Kościół Zbawiciela w Stargardzie

Kościół Zbawiciela
Erlöserkirche
Ilustracja
Kościół Zbawiciela, lata 20. XX w.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Stargard

Wyznanie

protestanckie

Kościół

ewangelicko-augsburski

Imię

Zbawiciel

Położenie na mapie Stargardu
Mapa konturowa Stargardu, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Ziemia53°20′36″N 15°02′39″E/53,343333 15,044167

Kościół Zbawiciela (niem. Erlöserkirche) – kościół ewangelicko-augsburski, który znajdował się w Stargardzie u zbiegu ulic Mittelstr (późniejsza ul. Środkowa) i Jobststr (późniejsza marsz. J. Piłsudskiego). Zburzony na przełomie lat 40. i 50 XX wieku.

Historia

Rozwój kolei, której konsekwencją był rozwój gospodarczy i przestrzenny miasta, spowodował konieczność wydostania się zabudowy mieszkalnej poza średniowieczne mury miasta. Najszybszy rozwój nowo budowanych kamienic był odnotowywany na Przedmieściu Jobsta (ul. Piłsudskiego, Wojska Polskiego i okolice). Spowodowało to konieczność zapewnienia ich mieszkańcom łatwego dostępu do wielu dóbr, w tym również do kościoła.

Kościół wybudowano pod koniec XIX wieku na skrzyżowaniu Mittelstraße i Jobststraße. Budynek kościoła nie został zniszczony podczas II wojny światowej, przetrwał też powojenne niszczenie budowli na terenie miasta. Wyburzono go dopiero na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych.

Architektura

Był to niewielki, czteroprzęsłowy kościół wymurowany z cegły, bez wydzielonego prezbiterium o prostym zamknięciu. Była to skromna neogotycka budowla bezwieżowa, nieposiadająca nawet sygnaturki. Wnętrze rozświetlało osiem ostrołukowych okien podzielonych laskowaniem na kwatery. Rozmieszczono je pomiędzy niskimi szkarpami opinającymi elewacje boczne. Jedyną ozdobą murów obwodowych była bielona opaska tynkowa zastępująca fryz wieńczący. Kościół nakrywał wysoki, dwuspadowy dach, w połaciach, którego rozmieszczono prostokątne lukarny doświetlające przestrzeń poddasza. Dach osłaniały dwa schodkowane szczyty (motyw charakterystyczny dla budowli stargardzkich), których płaszczyzny ozdobiono systemem ostrołucznych, tynkowanych blend, podzielonych laskowaniem na biforia. Ponad blendą środkową, w zwieńczeniu szczytu umieszczono wnękę w formie krzyża łacińskiego flankowaną niskimi ostrołucznymi blendami. Fasadę kościoła poprzedzała przybudówka mieszcząca przedsionek, nakryta dwuspadowym dachem, na którym wsparto niewielką, mieszczącą dwa małe instrumenty, dzwonnicę nakrytą dwuspadowym daszkiem.

Wyposażenie

Dwa stare dzwony (pochodzące najpewniej z jednej z dawnych kaplic) w lutym 1944 wraz z pozostałymi dzwonami z miasta zostały wysłane do Hamburga, gdzie zostały przeznaczone na potrzeby przemysłu zbrojeniowego. Dalszy los większości wyposażenia nie jest znany.

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Stargard location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Stargard Szczeciński, Poland
  • top = 53.366
  • bottom = 53.2871
  • left = 14.9555
  • right = 15.0932
Powiat stargardzki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu stargardzkiego, Polska
POL Stargard COA.svg
Herb miasta Stargard Szczeciński, zachodniopomorskie
Stargard Erloeserkirche.JPG
Stargard. Kościół Zbawiciela (ul. Środkowa i Piłsudskiego)