Kościół Wszystkich Świętych w Ptaszkowej

Kościół Wszystkich Świętych
Distinctive emblem for cultural property.svg 119 z dnia 25.03.1969[1]
kościół pomocniczy
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Ptaszkowa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Imienia Najświętszej Maryi Panny w Ptaszkowej

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Grybów, po lewej znajduje się punkt z opisem „Ptaszkowa, kościół Wszystkich Świętych”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Ptaszkowa, kościół Wszystkich Świętych”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Ptaszkowa, kościół Wszystkich Świętych”
Ziemia49°36′20,2″N 20°52′12,7″E/49,605611 20,870194

Kościół Wszystkich Świętych w Ptaszkowej – rzymskokatolicki dawny kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych, wybudowany w 1555, znajdujący się w Ptaszkowej.

Do 2016 parafialny, obecnie pełni funkcję kościoła pomocniczego. Świątynia leży na szlaku architektury drewnianej w Województwie Małopolskim.

Historia

Kościół powstał w 1555, a budowniczym był cieśla Jan Joachim Kukla z Grybowa. W XVII w. dostawiono wieżę. W latach 1880-83 podniesiono wieżę, rozebrano sobótki, ściany oszalowano, a kościół pokryto blachą. W 1929 do nawy dostawiono dwie kaplice, które utworzyły transept. Tą nietypową przebudowę zaprojektował architekt Zdzisław Mączeński.

W 1845 ochrzczono tu Emilię Podoską, Sługę Bożego[2].

Architektura i wyposażenie

Wnętrze świątyni

Jest to obiekt drewniany konstrukcji zrębowej, orientowany, z wieżą słupowo-ramową. Bryła kościoła składa się z trójbocznie zamkniętego prezbiterium z zakrystią od północy, dwóch kaplic bocznych o charakterze transeptu, nawy i wieży. Wieża z zabudowanymi podcieniami, z węższym pięterkiem dzwonowym, nakryta jest cebulastym hełmem z latarnią. Nad sanktuarium i nawą blaszany dach jednokalenicowy. Ściany oszalowane pionowo z listwowaniem.

Na zewnętrznej ścianie kościoła, w niszy prezbiterium znajdowała się przez wiele lat późnogotycka płaskorzeźba przedstawiająca modlitwę Jezusa w Ogrójcu (tzw. „Ogrojec”), datowana na koniec XV wieku autorstwa Wita Stwosza. Ze względu na cenną wartość przekazana została w depozyt i stanowiła część ekspozycji Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Obecnie znajduje się w sali muzealnej nowego kościoła w Ptaszkowej.

Wewnątrz stropy płaskie, w transepcie pozorne sklepienia kopulaste oparte na słupach. Polichromia ornamentalno-figuralna z lat 1929-32 oraz z lat 1940. wzorowana na szesnastowiecznej autorstwa Józefa Dutkiewicza. W kruchcie fragmenty malowideł patronowych z XVI w. oraz fragmenty polichromii z 1795. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1420 znajdująca się w osiemnastowiecznym prawym ołtarzu bocznym. W ołtarzu głównym cudowny obraz Matki Bożej Radosnej z 1864 ufundowany przez Michała Stadnickiego. Pozostałe wyposażenie to: kamienna renesansowa chrzcielnica z 1506, rokokowa ambona i sześć ław z 1777.

Otoczenie

Przy ogrodzeniu kościoła w 1932 wybudowano kamienną dzwonnicę według projektu Zdzisława Mączeńskiego, na której w 1959 zawieszono nowe dzwony.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2018-01-04].
  2. ↑ S. Emilia Podoska świątobliwa norbertanka 1845-1889, Klasztor PP. Norbertanek w Krakowie, Kraków, 1982, ulotka

Bibliografia

  • Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 143, 144 ISBN 83-89188-08-2
  • Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Bartłomiej Cisowski i inni, Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, 2010, s. 254, ISBN 978-83-60538-61-6, OCLC 995427727.

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.