Koźle (województwo wielkopolskie)
| Artykuł | 52°34′34″N 16°23′54″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°38'N, 16°25'E, 52°34'28.49"N, 16°23'56.58"E |
| - błąd | 20333 m |
| Odległość | 853 m |
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna | 61 |
| Kod pocztowy | 64-551[1] |
| Tablice rejestracyjne | PSZ |
| SIMC | 0595826 |
Położenie na mapie gminy Szamotuły _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Szamotuły") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego  | |
 52°34′34″N 16°23′54″E/52,576111 16,398333 | |
Koźle – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Szamotuły.
Historia
Wieś szlachecka Kozle położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[2] Pierwsze udokumentowane wzmianki o osadnictwie w tym miejscu pod nazwą Kuźle pochodzą z 1387 roku[3]. W Koźlu stacjonuje Ochotnicza Straż Pożarna, którą mieszkańcy założyli w 1925 roku[4].
We wsi organizowane są zawody psich zaprzęgów: Puchar Polski w 2016[5], w 2017 Mistrzostwa Polski i Mistrzostwa Świata[6], Mistrzostwa Polski w 2018[7] i 2019[8]. Do 2017 roku działała tu również szkoła podstawowa, która jednak została zlikwidowana z powodu zbyt małej liczby uczniów[9][10].
Turystyka
Przez wieś przebiega trasa rowerowej Szamotulskiej pętli rowerowej - 
Szamotuły – Baborówko – Kąsinowo – Myszkowo – Przyborowo – Brodziszewo – Koźle – Wielonek – Ostroróg – Rudki – Gałowo – Szamotuły. Główną atrakcją wsi jest miejsce hodowli kóz i plantacji ziół z charakterystycznymi drewnianymi rzeźbami Koźlaków[11].
Regionalizmy
Zygmunt Zagórski w 1962 roku spisał nazwy i określenia obiektów terenowych we wsi Koźle[12].
Nazwy części wsi:
- Kole F'igury - koło przydrożnej kapliczki, kierunek północny
- Poznai̯nsko - kierunek południowy
- Pod‿Borėm - kierunek północno-zachodni, część wsi pod lasem
- Gać - kierunek południowy, gać to wiązka chrustu, gałęzi używanych jako osłona, przykrycie, to grobla, tama
- Reštůfka - kierunek południowy, resztówka - reszta gruntu pozostała po parcelacji prywatnej posiadłości ziemskiej
- Χubyi̯ Koźelsḱe - kierunek zachodni
Nazwy i określenia pól:
- Bṷota - kierunek zachodni
- Zoganka - kierunek zachodni, rzeczownik pochodzący od czasownika zogańać - zaganiać
- Gać (Gać to i̯estta pṷolė) - kierunek południowy
- Gųska i pažyskṷo - kierunek południowy, gųska - drobne okrągłe głaziki, znajdujące się w piasku, pažyskṷo - ziemia żwirowata
- Ćiχy Důṷ - kierunek południowo-zachodni, pole położone niżej
- Pod‿Bṷorėm - pod lasem, kierunek wschodni
- Ṷazy - kierunek zachodni, łaz - miejsce po wypalonym lub wykarczowanym lesie przeznaczone pod uprawę lub pastwisko, miejsce niskie i bagniste zarosłe krzakami
- Dėmbov'eček - kierunek wschodni
- Na Koźyem = na kozim, kierunek zachodni, licha ziemia
- Cycynek - kierunek zachodni, na polu tym jest woda
- Byčė - kierunek południowy, bycze pole
Nazwy łąk:
- Bṷota - kierunek zachodni
- Pažyskṷo =ziemia żwirowa, kierunek południowy
- Śv'ińo Gać = świńska gać, kierunek wschodni
Nazwy lasów:
- Bůr Otorofsḱi - kierunek północny, od pobliskiej miejscowości Otorowo, nazwy części lasu: Kačlinek, Cygai̯nsḱe Doṷy
- Śv'ińo Gać - kierunek wschodni
- Ḿelno - kierunek południowo-zachodni
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 535 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 24.
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski i Władysława Walewskiego, Słownik geograficzny królestwa polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom 11, Warszawa 1880, s.785.
- ↑ Kronika OSP w Wielkopolsce: Ochotnicza Straż Pożarna w Koźlu - OSP Koźle, gloswielkopolski.pl, 23 września 2018 [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Wyścigi Psich Zaprzęgów już dziś w Koźlu!, Szamotuły Nasze Miasto, 9 kwietnia 2016 [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Mistrzostwa Świata psich zaprzęgów, poznan.tvp.pl, 24 listopada 2017 [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Anna Czarnecka, KOŹLE I TRADYCJA, www.wodr.poznan.pl [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Magda Prętka, Wyścigi Psich Zaprzęgów. Wielkie, sportowe święto czworonogów i maszerów [ZDJĘCIA], Szamotuły Nasze Miasto, 1 lipca 2020 [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Szkoła Podstawowa w Koźlu. Czy czeka ją likwidacja?, Szamotuły Nasze Miasto, 18 grudnia 2015 [dostęp 2020-08-14] (pol.).
- ↑ Wykaz szkół i placówek zlikwidowanych, których dokumentacja przebiegu nauczania przechowywana jest w Kuratorium Oświatyw Poznaniu [dostęp 2020-08-14].
- ↑ Portal Szamotulskie Trasy Rowerowe https://r.szamotuly.pl/trasa.php?page_route=1&content=opis data dostępu = 2020-08-13
- ↑ Zygmunt Zagórski, NAZWY TERENOWE Z KILKU WSI W BYDGOSKIEM I POZNAŃSKIEM „Slavia Occidentalis”, t. 31, Poznań 1974, s. 183-192, data dostępu = 2020-08-14
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Czerwony szlak rowerowy
Autor:
Mapa powiatu szamotulskiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Szamotuły, Polska