Kolba stożkowa

Kolba stożkowa (erlenmajerka)
(c) Aleksander Sobolewski via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Kolba Erlenmayera ze szlifem 24/29
Oryginalny szkic kolby Erlenmeyera

Kolba stożkowa także kolba Erlenmeyera lub zwyczajowo erlenmajerka – naczynie szklane, element podstawowego wyposażenia laboratoryjnego ogólnego przeznaczenia. Płaskodenna kolba stojąca. Nazwa kolba Erlenmeyera pochodzi od nazwiska niemieckiego chemika Emila Erlenmeyera[1].

Budowa

Kolba wykonana jest ze szkła, najczęściej żaroodpornego, o kształcie stożka z dnem płaskim. Kolby stożkowe wytwarzane są z wąską i szeroką szyjką, ze szlifem lub bez. Niektóre kolby zaopatrzone są w mało precyzyjną podziałkę wskazującą orientacyjną pojemność. W zależności od zastosowania wytwarza się je o ściankach różnej grubości. W handlu dostępne są kolby Erlenmeyera o pojemności od kilku ml do kilku litrów. Spotykane są również kolby stożkowe z uchwytem szklanym do wygodniejszego przenoszenia kolby, zwłaszcza z gorącą cieczą.

Zastosowania

Kolby stożkowe są uniwersalnym sprzętem laboratoryjnym i mogą służyć do:

  • miareczkowania – do kolby stożkowej wkrapla się ciecz z biurety. Kolba stożkowa jest wygodna do obserwacji zmian zabarwienia roztworu po uzyskaniu punktu końcowego miareczkowania.
  • ogrzewania – w kolbach stożkowych wykonanych z cienkiego szkła można ogrzewać roztwory wodne, najczęściej na maszynce elektrycznej palnikiem gazowym na płytce grzejnej lub w łaźni grzejnej (wodnej, olejowej, piaskowej). W kolbie należy umieścić bagietkę lub kamyczki wrzenne jako ośrodek wrzenia aby nie doszło do przegrzania się cieczy i gwałtownego kipienia.
  • przechowywania substancji – kolby wykonane z grubszego szkła wyposażone w korek szlifowany lub gumowy mogą służyć do przechowywania nielotnych odczynników chemicznych oraz preparatów.
  • w mikrobiologii – do przygotowywania kultur bakterii. Takie kolby są wykonane z tworzywa sztucznego i są fabrycznie wysterylizowane oraz wyposażone w szczelne zamknięcie, aby zwiększyć wymianę gazową podczas inkubacji i wytrząsania.

Nie stosuje się ich do prowadzenia syntez, destylacji ani ogrzewania pod chłodnicą zwrotną. Nie należy również ogrzewać ich bezpośrednio płomieniem ani stosować do pracy pod próżnią[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Berthold Peter Anft: Erlenmeyer, Richard August Carl Emil. W: Neue Deutsche Biographie. T. 4. 1959, s. 594. (niem.)
  2. Sprzęt szklany. W: Florian Domka: Chemiczne metody analizy ilościowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1994, s. 29. ISBN 83-232-0638-4.

Bibliografia

  • Maciej Modzelewski, Jerzy Woliński: Technika Laboratoryjna. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1996, s. 34-36, seria: Pracownia Chemiczna. ISBN 83-02-05141-1.
  • Arthur, Israel Vogel: Vogel Preparatyka Organiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo Techniczne, 2006, s. 69. ISBN 83-204-3152-2.

Media użyte na tej stronie

Erlenmayer shape.svg
Autor:
This is a work (CG or photograph) by Danilo Prudêncio Silva.
My Flickr.
Ecologia.jpg
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Erlenmeyer shape
Heating in Erlenmeyer flask.png
Autor: Danielchemik, Licencja: CC0
Ogrzewanie w kolbie Erlenmeyera
Matraz de Erlenmeyer - Diseño original.png
The original design of the Erlenmeyer flask.
Kolba Schott Duran 1000 mL.JPG
(c) Aleksander Sobolewski via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Kolba Erlenmayera Schott Duran 1000 mL
Titration.gif
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Jfreyre~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Image Self made with Blender

Author: J.A.Freyre
Erlat.jpg
Autor: Juha Siitonen, Licencja: CC BY 2.5
250ml and 100ml erlenmeyer flasks with rubber stoppers
Erlenmeyer flask hg.jpg
Autor: Hannes Grobe 19:04, 3 September 2006 (UTC), Licencja: CC BY-SA 2.5
Erlenmeyer flask
Grounderlenmeyer.svg
Autor: Andel Früh, Licencja: CC-BY-SA-3.0
A graduated ground Erlenmeyer flask with stopper