Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu

Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu
Distinctive emblem for cultural property.svg 151 (P/2) z dnia 12.09.1956[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Pasym

Wyznanie

protestanckie

Kościół

Kościół Ewangelicko-Augsburski

Parafia

Ewangelicko-Augsburska

Położenie na mapie Pasymia
Mapa konturowa Pasymia, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu”
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego
Mapa konturowa powiatu szczycieńskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu”
Położenie na mapie gminy Pasym
Mapa konturowa gminy Pasym, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu”
Ziemia53°39′06,05″N 20°47′23,06″E/53,651681 20,789739

Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu – jeden z rejestrowanych zabytków miasta Pasymia, w województwie warmińsko-mazurskim. Należy do diecezji mazurskiej kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.

Historia

Obecny kościół został wybudowany w drugiej połowie XV wieku. W tym czasie zakończono również budowę przylegającej do niego wysokiej wieży dzwonniczej. Świątynia była restaurowana po pożarach z lat 1583 i 1750. Po tym drugim, wieża została obniżona o jedną kondygnację i nakryta kopulastym hełmem, mury wzmocniono przyporami, stare drewniane sklepienie w środkowej nawie zastąpiono nowym sklepieniem kubełkowym, przebudowano również kruchtę południową (lata 1765–1775). Od tego czasu w niezmienionej formie budowla przetrwała do czasów współczesnych. Od 1525 roku świątynia należy do wiernych kościoła ewangelicko-augsburskiego.

Architektura i wystrój

Późnogotycki kościół został wybudowany z cegły na planie prostokąta. Jest to jednonawowa budowla salowa z zakrystią od strony północnej i kruchtą od strony południowej. Korpus świątyni jest oszkarpowany, a w jego elewacjach znajdują się okna ostrołukowe. kościół nakryty jest dachem dwuspadowym złożonym z dachówek. Od strony zachodniej jest umieszczona szeroka, masywna wieża wzniesiona z cegły na fundamencie z kamienia polnego, zakończona barokowym hełmem, nakrytym gontem w 1770 roku.

Świątynia posiada mnóstwo cennych zabytków, należy do nich m.in. ołtarz główny wykonany w 1673 roku (polichromia namalowana w 1713 roku przez C. Heimkego). W jego centralnej części znajduje się płaskorzeźba Trójcy Świętej – po jej lewej i prawej stronie są umieszczone figury czterech ewangelistów, a poniżej – scena Ostatniej Wieczerzy. Niedaleko ołtarza są umieszczone duże figury Mojżesza i Aarona, a za nimi, na ścianach, są umieszczone gotyckie stalle z końca XV wieku. Ambona w kościele została wykonana w 1680 roku, z kolei organy, powstały w królewieckim warsztacie Jahanna Jozuego Mosengela w 1705 roku (budowa całego prospektu została zakończona w 1744 roku). Dzwony w świątyni zostały ufundowane w latach 1774, 1785 i 1845. W kościele są umieszczone również: krucyfiks z XVI wieku (naprzeciwko ambony), świecznik w formie głowy jelenia z 1608 roku (w środkowej nawie), epitafium Krzysztofa Hartknocha zmarłego w 1687 roku oraz epitafia wiernych poległych w czasie wojen napoleońskich, wojny francusko-pruskiej w 1871 roku i I wojny światowej[2].

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2015-09-19].
  2. Kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu. Leksykon Kultury Warmii i Mazur. [dostęp 2015-09-19]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Pasym location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Pasymia, Polska
Szczytno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Szczytno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.80 N
  • S: 53.27 N
  • W: 20.57 E
  • E: 21.57 E
Pasym Kościół ewangelicko-augsburski 02.jpg
Autor: Halibutt, Licencja: CC BY 3.0
Pasym, kościół ewangelicki, XV/XVI, 1765-1775
Pasym (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map