Kochanów (powiat skierniewicki)

Kochanów
wieś
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

skierniewicki

Gmina

Głuchów

Sołectwo

Kochanów

Liczba ludności (2011)

213[1]

Strefa numeracyjna

46

Kod pocztowy

96-130[2]

Tablice rejestracyjne

ESK

SIMC

0727989

Położenie na mapie gminy Głuchów
Mapa konturowa gminy Głuchów, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kochanów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kochanów”
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego
Mapa konturowa powiatu skierniewickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kochanów”
Ziemia51°46′29″N 20°00′54″E/51,774722 20,015000

Kochanów (niem. Erdmannsweiler[3]) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Głuchów, założona w 1802 roku jako kolonia pruska.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego.

Wieś położona jest nad rzeką Rawką wzdłuż jej północnego brzegu, częściowo w pradolinie rzeki. Od strony północnej jest ograniczona wzgórzami, za którymi wśród pól w odległości około kilometra przebiega Rogowska Kolej Wąskotorowa.

Kochanów położony jest na stosunkowo płaskim, lekko pofalowanym terenie na północ, pośród gruntów rolnych 38 km na wschód od Łodzi, 22 km na południe od Skierniewic, 16 km na zachód od Rawy Mazowieckiej i 26 km na północ od Tomaszowa Mazowieckiego.

Wydłużona wieś leży na północnym brzegu rzeki Rawki, która płynie tutaj w kierunku zachodnio-wschodnim, który w tym obszarze, zaledwie 10 km od źródła, jest silnie meandrowany i osadzony w pasie zieleni o szerokości około 100 m drzew i krzewów. Teren wznosi się kilka metrów na północ. Kolej wąskotorowa Rogów – Biała Rawska (obecnie Muzeum Kolejnictwa), zbudowana podczas I wojny światowej pod okupacją niemiecką, również biegnie na zachód i wschód około 1,5 km na północ od wsi, a droga krajowa 72 biegnie równolegle do linii kolejowej około 2,5 km na północ od wsi (Konin – Łódź – Brzeziny – Rawa Mazowiecka).

Pośrodku wsi znajduje się most nad Rawką, a także murowany młyn wodny. Południowy brzeg rzeki jest częściowo podmokły, płaski i przecinają ją liczne dopływy Rawki. Nad rzeką znajdują się liczne schronienia dla bobrów i dzikiego ptactwa.

We wsi znajduje się kościół pod wezwaniem św. Józefa i cmentarz parafialny położony na stosunkowo wysokim wzgórzu. Parafia Kochanów składa się z następujących miejscowości: Kochanów, Jankowice, Gutkowice, Sabinów i Dzielnica. Parafia liczy około 600 dusz i jest jedną z najmniejszych w diecezji łowickiej. Od 2016 roku administratorem parafii jest ks. Jacek Wiśniewski.

Przy moście na Rawce, w południowej części wsi stoi kamienny młyn wodny. Na rzece liczne ostoje bobrów i dzikich ptaków. Południowy brzeg rzeki ma charakter częściowo bagienny, płaski, poprzecinany licznymi dopływami Rawki.

Do czasów reformy systemu oświaty z 1999 roku we wsi działała Szkoła Podstawowa im. Władysława Jagiełły, w której uczyło się około 100 dzieci. Szkoła została wybudowana w ramach akcji „Tysiąc szkół na Tysiąclecie” tzw. tysiąclatka. Obecnie w budynku dawnej szkoły mieści się dom pomocy społecznej.

Historia

Fundacja w czasach pruskich

W trakcie trzech rozbiorów Polski od 1772 do 1795 r. Prusy, Rosja i Austria przejęły podwójne państwo: Polskę i Litwę i podzieliły je między sobą. Prusy utworzyły nową prowincję Prus Południowych z obszarów zdobytych przez drugą dywizję w 1793 r. Ponieważ nie spodziewano się, że obszary te będą musiały zostać zrzeczone po 14 latach, podjęto starania, aby zintensyfikować użytkowanie rolnicze zgodnie z najnowszą wiedzą i sprowadzić osadników z innych krajów niemieckich do kraju poprzez kampanie reklamowe, zwłaszcza z Wirtembergii, która została następnie prześladowana przez Napoleona. W ten sposób pojawiła się duża liczba tak zwanych kolonii, których mieszkańcy nie byli niewolnikami, ale wolnymi rolnikami.

Gdy kolonizacja była już w pełnym rozkwicie w 1802 r., A pruska administracja kolonizacyjna pod dowództwem kapitana von Nothardta musiała już pomieścić wszystkich napływających osadników, na terenie leśnym na zachód od Rawy Mazowieckiej utworzono nową kolonię. Pierwsi dwaj koloniści (rodzina Andreas Schwarzwälder i para Jacob Schwarzwälder) [2] przybyli z Erdmannsweiler koło St. Georgen w Czarnym Lesie, który należał do Wirtembergii do 1810 roku, aby nowa kolonia mogła być również nazwana Erdmannsweiler po ojczyźnie nazwane. To była bardzo popularna metoda stosowana do kolonizacji.

Kolonia Erdmannsweiler była jedną z największych z 72 osadnikami (farmami) i 368 mieszkańców, które powstały w Prusach Południowych. Z drugiej strony, pod względem powierzchni, musiał być sklasyfikowany jako średni do małego, a także znajdował się na umiarkowanie żyznych glebach piaszczystych, tak że był to jedna z biedniejszych kolonii pod względem układu. Spośród 17 kolonistów, którzy swoje pierwsze osady rozpoczęli od wylesiania i budowy domów w 1802 r., 12 wyemigrowało do kolonii szwabskiej Neu-Sulzfeld (Nowosolna) w tym samym roku w tym samym roku. 46 nowo osiedlonych kolonistów (rodzin) zostało udokumentowanych dla 1803 r., Ostatnie wolne miejsca zostały obsadzone w 1804 i 1805 r.

W porównaniu z większością fundamentów południowych Prus, Erdmannsweiler był dość odizolowany: najbliższe sąsiednie kolonie Szwabii Grömbach (Łaznowska Wola) na południowym zachodzie i Birkenfeld (Brzozów) na południowym wschodzie (już w powiecie tomaszowskim) były oddalone o 22 km. Ponadto terytorium Austrii rozpoczęło się zaledwie 26 km na południe od Erdmannsweiler; granicę tworzyła rzeka Pilica, która biegła bezpośrednio na południe od Tomaszowa Mazowieckiego.

Kiedy w 1806 r. Upadły Prusy, prace związane z karczowaniem w Erdmannsweiler były dalekie od ukończenia, dlatego trzeba je było kontynuować bez pomocy państwa, a zwłaszcza bez rezygnacji z przywilejów kolonialnych oferowanych przez Prusy (dotacje, zwolnienia podatkowe itp.). Wraz z powstaniem Księstwa Warszawskiego przez Napoleona opłaty należne były nawet kolonistom. Zapotrzebowanie wzrosło w 1809 r. W wyniku kampanii wiślanej w Austrii, aw 1812 r. W wyniku rosyjskiej kampanii Napoleona, początkowo z przepustkami i rekwizycjami wojsk, następnie z wojskami powracającymi i późniejszą okupacją rosyjską. Dopiero po kongresie wiedeńskim w 1815 r. Czasy się uspokoiły: kongresowa Polska została utworzona i de facto podporządkowana carowi rosyjskiemu.

Po Napoleonie

Na początku polskiego kongresu dekret gubernatora w Warszawie z 2 maja 1820 r. [3] zastąpił wiele niemieckich nazw miejscowości polskimi. Erdmannsweiler został przemianowany na Kochanów. Niemniej jednak mieszkańcy nadal używali między sobą języka niemieckiego do 1945 r. I dołożyli wszelkich starań, aby transakcje związane z nieruchomościami zapewniły, że jak najwięcej gospodarstw pozostanie w rękach Szwabii.

„To była czysto niemiecka wioska, obcy nie znaleźli dostępu. Jego mieszkańcy byli potomkami imigrantów Szwabian. W środku wsi był tylko jeden polski rolnik o imieniu Bujakowski, ale „gawędził” podobnie jak Szwabowie (...), chociaż dialekt szwabski nie był już właściwie używany z powodu bliskiego połączenia z sąsiednimi wsiami pomorskimi. Wpływ Pomorza był niewątpliwy w języku niemieckim w Erdmannsweiler. ”

- Otto Heike, 150 lat osadnictwa szwabskiego w Polsce w latach 1795–1945

W 1827 r. Kochanów liczył 426 mieszkańców w 71 domach. Większość mieszkańców była protestancka, na przykład w 1829 r. W Kochanowie mieszkało tylko 17 katolików. W 1821 r. W Rawie Mazowieckiej założono wspólnotę ewangelicką, w skład której wchodzili protestanci Kochanowa. W 1826 r. Parafia katolicka w Głuchowie (która do 1821 r. Dokumentowała także narodziny, małżeństwa i zgony dla całego Kochanowa), zgłosiła własność całego majątku kochanowskiego, który rząd pruski skonfiskował 31 lat wcześniej (podobnie jak wszystkie dobra kościelne w Prusach Południowych). Sprawa gminy zakończyła się jednak niepowodzeniem, a koloniści mogli zachować swoją własność. W 1851 r. Wśród mieszkańców mieszkało 446 Niemców [5].

Istotnymi wydarzeniami w następnych latach były powstanie listopadowe 1830/31 i powstanie styczniowe 1863/64, które jednak nie przyniosły Polsce upragnionej niepodległości od Rosji, ale wręcz przeciwnie doprowadziły do jeszcze bardziej rygorystycznych rządów carskich nad jej ziemiami polskimi. Ulepszenie dla polskich rolników oznaczało zniesienie pańszczyzny w 1864 r. Po tym, jak ten krok został już (przynajmniej formalnie) przeprowadzony w Rosji w 1861 r. W rezultacie nie tylko bezdomni synowie kolonialni, ale także polscy rolnicy mogli przenieść się do rozwijających się nowych miast przemysłowych, takich jak Łódź czy Żyrardów, również 42 km dalej, bez pozwolenia właściciela i starać się o utrzymanie tam jako robotnicy fabryczni.

Leksykon geograficzny Królestwa Polskiego z 1883 r. Podkreślał, że charakterystyczną cechą Kochanowa było to, że jego mieszkańcy wytwarzali płótno, co sugeruje, że samo rolnictwo często nie zapewniało już środków do życia. W drugiej połowie XIX wieku w Kochanowie wybudowano mały drewniany kościół ewangelicki z wieżą i dzwonnicą. Pastor z Rawy przyjeżdżał tylko okazjonalnie, zwykle nabożeństwo sprawował miejscowy kantor, który był także nauczycielem szkoły założonej we wsi. Szkoła została już udowodniona w 1865 r. [6] istniała po 1919 r. Jako szkoła niemiecka i została przekształcona w szkołę polską dopiero w okresie międzywojennym. Około 1880 r. Założono chór puzonowy i chór śpiewany mieszany, niekiedy istniał nawet drugi chór i niewielka orkiestra smyczkowa.

Pierwsza połowa XX wieku

W pierwszej połowie XX wieku w Kochanowie było kilka sklepów, po dwóch kowali, dwóch krawców i jeden cieśla, kołodziej i szewc. Na Rawce były również dwie prasy olejowe i wspomniany młyn wodny.

Ponieważ nie było możliwości powiększenia obszarów rolnych, wiele gospodarstw rozpadło się na coraz mniejsze gospodarki, które nie zapewniały już środków do życia. W 1907 r. Grupa synów rolników urodzonych w Szwabii z Kochanowa w sąsiedniej zachodniej wiosce Jankowice (obecnie gmina Jeżów) nabyła ziemię i utworzyła rodzaj małej kolonii, a na przełomie wieków istniała silna emigracja za granicę (w tym kontekście Ameryka)., Wiele rodzin wyemigrowało również do Kanady w 1926/28. [7]

Pierwsza wojna światowa przyniosła również utrudnienia w Kochanowie, ale zmiany na terytoriach Niemiec, o których zadecydowano po traktacie wersalskim po zakończeniu wojny, nie wpłynęły na Schwabendorf - nadal należały do Polski, ale z tą wielką różnicą, że Polska nie później niż po wojnie polsko-radzieckiej w 1919 r. - 1921 była niepodległym państwem i na przykład nie było już żadnego rosyjskiego rządu. B. przepisał wszystkim dzieciom w wieku szkolnym do nauki rosyjskiego pisma i języka.

Podobnie jak w innych osadach szwabskich w środkowej Polsce, szczególnie religijnie zorientowani protestanccy osadnicy w Kochanowie połączyli się, tworząc wspólnotę chrześcijańską w Herrnhut. W Kochanowie zbudowali własny dom kultury w latach 1935/36.

Druga wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 r. Od ataku niemieckiego Wehrmachtu na Polskę, który zakończył się po kilku tygodniach od podporządkowania się Polski, w którym wziął również udział Związek Radziecki. Będąc w pobliżu Łodzi (w 1940 r. Przemianowano na Litzmannstadt), wbrew początkowym planom, w listopadzie 1939 r. Uderzono w nowo utworzoną Reichsgau Wartheland, a tym samym także w rzeczywistą Rzeszą Niemiecką, a wraz z nią sąsiednie gminy Neu-Sulzfeld i Brzeziny [8] (Kochanów znalazł się w tak zwanym Generalnym Gubernatorstwie, rodzimym polskim rumpcie pod niemiecką kontrolą, który zgodnie z wolą narodowych socjalistów miał przede wszystkim udostępnić wszystkie swoje zasoby Rzeszy Niemieckiej bez względu na jej dobrobyt. Granica do Warthegau znajdowała się około 10 km na zachód od Kochanowa.

W 1941 r. W Kochanowie mieszkało 650 mieszkańców, a do 1945 r. Ziemia została podzielona na 111 gospodarstw i działek, przy czym tylko 10 gospodarstw miało ponad 10 hektarów ziemi i można je uznać za gospodarstwa pełne (zgodnie z obecnym wykorzystaniem gospodarstw w pełnym wymiarze godzin).

Po II wojnie światowej

Dla Kochanowa II wojna światowa zakończyła się w połowie stycznia 1945 r. Niespodziewaną (jeśli nie nieoczekiwaną) dużą ofensywą na Niemcy, zwaną operacją Wisła-Odra Armii Czerwonej, która w ciągu kilku dni opanowała środkową Polskę i opór niemiecki, jeśli nadal się pojawiał, zniknął w mgnieniu oka. Po konsolidacji sytuacji i oficjalnym zakończeniu wojny w maju 1945 r. Polski rząd ponownie przejął władzę. W rezultacie wielu urodzonych w Niemczech mieszkańców opuściło kraj, a domy i dziedzińce Kochanowa zostały przejęte przez Polskę.

Już w 1944 r. Wybudowano sierociniec w Kochanowie, w 1947 r. Na zachodnim krańcu wsi, u zbiegu głównej ulicy z ulicą Białynin - Jankowice w miejscu krzyża, który uległ zniszczeniu wybudowano małą kaplicę, która została obłożona kamieniami polnymi wewnątrz i na zewnątrz, [9]. Od 1968 r. W Kochanowie istnieje parafia katolicka pod wezwaniem św. Józefa Rzemieślnika i Matki Bożej Częstochowskiej [10]. W latach 1977–1979 zbudowano z cegły stosunkowo duży kościół katolicki św. Józefa w miejscu dawnego drewnianego kościoła ewangelickiego, a związany z nim cmentarz znajduje się na wzgórzu około 200 m na północ od faktycznej wsi. Dzisiejszą parafię Kochanów tworzą wsie Kochanów, Jankowice Wieś, Jankowice Kolonia, Gutkowice Wieś, Gutkowice Nowiny, Gutkowice Pole, Sabinów i Dzielnica. Cała parafia ma około 600 dusz i jest jedną z najmniejszych w diecezji łowickiej. Obecnie Jacek Wiśniewski jest administratorem parafii Kochanów.

Po polskiej reformie administracyjnej w 1975 r., Która zniosła poziom powiatu i zwiększyła liczbę województw z 16 do 49, Kochanów należał administracyjnie do województwa skierniewickiego, po jego rozwiązaniu w 1998 r. ponownie do województwa łódzkiego. Najpóźniej od 1965 r. Istniała także szkoła podstawowa, nazwana imieniem Władysława Jagiełły, przeznaczona dla około 100 dzieci i znajdująca się w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła [13]. Wraz z reformą systemu edukacji w 1999 r. Szkoła została zamknięta, a w jej budynku mieści się teraz dom opieki dla osób starszych. Kamienny młyn wciąż znajduje się naprzeciwko kościoła na moście nad Rawką.

Przypisy

  1. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-15].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 493 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Karte der Deutschen Siedlungen in Mittelpolen : Maßstab 1:500 000, Bibliographisches Institut AG., 1938 [dostęp 2017-11-28].

Bibliografia

  • Otto Heike: 150 lat osadnictwa szwabskiego w Polsce w latach 1795–1945. Publikacja własna autora, Leverkusen 1979.
  • Das Deutschtum in Polen ein Bildband, Tom 4 – Viktor Kauder - Leipzig - 1938)[1]
  1. Das Weimarer Dreieck: Ein Modell trilateraler Beziehungen? (Jérôme Vaillant), Peter Lang, DOI10.3726/978-3-0352-6476-0/15, ISBN 978-3-0352-6476-0 [dostęp 2020-04-15].

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Kochanów kościół św. Józefa - front.jpg
Autor: MR Scott - posiadam zgodę na użycie., Licencja: CC0
Widok na dwupoziomowy kościół Parafii św. Józefa Rzemieślnika w Kochanowie.