Koźliny (województwo pomorskie)

Koźliny

wieś
Kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	gdański
Gmina	Suchy Dąb
Liczba ludności (2006)	801
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-023
Tablice rejestracyjne	GDA
SIMC	0174480
Położenie na mapie gminy Suchy Dąb Koźliny
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Koźliny
Położenie na mapie województwa pomorskiego Koźliny
Położenie na mapie powiatu gdańskiego Koźliny
54°09′33″N 18°48′13″E/54,159167 18,803611

Koźliny (niem. Güttland) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Suchy Dąb na obszarze Żuław Gdańskich. W skład sołectwa wchodzi również osada Ptaszniki.

Wieś należąca do Żuław Steblewskich terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim^[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Historia

Wioska pierwotnie była wzmiankowana jako dwie osady rozdzielone Motławą: Kösslin, posiadająca krzyżacki dokument lokacyjny z 1353 roku oraz Jetlun (Jetland, Jedlin), późniejsze Güttland, wspomniana w roku 1373 w związku z nadaniem ziemi Janowi Leszczschkaw.

Na początku XVI wieku wieś, określana w źródłach dalej podwójną nazwą, stanowiła jeden organizm administracyjny.

Przynależność administracyjna na przełomie wieków:

• od około 1310 – własność krzyżacka komturii gdańskiej,
• od 1454 – własność miasta Gdańsk,
• od 1793 – własność skarbu pruskiego,
• od 1807 – ponownie własność miasta Gdańsk,
• od 1814 – ponownie własność skarbu pruskiego,
• od 1920 – należała do Wolnego Miasta Gdańska.
• od zakończenia II wojny światowej w granicach Polski.

Od 1920 miejscowość znajdowała się na granicy polsko-gdańskiej (sekcja D). Znajdowało się tu przejście graniczne (jedno z 3 na sekcji) i całodobowy punkt kontroli celnej dla ruchu pieszego i samochodowego. Po stronie polskiej kontrola graniczna realizowana była przez Policję Państwową i funkcjonariuszy Straży Granicznej w Czatkowach. 1 września 1939 nad ranem przejechała tędy jedna kompania i pięć wozów pancernych SS - Heimwehr Danzig, atakujących Tczew z zamiarem zajęcia mostów wiślanych^[2].

W Koźlinach urodził się Max Halbe, dramaturg niemiecki, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[3] na listę zabytków wpisane są:

• murowano-szachulcowy kościół filialny pw. MB Różańcowej z 1353, nr rej.: 213 z 11.08.1962 (gotycko-barokowy)
• szachulcowy spichrz przy domu nr 45, k. XVIII w., nr rej.: 257 z 27.09.1962.

Miejscowy kościół został zbudowany około połowy XIV wieku w stylu gotyckim. Na przełomie XV i XVI wieku został przebudowany. Wieża w konstrukcji szachulcowej została wzniesiona w latach 1684-1686. Kościół jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej Matki Bożej Różańcowej, należącej do dekanatu Żuławy Steblewskie w archidiecezji gdańskiej.

Zachował się czytelny i nie przekształcony układ dawnego przejścia granicznego, obejmujący budynki, resztki polskiej zapory przeciwpancernej, a nawet rów graniczny^[4].

2 czerwca 2018 w czasie rekonstrukcji historycznej odsłonięto tablicę pamiątkową, upamiętniającą przebieg granicy przez wieś.

Zobacz też

Szachulcowy spichrz

• Palczewo
• Suchy Dąb
• Tczew

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Koźliny w Internetowej Galerii Tczewa i Okolic - Trsovii. trsovia.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-25)].