Kodeks Osuna
Kodeks Osuna (hiszp. Códice Osuna, także Pintura del gobernador, alcaldes y regidores de México, dosł. Obraz gubernatora, burmistrzów i rządców Meksyku) – dokument zawierający informacje dotyczące społeczności azteckiej za czasów kolonialnych[1][2].
Kodeks Osuna został utworzony w pomiędzy styczniem a sierpniem 1565 roku. Pierwotnie był manuskryptem wyłącznie obrazkowym. W późniejszym czasie dodano do niego opisy w języku nahuatl i hiszpańskie tłumaczenie. Kodeks był krytyką na rządy wicekróla Luisa de Velasco urzędującego w latach 1563–1566 i jego administracji[1]. Sporządzono go na zamówienie Jeronimo de Valderrama, autochtonicznego cabildo jednej z dzielnic miasta Tenochtitlán[1]. Na całość rękopisu składa się siedem dokumentów mówiących o niepłaceniu miejscowych zarządców za rozmaite dobra i usługi wykonywane przez miejscowa ludność, włącznie z budynkami i pomocą domową[1]. Opisany w nim spór był elementem szerszego konfliktu między lokalną administracją, a najwyższymi władzami kolonialnymi[3].
Kodeks Osuna opisuje również miejscową społeczność Huejytla, ich sytuację ekonomiczną pod zarządami administracji królewskiej oraz plan miasta. Można znaleźć w nim opis przędzenia i tkactwa azteckiego będącego pod hiszpańskimi nadzorem, a także opis wydarzeń, które miały miejsce w Tacuba, Meksyku i Tlatelolco. Znajduje się w nim wykaz nazw miast formalnie poddanych miastu – państwu Tacuba[4].
W warstwie piktograficznej kodeksu pojawiają się zarówno przedkolumbijskie tytuły szlacheckie, jak i nowe glify stworzone już po podboju Meksyku na oznaczenie władz kolonialnych: tytułów wicekróla i jego urzędników, a także ich imion zapisanych na sposób aztecki[1].
Faksymile kodeksu wraz z hiszpańskim tłumaczeniem opublikowano w 1878 roku, a reprodukcję tego wydania ponownie w 1947[5].
Publikacje
- Cortés Alonso Vicenta, "Códice Osuna." Ministerstwo Edukacji, Madryt, 1993.
- Robertson, Mexican Manuscript. Plate 33, pp. 115-122.
Przypisy
- ↑ a b c d e Perla Valle, Glifos de cargos, títulos y oficios en códices nahuas del siglo XVI, „Desacatos” (22), 2006, s. 109–118, ISSN 1405-9274 [dostęp 2017-06-13].
- ↑ Xavier Noguez, Códice Osuna, „Arqueología mexicana”, 15 (89), 2008, s. 84–85, ISSN 0188-8218 [dostęp 2017-06-13].
- ↑ Barbara E. Mundy, The Death of Aztec Tenochtitlan, the Life of Mexico City, University of Texas Press, 15 lipca 2015, s. 218, ISBN 978-0-292-76658-7 [dostęp 2017-06-13] (ang.).
- ↑ Opis kodeksu. [dostęp 2014-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-03)].
- ↑ Códice Osuna: reproduccion facsimilar de la obra del mismo título, editada en Madrid, 1878, Luis Chávez Orozco (tłum.), Mexico: Instituto Indigenista Interamericano, 1947.
Linki zewnętrzne
- Kodeks Osuna (ang.)
| Kodeksy Azteków z grupy Kodeksów Borgia | |
|---|---|
| Kodeksy Azteków z grupy Kodeksów Magliabecchiano | |
| Pozostałe Kodeksy Azteków | |
| Kodeksy Majów | |
| Kodeksy Misteków | |
| Inne | |
| Manuskrypty |
|
- Portal:Literatura
- Wikiprojekt:Literatura
Media użyte na tej stronie
Kodeks drezdeński, strona 49.
Kodeks Osuna.