Kodeks wyszehradzki

Kodeks wyszehradzki
Ilustracja
Karta Kodeksu z przedstawieniem św. Wacława
Data powstania

koniec XI wieku

Miejsce powstania

Sazawa (?)

Rodzaj

ewangeliarz

Język

łacina

Rozmiary

415×340 mm

Liczba kart

108

Miejsce przechowywania

Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej

Kodeks wyszehradzki – ozdobny pergaminowy ewangeliarz z końca XI wieku. Obecnie przechowywany jest w Bibliotece Narodowej w Pradze. Wpisany pod numerem 299. na listę Narodowych zabytków kultury Republiki Czeskiej[1].

Manuskrypt składa się ze 108 kart zapisanych majuskułą, o wymiarach 415×340 mm[2], ozdobionych 28 całostronicowymi miniaturami oraz 105 inicjałami[3]. Oprawa wykonana została z drewna obłożonego płótnem[2]. Kodeks sporządzony został około 1085 roku, być może w Sazawie[3], prawdopodobnie z okazji koronacji Wratysława II lub na jej pierwszą rocznicę[4]. Swoją nazwę zawdzięcza kościołowi na Wyszehradzie, gdzie był przechowywany do końca XVIII wieku[2].

Miniatury kodeksu wyszehradzkiego stanowią najważniejszy obok ewangeliarza gnieźnieńskiego zabytek wczesnośredniowiecznego malarstwa zachodniosłowiańskiego[3] i są świadectwem wysokiego poziomu artystycznego ówczesnych czeskich iluminatorów[5].

W roku 2012 czeskie wydawnictwo Tempus Libri opublikowało facsimile kodeksu[6][7].

Przypisy

  1. Narodowy zabytek kultury Republiki Czeskiej – Lista zabytków. [dostęp 2014-12-10]. (cz.).
  2. a b c Pavel Augusta: Vyšehrad. Praha: Milpo Media, 2004, s. 54-55.
  3. a b c Mały słownik kultury dawnych Słowian. pod redakcją Lecha Leciejewicza. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 417.
  4. Klára Csapodiné Gárdonyi: Iluminowane kodeksy europejskie. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 200.
  5. Svend Dahl: Dzieje książki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 67.
  6. Vyšehradský kodex mohou mít zájemci i doma. Jako faksimile. ceskatelevize.cz, 2012-06-14. [dostęp 2013-11-18]. (cz.).
  7. Vzácný Vyšehradský kodex bude mít 199 faksimilií. Jedno za 169 tisíc korun. rozhlas.cz, 2012-06-21. [dostęp 2013-11-18]. (cz.).

Media użyte na tej stronie