Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie
 170 z dnia 1.07.1965[1] | |||||||||
 Kościół Wszystkich Świętych, widok od strony ul. Twardej | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Wezwanie | Wszystkich Świętych | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||
 52°14′06″N 21°00′13″E/52,235000 21,003611 | |||||||||
Kościół Wszystkich Świętych – kościół rzymskokatolicki znajdujący się przy placu Grzybowskim 3/5 w Warszawie. Kościół parafialny parafii Wszystkich Świętych.
Opis
Prace nad budową świątyni rozpoczęto w roku 1861 według projektu Henryka Marconiego. Podczas prac projektowych wzorował się on na istniejącym już kościele renesansowym św. Justyny w Padwie. Budowa świątyni uzyskała wsparcie finansowe od miasta; w skład komitetu budowy wchodził prezydent Sokrat Starynkiewicz (który wspierał budowę także ze środków prywatnych)[2]. Zgodnie z projektem kościół został poświęcony 31 października 1883 r. przez arcybiskupa Wincentego Popiela. Nie był wówczas jeszcze całkowicie ukończony – dopiero w 1892 roku rozpoczęła się budowa wież.
W czasie wojny obronnej we wrześniu 1939 r. został nieznacznie uszkodzony. Podczas okupacji był jednym z trzech kościołów chrześcijańskich, które znalazły się na terenie getta (drugą taką świątynią był kościół św. Augustyna, a trzecią kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny). Kościół Wszystkich Świętych służył wówczas chrześcijanom pochodzenia żydowskiego, którzy byli przetrzymywani w getcie. W czasie istnienia getta, proboszcz ks. prałat Marceli Godlewski, znany ze swojej przedwojennej antypatii do Żydów, zaangażował się w udzielanie im pomocy. Na plebanii u proboszcza schronienie znalazł m.in. prof. Ludwik Hirszfeld.
W sierpniu 1942 roku, w czasie wielkiej akcji deportacyjnej do obozu zagłady w Treblince, kościół został wyłączony z getta.
Świątynia została poważnie uszkodzona w czasie walk podczas powstania warszawskiego. Bomby lotnicze i ostrzał artylerii niemieckiej spowodowały m.in. pożar dachu, zawalenie się stropów aż do podziemi, zburzona została także wschodnia wieża świątyni. Zniszczeniu uległy wszystkie dzieła sztuki stanowiące wyposażenie kościoła, większość cennych epitafiów i malowideł.
8 czerwca 1987 podczas trzeciej wizyty apostolskiej w Polsce w kościele Wszystkich Świętych Jan Paweł II odprawił mszę świętą inaugurującą II Krajowy Kongres Eucharystyczny[3]. Wśród tysięcy zgromadzonych wiernych była m.in. Matka Teresa z Kalkuty[4].
W 1993 z okazji piętnastej rocznicy pontyfikatu Jana Pawła II na schodach przed kościołem odsłonięto jego pomnik ofiarowany przez włoskiego rzeźbiarza Giorgio Gallettiego. Bliźniaczy monument znajduje się w sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej w miejscowości Dozio w Lombardii[5].
W 2017 świątynia, jako pierwsza w Polsce, z inicjatywy społeczności żydowskiej otrzymała tytuł House of Life (pol. Dom Życia) przyznawany przez Międzynarodową Fundację Raoula Wallenberga[6].
Tablice pamiątkowe
- Tablica upamiętniająca parafian poległych w latach 1914–1920[7].
- Tablice upamiętniające żołnierzy Armii Krajowej ze zgrupowania „Gurt”, zgrupowania „Chrobry” i batalionu „Kiliński”[8].
- Tablica upamiętniająca rozpoczęcie przez Jana Pawła II w 1987 Drugiego Krajowego Kongresu Eucharystycznego[9].
- Tablica upamiętniająca Polaków ratujących Żydów w latach 1939–1945[9]. Tablica została ufundowana przez premiera Jerzego Buzka i poświęcona przez prymasa Józefa Glempa[6].
- Tablica poświęcona pamięci i w hołdzie ludności ziem wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej[10]
Galeria
Budowa kościoła w sierpniu 1867
Wnętrze świątyni, nawa główna
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej
Pomnik Jana Pawła II
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych m. st. Warszawy. [dostęp 2010-01-22].
- ↑ Stanisław Konarski. Generał Sokrates Starynkiewicz, prezydent Warszawy. „Rocznik Warszawski”. XXXI, s. 228, 2002.
- ↑ Homilia Jana Pawła II w czasie Mszy św. odprawionej w kościele Wszystkich Świętych na rozpoczęcie II Krajowego Kongresu Eucharystycznego.
- ↑ Paweł Zuchniewicz, Papieska Warszawa, Centrum Myśli Jana Pawła II, Warszawa 2006, s. 54.
- ↑ Jarosław Zawadzki, Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie, Parafia Wszystkich Świętych, Warszawa 1997, s. 56.
- ↑ a b Tomasz Urzykowski. Kościół Wszystkich Świętych Domem Życia. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 7 czerwca 2017.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 93. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 94–95. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ a b Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 94. ISBN 83-912463-4-5.
- ↑ Tablica poświęcona pamięci i w hołdzie ludności ziem wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej
Linki zewnętrzne
- Historia świątyni na stronach parafii Wszystkich Świętych
- Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie na portalu polska-org.pl
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Warszawa, kościół par. p.w. Wszystkich Świętych, 1861, po 1945
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w kościele Wszystkich Świętych w Warszawie (170 z 1.07.1965)
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół Wszystkich Świętych w Warszawie
Budowa kościoła Wszystkich Świętych na placu Grzybowskim w Warszawie
Autor: Photo Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Warszawa - kościół p.w. Wszystkich Świętych