa gminy Kalwaria Zebrzydowska, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia49°51′12,0″N 19°41′38,2″E/49,853333 19,693944
Strona internetowa

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Brodach – barokowy kościół rzymskokatolicki bernardynów, popularnie zwany Grobkiem. Jest to jeden z obiektów sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej. Przez wieki istniał tu dom filialny (do dziś zwany potocznie rezydencją), w którym mieszkali bracia bernardyni zajmując się opieką nad miejscami świętymi i pielgrzymami. W 1986 r. przy świątyni został utworzony ośrodek duszpasterski, przekształcony w 1992 r. w parafię. Rezydencja posiada status zakonnego domu filialnego zależnego od Klasztoru Matki Bożej Anielskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Historia

W 1611 roku Mikołaj Zebrzydowski wybudował małą kaplicę Grobu Matki Boskiej, której nadano kształt sarkofagu. Miała ona jedne, niskie drzwi i jedno małe okno. Wewnątrz kaplicy postawiono mały ołtarzyk z leżącą w trumnie figurką Matki Boskiej. W 1615 roku zaczęto wznosić nad tą małą kaplicą duży kościół. Mury wyciągnięto do połowy planowanej wysokości kościoła. Śmierć Mikołaja Zebrzydowskiego w 1620 roku, a pewnie wadliwe założenie fundamentów na moczarowatym terenie, spowodowały przerwę w budowie. Kontynuację budowy kościoła podjął Jan Zebrzydowski, syn Mikołaja Zebrzydowskiego. Zaczęto od wzmocnienia fundamentów sześcioma masywnymi skarpami, wykonanymi z ciosu. Dopiero po tym zabiegu kontynuowano dalsze prace budowlane.

Kościół powstał na rzucie wydłużonego prostokąta z półkolista absydą od strony wschodniej i półeliptyczną kruchtą od strony zachodniej. Świątynia nosi cechy baroku i należy do najpiękniejszych obiektów sakralnych w Kalwarii. W 7 września 1642 roku, konsekrował kościół bp Tomasz Oborski.

W latach 1754-1757, 1759-1763, gdy przełożonym w Kalwarii był o. Jan Kapistran Połaniecki, odrestaurowano kaplicę Grobu Matki Bożej, nad którą, w górnym kościele, postawiono nowy ołtarz. W latach 1793-1816, 1819-1822, gdy gwardianem był o. Gaudenty Tynel, położono w nawie posadzkę marmurową i wykonano marmurowe schody do kościoła górnego oraz sprawiono nowe organy. Przed fasadą kościoła ustawiono na kamiennych cokołach posągi dwunastu Apostołów. Między cokołami, w miejsce dawnego muru, wprawiono żelazne sztachety. Resztę muru okalającego kościół zostawiono.

O. Stefan Podworski, rezydent przy kościele Grobu Matki Bożej, przed zbliżającym się jubileuszem trzystulecia tego kościoła,w roku 1909 przeprowadził jego gruntowy remont. Usunięto mur okalający kościół, który zastąpiono ogrodzeniem z metalowych sztachet. Przed wejściem na dziedziniec świątyni, na zboczu, wzniesiono mur oporowy, a w nim zbudowano grotę Matki Boskiej z Lourdes, którą poświęcił 15 sierpnia 1911 roku uczestniczący w uroczystościach jubileuszowych sufragan krakowski bp Anatol Nowak.

Od północnej strony świątyni, została zbudowana drewniana rezydencja z kilkoma pomieszczeniami dla zakonników. Prawdopodobnie zbudował ją Jan Zebrzydowski albo jego syn Michał. Na początku XIX wieku, O. Gaudenty Tynel, w miejsce drewnianej rezydencji, zbudował murowaną. O. Stefan Podworski w roku 1902 nadbudował na nią piętro. Po roku 1980 w miejscu domu gospodarczego, zbudowano nowy budynek, w którym na parterze są pomieszczenia gospodarcze oraz salka katechetyczna, a na piętrzę refektarz.

Dnia 6 stycznia 1986 roku, dekretem kard. Franciszka Macharskiego przy kościele został erygowany Ośrodek Duszpasterski. Jego prowadzenie powierzono o. Ewarystowi Tomali, którego mianowano wikariuszem parafialnym parafii Zebrzydowice. Został on przekształcony w samodzielną parafię 22 listopada 1992 roku.

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30.

Bibliografia

  • Klasztory bernardyńskie, pod red. H.E. Wyczawskiego, Kalwaria Zebrzydowska 1985.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kościół Wniebowzięcia NMP w Brodach.jpg
Autor: WiecznyWem, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Głównym obiektem jest Kościół Wniebowzięcia NMP. Otacza go mur, na którym wyrzeźbiono dwunastu apostołów. Pod "mostkiem" znajduje się tuż obok studzienki, symboliczny grób NMP. Zdjęcie zostało wykonane w Brodach. Kościół Wniebowzięcia NMP należy do Dróżek Kalwaryjskich.