Kościół Wszystkich Świętych w Twardoszynie

kościół Wszystkich Świętych
Kostol Všetkých Svätých
Distinctive emblem for cultural property.svg 510-253/0
Ilustracja
Elewacja boczna
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Miejscowość

Twardoszyn

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Twardoszyn, kościół drewniany”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Twardoszyn, kościół drewniany”
Ziemia49°20′11,7″N 19°33′32,6″E/49,336583 19,559056

Kościół Wszystkich Świętych[1] (słow. Kostol Všetkých Svätých) – drewniany kościół rzymskokatolicki zbudowany w drugiej połowie XV w. znajdujący się w miejscowości Twardoszyn na Słowacji.

To jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej i jedyny na Słowacji jednocześnie uhonorowany medalem Europa Nostra (w 1995) i wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (w 2008)[2].

Historia

Pierwsza pisemna wzmianka o istnieniu parafii w Twardoszynie pochodzi z 1395. Drewniany kościół powstał w drugiej połowie XV w. Po przejęciu świątyni przez protestantów przebudowany w latach 1650–54. Przebito wtedy nowe wejście do południa z portalem renesansowym. W taki portal zaopatrzono także wejście do zakrystii. Drobniejsze korekty przechodził kościół w latach 1899, 1927, 1952, 1966 i 1971. Gruntownie odnowiony w latach 1986–92. Obecnie kościół służy wiernym tylko raz w roku w tygodniu około Wszystkich Świętych (1.XI)[3][4].

  • Wejście
    Wejście
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Elewacja frontowa
    Elewacja frontowa

Architektura i wyposażenie

Kościół zbudowany w stylu gotyckim. Drewniany z czerwonego świerka, konstrukcji zrębowej, orientowany. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie, z zakrystią. Dach stromy, dwukalenicowy, kryty gontem z ośmioboczną wieżyczką, zwieńczoną daszkiem stożkowym. Świątynia otoczona jest wokół wydatnymi sobotami, wspartymi na późniejszych, murowanych słupach[3].

Wewnątrz w nawie strop kasetonowy z 49 rozetami i polichromią w postaci kwiatów polnych i ogrodowych z lat 1653–54. W prezbiterium sklepienie kolebkowe z malowidłem nieba z gwiazdami i postaciami ewangelistów. Na bocznych ścianach polichromia figuralna. Wyposażenie:

  • ołtarz główny późnobarokowy z przełomu XVII i XVIII w. z obrazem Wszystkich Świętych; pierwotnie był w nim obraz Opłakiwanie Chrystusa z XV w., który został w 1919 przewieziony do muzeum w Budapeszcie,
  • ambona z 1654 z figurami Czterech Ewangelistów,
  • figury prawie naturalnej wielkości św.: Barbary, Justyny, Małgorzaty, Jana, Macieja i Mateusza,
  • obraz św. Juraja na koniu w walce ze smokiem z około 1653,
  • malowane stalle[3][4].

Otoczenie

Kościół wraz z cmentarzem otoczony jest murem z barokową bramą zwieńczoną ośmiobocznym dachem gontowym z małą wieżyczką z daszkiem stożkowym. Na cmentarzu znajduje się kamienny renesansowy nagrobek z 1555 Gaspara Koda oraz dwie okrągłe kamienne budowle z XVII w.[4]

Przypisy

  1. ↑ Polski egzonim uchwalony na 109. posiedzeniu KSNG.
  2. ↑ Drewniane kościoły słowackiej części Karpat. [dostęp 2020-02-12]. (ang.).
  3. ↑ a b c Miloš Dudáš, Ivan Gojdič, Margita Šukajlová: Drewniane cerkwie i kościoły. Wydawnictwo DAJAMA, 2007, s. 12-14. ISBN 80-89226-16-7.
  4. ↑ a b c Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Piotr Krzywda, Wojciech W. Wisniewski: Beskid Żywiecki. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2012, s. 452, 453. ISBN 978-83-62460-30-4.

Linki zewnętrzne

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO na Słowacji

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Słowacja

  1. ↑ Wspólnie ze Węgrami
  2. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

Media użyte na tej stronie

Žilina Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Contour map of districts in the Žilina Region, Slovakia, the same boundaries as File:Žilina Region demis background map.png
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Zilinsky vlajka.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
SK-Tvrdosin-Holzkirche-05.jpg
Autor: SchiDD, Licencja: CC BY-SA 4.0
Allerheiligenkirche auf dem Friedhof in Tvrdošín (Turdoschin) in der Slowakei. Älteste Holzkirche (urspr. gotisch vom Anfang des 15. Jhdts.), jetzt Renaissancebau von 1650 bis 1654 mit Barock-Altar vom Ende des 17. Jhdts. / Anfang des 18. Jhdts, hier mit Eingangstor (Glockenturm).
SK-Tvrdosin-Holzkirche-01.jpg
Autor: SchiDD, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 510-253/0 na Słowacji.
SK-Tvrdosin-Holzkirche-06.jpg
Autor: SchiDD, Licencja: CC BY-SA 4.0
Altar der Allerheiligenkirche auf dem Friedhof in Tvrdošín (Turdoschin) in der Slowakei. Älteste Holzkirche (urspr. gotisch vom Anfang des 15. Jhdts.), jetzt Renaissancebau von 1650 bis 1654 mit Barock-Altar vom Ende des 17. Jhdts. / Anfang des 18. Jhdts.
SK-Tvrdosin-Holzkirche-03.jpg
Autor: SchiDD, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 510-253/0 na Słowacji.