Kościół Wszystkich Świętych w Jastrzębiu-Zdroju
A/571/66 z dnia 05.02.1966 r.[1] | |||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||
49°59′16″N 18°37′32″E/49,987778 18,625556 |
Kościół Wszystkich Świętych w Jastrzębiu-Zdroju – zabytkowy, orientowany, barokowo-klasycystyczny kościół leżący na terenie Jastrzębia-Zdroju w sołectwie Szeroka, wzniesiony w latach 1796-1801.
Historia i opis
Obecny kościół powstał na bazie istniejącego wcześniej drewnianego kościoła. Wykopanie fundamentów pod obecny murowany kościół miało miejsce w kwietniu 1796 roku, uroczystego poświęcenia kamienia węgielnego dokonano 21 kwietnia tego samego roku. Ceremonii dokonał inwestor budowy, ks. Ignacy Alojzy Skrzyszowski. Budowla została wzniesiona w ciągu trzech lat przez mistrza murarskiego Andreasa Langera z Braciszowa z dziesięcioma pracownikami.[2] Gotowy murowany, choć jeszcze w stanie surowym kościół stanął w 1801 roku, poświęcenie go zaś miało miejsce 2 lata później.
Wiosną 1942 roku, żołnierze niemieccy zdjęli z kościoła wszystkie dzwony, w tym także pochodzący z 1520 r. Dzwon Ósmej Godziny, który przewieziono wpierw do Pszczyny, później do Hamburga, gdzie miał zostać przelany na cele wojskowe. Jednak zakłady zniszczono w trakcie alianckich nalotów dywanowych. Wojna się skończyła, a dzwon ocalał. Po latach ustalono, że ten ostatni dzwon bił w kaplicy Leonarda w niemieckim mieście Güglingen. W 2006 roku w Szerokiej powołano Komitet dla Odzyskania Dzwonu który wszedł w korespondencję z niemiecką parafią. W końcu, po 70 latach, zagrabiony dzwon powrócił do kościoła w Szerokiej 16 listopada 2012 roku[3].
Nawa kościoła zbudowana jest na planie prostokąta, prezbiterium węższe, zakończone apsydą. W części zachodniej znajduje się wieża zwieńczona hełmem cebulastym z ośmioboczną latarnią. Dach 2-spadowy. Wewnątrz zachowały się drzwi klepkowe z antabami, zamkami i okuciami pochodzące z 1800 roku, ambona z umieszczonym na jej szczycie pelikanem – symbolem Chrystusa, tabernakulum, późnobarokowy ołtarz główny z 1810 roku, a także obraz Wszystkich Świętych z Trójcą Świętą. Na chórze znajdują się organy ufundowane przez Wawrzyńca Stencla z 1785 roku, które wykonał organomistrz Antoni Staudinger.
Budynek został otoczony murowanym parkanem, na którym wzniesione zostały cztery stacje Drogi Krzyżowej. W parkanie ujęto wejściową bramę cmentarną, na której umieszczono napis w języku polskim "Tu jest Dom Boży i brama niebieska". Tuż przy bramie znajduje się kamienny krzyż ufundowany przez gminę szerocką w 1855 roku.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 .
- ↑ Grundriss eines Lexikons bildender Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts. [Bd.] 1 Walter Krause, 1933 [1], s. 61
- ↑ pww: Zagrabiony dzwon jest już w Szerokiej. [w:] TuJastrzębie.pl [on-line]. 2012-11-19. [dostęp 2013-09-25]. (pol.).
Bibliografia
- Parafia Wszystkich Świętych w Szerokiej. [w:] E-ncyklopedia [on-line]. 2013-06-06. [dostęp 2013-09-24]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
(c) Photo: Hons084 / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0 pl
Jastrzębie-Zdrój, kościół par. pw. Wszystkich Świętych, 1796-1801 r.