Kościelisko

Kościelisko
	wieś
	; Kościół św. Kazimierza
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	tatrzański
Gmina	Kościelisko
Wysokość	950–1183 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	4482
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-511
Tablice rejestracyjne	KTT
SIMC	0468447
	Położenie na mapie gminy Kościelisko Kościelisko
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościelisko
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościelisko
	Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego Kościelisko
	49°17′27″N 19°53′18″E/49,290833 19,888333

Artykuł	49°17′27″N 19°53′18″E
- błąd	39 m
WD	49°16'59.9"N, 19°52'59.9"E, 49°18'N, 19°50'E
- błąd	14 m
Odległość	961 m

Kościelisko – wieś podhalańska w Polsce w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, siedziba gminy Kościelisko.

W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Kościelisko-Witów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

We wsi znajduje się drewniany kościół św. Kazimierza, zbudowany w latach 1910–1914 jako świątynia filialna parafii w Zakopanem^[3].

Opis miejscowości

Kościelisko położone jest w Rowie Kościeliskim i na południowych stokach Pogórza Gubałowskiego. Jego zabudowania wkraczają także do dolnej części Doliny Kościeliskiej w Tatrach (Kiry). Jest to duża wieś o charakterze miejscowości wypoczynkowej, składająca się z 21 osiedli (dawnych osad pasterskich, tzw. polan – stąd bierze się potoczna nazwa miejscowości: Polany^[4]).

Integralne części wsi Kościelisko: Blachówka, Budzówka, Butorów, Chotarz, Czajki, Górkówka, Gronik, Groń, Karpielówka, Kierpcówka, Kiry, Nędzówka, Pająkówka, Pitoniówka, Rysulówka, Sobiczkowa, Staszelówka, Sywarne, Szeligówka, Wojdyłówka^[5]^[6] oraz nie ujęta w TERYT Antałówka^[7]

Liczba ludności: 4482 (2011 r.), powierzchnia: 54 km².

Widok na Giewont
Wnętrze kościoła
(c) enonim, CC BY-SA 3.0

Historia

Poszczególne osady pasterskie, które weszły później w skład Kościeliska, wzmiankowane były już od roku 1623^[8].

Do roku 1867, kiedy to odbyły się pierwsze autonomiczne wybory rad gminnych, Kościelisko tworzyło jedną osadę z Zakopanem. W latach 70. XX w. Kościelisko połączyło się z Witowem, Dzianiszem i Chochołowem, tworząc gminę Kościelisko-Witów.

Po kilku latach gmina ta została włączona do Gminy Tatrzańskiej, a z początkiem roku 1994 reaktywowała się jako gmina Kościelisko. Obecnie w jej skład wchodzą trzy wsie podhalańskie: Kościelisko, Witów i Dzianisz.

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Kościelisko”^[9].

Ludzie związani z Kościeliskiem

Jan Krzeptowski (Sabała)
Stanisław Nędza-Kubiniec
Andrzej Stopka Nazimek
Sebastian Karpiel-Bułecka
Józef Krzeptowski-Jasinek
Maria Krzeptowska-Jasinek

Kościelisko i Pasmo Gubałowskie
Kościelisko i Tatry Zachodnie.

Zobacz też

Sanatorium Wojskowe w Zakopanem

Przypisy

↑ Wieś Kościelisko - podstawowe informacje. polskawliczbach.pl, 2011. [dostęp 2021-12-07].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 521 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Magdalena Michniewska, Artur Michniewski, Marta Duda, Sebastian Wypych. Kościoły drewniane Karpat – Polska i Słowacja: przewodnik. Pruszków, 2006, s. 92. ISBN 83-89188-43-9.
↑ MieczysławM. Jasiński MieczysławM., Kościelisko : zarys rozwoju miejscowości do roku 1918, Zakopane 2012, ISBN 978-83-919809-2-7 .
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
↑ Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV. Latchorzew: Trawers, 2007, s. 260. ISBN 978-83-60078-04-4.
↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.

[1] Wieś Kościelisko - podstawowe informacje. polskawliczbach.pl, 2011. [dostęp 2021-12-07].

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 521 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[3] Magdalena Michniewska, Artur Michniewski, Marta Duda, Sebastian Wypych. Kościoły drewniane Karpat – Polska i Słowacja: przewodnik. Pruszków, 2006, s. 92. ISBN 83-89188-43-9.

[4] MieczysławM. Jasiński MieczysławM., Kościelisko : zarys rozwoju miejscowości do roku 1918, Zakopane 2012, ISBN 978-83-919809-2-7 .

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-6] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[7] Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

[nyka-8] Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV. Latchorzew: Trawers, 2007, s. 260. ISBN 978-83-60078-04-4.

[9] Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Orawa	Zuberzec Zwierówka Habówka Orawice
Podhale	Chochołów Witów Kościelisko Kiry Zakopane Kuźnice Jaszczurówka Toporowa Cyrhla Murzasichle Małe Ciche Bukowina Tatrzańska Łysa Polana
Spisz	Łysa Polana Jaworzyna Tatrzańska Podspady Zdziar Wysokie Tatry Tatrzańska Kotlina Kieżmarskie Żłoby Matlary Tatrzańska Łomnica Tatrzańska Leśna Górny Smokowiec Dolny Smokowiec Stary Smokowiec Nowy Smokowiec Tatrzańskie Zręby Tatrzańska Polanka Nowa Polanka Wyżnie Hagi Stara Leśna Nowa Leśna
Liptów	Szczyrba Szczyrbskie Jezioro Tatrzańska Szczyrba Wysokie Tatry Podbańska Przybylina Wawrzyszów Jakubowiany Liptowski Andrzej Jamnik Końska Beňadiková Wiaterna Poręba Żar Smreczany Liptowski Mikułasz Jałowiec Trzciana Bobrowiec Bobrowczyk Pavlova Ves Liptovské Beharovce Liptowski Tarnowiec Liptowskie Matiaszowce Kwaczany Huty

Siedziba gminy	Kościelisko
Wsie	Dzianisz Kościelisko Witów
Integralne części wsi	Biały Potok Blachówka Brzuchacze Budzówka Bugaj Butorów Chochołowska Chotarz Czajki Długopolska Długoszówka Dziadularze Gawrony Gole Górkówka Gronik Groń Gruszki Halaburdowa Kaplowa Karpielówka Kierpcówka Kije Kiry Klejki Knupiarze Kojsówka Kukulaki Lachowa Malce Mnichówka Nędzówka Obrochtówka Orawculin Brzeg Pająkówka Pindele Pitoniówka Płazówka Pod Jaworki Podczerwińska Rąbanisko Roje Roztoki Rysulówka Siwa Sobiczkowa Staszele Staszelówka Styrczule Sywarne Szatanowa Szeligówka Świdronie Tylki Urchoci Wierch W Potoku Waconie Wojdyłówka Zagrody Dolne Zagrody Górne Zwolenie Żakówka
Schroniska	Dolina Chochołowska Hala Pisana Ornak

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne