Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Dingli

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Knisja Parrokjali ta' Santa Marija Assunta

kościół parafialny
Fasada kościoła (2012)
Państwo	Malta
Miejscowość	Dingli
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	maltańska
Wezwanie	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Historia Data rozpoczęcia budowy 1678 (poprzedni kościół) 1903 (aktualny kościół) Data zakończenia budowy 1680 (poprzedni kościół) 1973 (aktualny kościół) Data poświęcenia 26 marca 1939
Dane świątyni Architekt • Franġisku Zammit • Ġużè Damato (przeróbki) • Italo Raniolo (kopuła) Świątynia • długość • szerokość ~ 34 m ~ 23 m Wieża kościelna • liczba wież 2 Kopuła • liczba kopuł 1
Położenie na mapie Malty Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie Morza Śródziemnego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
35°51′37,55″N 14°22′53,54″E/35,860431 14,381539

Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (malt. Knisja Parrokkjali ta' Santa Marija Assunta, ang. Parish Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary into Heaven) – rzymskokatolicki kościół parafialny w Dingli na Malcie, poświęcony Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny. Został zbudowany w różnych etapach w latach 1903–1973 na miejscu wcześniejszego kościoła, powstałego w latach 1678–1680.

Historia

Zanim Dingli zostało założone jako wieś, istniała na tym terenie osada znana jako Ħal Tartarni, która została uznana za parafię w 1436^[1]. W Ħal Tartarni znajdował się niewielki kościół parafialny św. Dominiki, ale osada została później opuszczona, a w 1539 jej parafia została zniesiona i wchłonięta przez parafię św. Pawła w Rabacie^[2].

W pobliżu zaczęła się rozwijać wieś Dingli, a podczas wizyty w 1575 Pietro Dusina odnotował, że we wsi znajdował się kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Bożej, chociaż wydaje się, że był on wciąż podporządkowany parafii w Rabacie. Po wizycie w wiosce w 1615 biskup Baldassare Cagliares podjął starania o przywrócenie Dingli statusu parafii. Kiedy w latach siedemdziesiątych XVII wieku stanowisko biskupa Malty było nieobsadzone, wikariusz generalny Gann Anton Cauchi cofnął ten status, ale wieś została oficjalnie uznana za parafię przez biskupa Miguela Jeronimo de Molinę w dniu 31 grudnia 1678, i jest nią od tamtego czasu^[3].

Budynek pierwszego kościoła został zbudowany około XV lub XVI wieku, przebudowany został w 1605. Po przywróceniu statusu parafii w 1678 kościół został powiększony staraniem proboszcza Rajmonda Mifsuda, prace te zakończono około 1680. Pod koniec XIX wieku kościół stał się zbyt mały dla rosnącej populacji, i około 1900 proboszcz Franġisk Muscat zaczął myśleć o budowie nowego kościoła^[3].

Nowy kościół, w formie krzyża łacińskiego, został zaprojektowany przez architekta Franġisku Zammita^[3]. Budowę rozpoczęto w 1903 na miejscu poprzedniego kościoła^[1], a nowy budynek został zbudowany z lokalnego wapienia wydobywanego z obszaru znanego jako Ta' Wirxina. Wapień używany do wykonania motywów rzeźbiarskich sprowadzano także z innych wiosek, m.in. z Mqabby. Prace sfinansował Karmenu Bugeja, a większość prac na zasadzie dobrowolności wykonywali w niedziele mężczyźni mieszkający w Dingli^[3].

Kopuła kościoła i jego wieże dominują w krajobrazie Dingli

W 1908 kościołowi zostało ponownie nadane wezwanie, zaś formalnie został poświęcony przez biskupa Gozo Mikiela Gonziego 26 marca 1939^[1][3]. Budowa części budynku została niedokończona, a w latach 50., po pojawieniu się pewnych uszkodzeń strukturalnych, o zaplanowanie potrzebnych zmian w budowli poproszony został architekt Ġużè Damato. W 1957 jego plany zostały przedłożone Gonziemu (wówczas już arcybiskupowi Malty), który je zatwierdził^[3].

Damato zaprojektował boczne kaplice, dzwonnice i dokonał poważnych zmian w fasadzie, w tym dobudował portyk. Po zakończeniu tych prac architekt Italo Raniolo zaprojektował kopułę. Prace nad kopułą rozpoczęto 14 listopada 1969, a zakończono 15 lipca 1973, a w jej budowie uczestniczyli okoliczni mieszkańcy. 9 sierpnia 1975 arcybiskup Gonzi dokonał inauguracji i pobłogosławienia kopuły^[3].

Architektura

Kościół z XVII wieku

Kościół zbudowany w latach 1678–1680 miał wymiary około 7,5 m x 15 m. Było w nim pięć ołtarzy i mała zakrystia, i miał jedną małą dzwonnicę^[3].

Obecny kościół

(c) Centre Channel, CC BY-SA 3.0

Wnętrze kościoła (2012)

Balkon nad wejściem głównym oraz jedno z wejść bocznych

Obecny kościół zbudowany został na planie krzyża. Jego zewnętrzne wymiary to ok. 34 m x ok. 23 m, szerokość nawy wynosi ok. 7,6 m. Kościół wieńczy kopuła wsparta na betonowym bębnie^[3]. Przed kościołem znajduje się owalny plac^[4].

W fasadzie dominuje portyk, który składa się z trójkątnego frontonu, spoczywającego na dwóch parach kolumn wspartych na cokołach. Główne drzwi znajdujące się pod portykiem obramowane są również parą kolumn podtrzymujących balkon z balustradą. Po obu stronach głównego wejścia znajdują się boczne drzwi, zwieńczone naczółkami i małymi okrągłymi oknami. W wyższych kondygnacjach fasady znajdują się dwie dzwonnice zwieńczone małymi kopułami^[4]. W dzwonnicach znajdują się trzy dzwony pochodzące z 1680, 1762 i 1880^[3].

Dzieła sztuki

Obraz tytularny kościoła, namalowany został przez Virgilio Monti w 1910^[2]. Niektóre obrazy i posągi, które wcześniej znajdowały się w XVII-wiecznym kościele, przechowywane są obecnie w zakrystii^[3].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

Kościół został wpisany 28 marca 2014 do National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 2305^[4].

Przypisy