Kogia

Kogia[1]
J.E. Gray, 1846[2]

Przedstawiciel rodzaju – kogia płaskonosa (Kogia sima)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

Cetartiodactyla

Podrząd

Whippomorpha

Infrarząd

walenie

Parvordo

zębowce

Nadrodzina

Physteroidea

Rodzina

kogiowate

Rodzaj

kogia

Typ nomenklatoryczny

Physeter breviceps Blainville, 1838

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Kogia[7] (Kogia) – rodzaj ssaka z rodziny kogiowatych (Kogiidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w umiarkowanych i ciepłych wodach Oceanu Atlantyckiego, Spokojnego i Indyjskiego[8][9][10].

Morfologia

Długość ciała 200–420 cm; masa ciała 136–680 kg[9].

Systematyka

Etymologia

  • Kogia (Cogia): etymologia niejasna, Gray nie wyjaśnił pochodzenia nazwy zwyczajowej[2]; być może jest to zlatynizowana forma ang. codger „dziwak”. Może być również uhonorowaniem Turka podpisującego siebie jako „Cogia Effendi”, który obserwował wieloryby żyjące w Morzu Śródziemnym[11][12].
  • Euphysetes (Euphycetes): gr. ευ eu „dobry”; φυσητής physetēs „dmuchacz, dmuchawa”, od φυσάω physao „dmuchać”[13]. Gatunek typowy: Euphysetes grayii Wall, 1851 (= Physeter breviceps Blainville, 1838).
  • Callignathus: καλλος kallos „piękno”, od καλος kalos „piękny”; γναθος gnathos „żuchwa”[14]. Gatunek typowy: Physeter simus Owen, 1866; młodszy homonim Callignathus[c] Agassiz, 1846 (Coleoptera).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][7]:

oraz gatunki wymarłe:

  • Kogia danomurai Benites-Palomino, Vélez-Juarbe, Collareta, Ochoa, Altamirano, Carré, Laime, Urbina, Salas-Gismondi & Lautenschlager, 2021[15]
  • Kogia pusillus (Pilleri, 1987)[16]

Uwagi

  1. ↑ Nieuzasadniona poprawka Euphysetes Wall, 1851.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Kogia J.E. Gray, 1846.
  3. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Calognathus Guérin, 1837.

Przypisy

  1. ↑ Kogia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b J.E. Gray: Mammalia. W: J. Richardson & J.E. Gray: The zoology of the voyage of the H.M.S. Erebus & Terror, under the command of Captain Sir James Clark Ross, during the years 1839 to 1843. Cz. 1: Mammalia, Birds. London: E. W. Janson, 1846, s. 22. (ang.).
  3. ↑ W.S. Wall: History and description of the skeleton of a new sperm whale, lately set up in the Autralian Museum, together with an account of a new genus of sperm whales called Euphsetes. Sydney: W. R. Piddington, 1851, s. 37. (ang.).
  4. ↑ J.E. Gray: Catalogue of seals and whales in the British Museum. Wyd. 2. London: The Trustees, 1866, s. 391. (ang.).
  5. ↑ T.N. Gill. The Sperm Whales, giant and pygmy. „The American Naturalist”. 4, s. 738, 1871. (ang.). 
  6. ↑ A. S. Wallace: The geographical distribution of animals. Cz. 2. New York: Harper and Brothers, Publisher, 1876, s. 208. (ang.).
  7. ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 190. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 284. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  9. ↑ a b D. McAlpine: Family Kogiidae (Pygmy and Dwarf Sperm Whales). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 324–325. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
  10. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Kogia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-21]. (ang.).
  11. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 358.
  12. ↑ F.E. Beddard: A book of whales. Londyn: J. Murray, 1900, s. 186. (ang.).
  13. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 278.
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 151.
  15. ↑ A. Benites-Palomino, J. Vélez-Juarbe, A. Collareta, D. Ochoa, A. Altamirano, M. Carré, M.J. Laime, M. Urbina, R. Salas-Gismondi & S. Lautenschlager. Nasal compartmentalization in Kogiidae (Cetacea, Physeteroidea): insights from a new late Miocene dwarf sperm whale from the Pisco Formation. „Papers in Palaeontology”. 7 (3), s. 1511, 2021. DOI: 10.1002/spp2.1351. (ang.). 
  16. ↑ G. Pilleri: The Cetacea of the Italian Pliocene: with a descriptive catalogue of the specimens in the Florence Museum of Paleontology. Berne: Brain Anatomy Institute, 1987, s. 35–36. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Kogia sima.jpg
© Citron, CC BY-SA 3.0
Museum model of a Dwarf sperm whale. Kogia simus