Kolbudy (gmina)

Kolbudy
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

gdański

TERC

2204032

Wójt

Andrzej Chruścicki
(od 2018)

Powierzchnia

82,8 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


16 140[1]

• gęstość

195,3 os./km²

Nr kierunkowy

58

Tablice rejestracyjne

GDA

Adres urzędu:
ul. Staromłyńska 1
83-050 Kolbudy
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Kolbudy
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolbudy”
Położenie na mapie Polski
Ziemia54°16′N 18°28′E/54,269931 18,464528
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Kolbudy (do końca 2001 gmina Kolbudy Górne) – gmina wiejska w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim. Gmina w całości znajduje się w aglomeracji trójmiejskiej. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie gdańskim.

W skład gminy wchodzi 15 sołectw: Babidół, Bąkowo, Bielkowo, Bielkówko, Buszkowy, Czapielsk, Jankowo Gdańskie, Kolbudy, Kowale, Lisewiec, Lublewo Gdańskie, Łapino, Otomin, Ostróżki, Pręgowo.

Siedziba gminy to Kolbudy (do 20 grudnia 1998 jako Kolbudy Górne[2]).

Według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 16826 osób, a 31 grudnia 2021 17459 osób[4].

Położenie

Gmina Kolbudy na tle powiatu gdańskiego oraz województwa pomorskiego

Gmina Kolbudy znajduje się w północno-zachodniej części powiatu gdańskiego. Gmina położona jest w strefie podmiejskiej Aglomeracji Gdańskiej. Graniczy z miastem Gdańsk oraz gminami: Trąbki Wielkie, Przywidz, Pruszcz Gdański oraz położoną w powiecie kartuskim gminą Żukowo.

Siedziba władz gminnych, znajdująca się w Kolbudach jest oddalona o 11 km od centrum Pruszcza i ok. 15 km od centrum Gdańska[5].

Gmina Kolbudy według podziału fizycznogeograficznego Kondrackiego znajduje się w całości na terenie mezoregionu Pojezierze Kaszubskie[6], jednakże granica pomiędzy Pojezierzem Kaszubskim a Starogardzkim nie jest jednoznaczna, stąd południowa część gminy bywa zaliczana również do Pojezierza Starogardzkiego[7].

Środowisko naturalne

Las nad jeziorem Straszyńskim
Radunia w Bielkowie
Rezerwat Bursztynowa Góra

Geologia

Na terenie gminy dominują utwory czwartorzędowe, głównie piaski i gliny. W dolinach rzecznych utworzyły się torfy[8].

Geomorfologia

Przeważającą formą terenu jest wysoczyzna morenowa, moreny dennej falistej. Powierzchnia wysoczyzny jest poprzecinana dolinami rzecznymi. Najwyżej położona jest część południowa, natomiast najniżej północno-wschodnia. W północnej części gminy (w okolicy Jeziora Otomińskiego) rzeźba terenu jest bardziej urozmaicona[8].

Gleby

Na terenie gminy gleby są średnie i słabe. Dominują gleby brunatne[9]. 70% terenu zajmują gleby 4 i 5 klasy przydatności rolniczej[10].

Sieć hydrologiczna

Gmina Kolbudy leży w zlewni Motławy. Największymi rzekami na terenie gminy są Radunia i Reknica, niewielki fragment gminy leży w zlewni Kłodawy. Oprócz tego część gminy leży na terenach bezodpływowych[10].

Flora i fauna

Lasy zajmują 34% powierzchni gminy[11]. Duży areał zajmują lasy liściaste bukowe oraz dębowo-bukowe[12], jednak najbardziej lasotwórczym gatunkiem jest sosna pospolita[13].

W 2017 w lasach Nadleśnictwa Kolbudy, zlokalizowanych w dużej części na terenie gminy, stwierdzono obecność 2437 jeleni, 7558 saren, 15 łosi, 1863 dzików, 922 lisów i 3 wilków, a także takich gatunków ptaków, jak bocian czarny, bielik, myszołów, jastrząb, kania ruda, żuraw[14].

Ochrona przyrody

Różnorodność szaty roślinnej spowodowała objęcie znacznych obszarów różnymi formami ochrony przyrody[9]. Na terenie gminy znajdują się dwa rezerwaty przyrody: Bursztynowa Góra i Jar Reknicy[15], będące również atrakcją turystyczną, 3 obszary chronionego krajobrazu i 2 użytki ekologiczne[5]. Na terenie gminy znajdują się trzy obszary chronionego krajobrazu: Otomiński, Przywidzki i Dolnej Raduni[16] oraz 22 pomniki przyrody[17]. W obrębie gminy znajdują się także dwa obszary Natura 2000Dolina Reknicy (PLH 220008) oraz Pomlewo (PLH 220092)[18].

Historia

Teren gminy Kolbudy do 1920 znajdował się częściowo w powiecie kartuskim, a częściowo w powiecie gdańskim. Podobnie jak teren gminy, w obu powiatach znajdował się teren miejscowości Kolbudy. Część zachodnia, nazywająca się Kolbudy Górne, leżała w powiecie kartuskim, a część wschodnia – Kolbudy Dolne – w powiecie gdańskim. Granicę stanowiła rzeka Radunia[19].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, utworzeniu Wolnego Miasta Gdańska oraz delimitacji granic, cały teren przyszłej gminy znalazł się w granicach Wolnego Miasta Gdańsk ze względu na znaczną przewagę ludności niemieckiej[20]. Obszar gminy włączono do powiatu Danziger Höhe. Siedzibą władz powiatowych był Gdańsk, który znajdował się poza terenem powiatu[21]. 1 września 1939, po przejęciu Wolnego Miasta Gdańska przez Niemcy, powiaty Gdańskie Wyżyny i Gdańskie Niziny zostały ze sobą połączone w powiat Gdańsk Wieś.

30 marca 1945 wszedł w życie Dekret o utworzeniu województwa gdańskiego. W skład nowego województwa wszedł teren gminy[22].

W 1975, po zmniejszeniu województwa gdańskiego, gmina Kolbudy Górne pozostała jego częścią. 20 grudnia 1998 wsie Kolbudy Górne i Kolbudy Dolne zostały oficjalnie połączone, mimo tego nazwa gminy nie została zmieniona[2]. W 1999 gmina Kolbudy Górne stała się częścią powiatu gdańskiego będącego częścią województwa pomorskiego.

Demografia

Nowoczesne budownictwo mieszkaniowe w Kowalach

Gmina Kolbudy z racji podmiejskiego położenia odnotowała w ostatnich latach wzrost ludności. Szczególnie znaczny wzrost jest notowany w położonej w obrębie Obwodnicy Trójmiasta wsi Kowale, gdzie dynamika wzrostu w latach 2000 i 2010 wyniosła 361,4%. Duża dynamika jest obserwowana również w pozostałych miejscowościach obsługiwanych przez gdańską komunikację miejską – w Otominie w analogicznym okresie liczba ludności wzrosła 292,0%, a w Bąkowie 264,1%. Ponad dwukrotny wzrost w tym okresie nastąpił również w Lublewie Gdańskim – 214,8% i Jankowie Gdańskim – 200,7%. Jedyną wsią, która w tym okresie zanotowała spadek mieszkańców było Bielkówko-Kolonia, gdzie liczba ludności zmniejszyła się o 1 osobę[5].

51% ogółu ludności gminy stanowią kobiety. Nadwyżka kobiet występuje wśród osób w wieku 25-40 lat oraz powyżej 70[5].

Gmina Kolbudy charakteryzuje się społeczeństwem stosunkowo młodym z dużym udziałem osób w wieku 25-35 lat oraz 0-4. Gmina ma wysoki przyrost naturalny (w 2009 wskaźnik był sześć razy większy niż w Polsce). Saldo migracji jest również dodatnie. Do gminy przeprowadzają się głównie ludzie młodzi mieszkający wcześniej na terenie miasta. W latach 2000-2009 migracje z miasta stanowiły ok. 85% zameldowań, natomiast do miast około 70% wymeldowań. Migracje zagraniczne na pobyt stały były nieznaczne. Na ruch rzeczywisty większy wpływ ma saldo migracji[5].

    Liczba ludności gminy Kolbudy
    Źródło: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/dane_cechter.display?p_id=372985&p_token=0.5560737567295782

  • Piramida wieku mieszkańców gminy Kolbudy w 2014 roku[1].


Piramida wieku Gmina Kolbudy.png

Miejscowości


Gospodarka

Rolnictwo i leśnictwo

Pola uprawne w pobliżu Lublewa Gdańskiego

I sektor ma niewielki udział w zatrudnieniu w gminie Kolbudy[5], pomimo korzystnych warunków przyrodniczych[23]. Rozdrobnione rolnictwo jest dodatkową działalnością mieszkańców[24]. Przyczyną tego stanu jest: bliskość Trójmiasta, szczególnie Gdańska; rozwój usług, zwłaszcza turystyki. Suburbanizacja, zwłaszcza miejscowości leżących bliżej miasta, powoduje brak możliwości rozwoju rolnictwa na terenie znacznej części gminy[25]

Na terenie gminy swoją siedzibę ma Nadleśnictwo Kolbudy, które swym obszarem obejmuje powiat gdański oraz fragmenty ościennych powiatów[26].

Zbiorniki sztuczne elektrowni wodnych zlokalizowanych na terenie gminy nie są wykorzystywane rybacko[27].

Przemysł i budownictwo

Elektrownia wodna w Bielkowie

Mimo iż Kolbudy są gminą wiejską, na jej terenie jest rozwinięty przemysł. Funkcjonujące tu podmioty nie są skierowane na zaspokojenie potrzeb endogenicznych, a ich działalność wykracza poza granice gminy. Najlepiej rozwinięty jest przemysł rolno-spożywczy. Największymi zakładami tej gałęzi przemysłu są: browar Amber, zakłady mięsne Nowak, piekarnia i cukiernia Czernis. Oprócz tej gałęzi istotną rolę w gospodarce odgrywają: przemysł elektroniczny i precyzyjny, przemysł elektromaszynowy, przemysł materiałów budowlanych. W 2009 według bazy REGON na terenie gminy Kolbudy swoją siedzibę miało ponad 200 podmiotów zajmujących się przemysłem oraz ok. 200 zajmujących się budownictwem[5].

Energetyka

Na terenie gminy znajdują się dwie elektrownie wodne: Łapino i Bielkowo. Elektrownia w Bielkowie, wyposażona w dwie turbiny Francisa i jedną turbinę Peltona, ma łączną moc 7,2MW i jest największą elektrownią na Raduni. Łapino ma dwie turbiny Francisa mające moc 2,229 MW[28].

Usługi

Handel i naprawy

Największy udział w liczbie podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie gminy mają punkty handlowe i naprawcze[5]. Największym punktem handlowo-usługowym jest gdański oddział Scania Polska S.A. mający siedzibę w Kolbudach[29].

Turystyka

Szlaki turystyczne PTTK w okolicy Otomina

Środowisko geograficzne, szczególnie przyrodnicze, charakteryzuje się znaczną atrakcyjnością turystyczną. W przeciwieństwie do większości terenów województwa, na terenie gminy znajduje się stosunkowo mało jezior, które stanowią podstawowe walory przyrodnicze obszarów młodoglacjalnych. Najbardziej atrakcyjny jest kompleks leśny z dominacją buczyn i lasów dębowo-bukowych z malowniczo położonym wśród lasów Jeziorem Otomińskim, objęty ochroną jako Otomiński Obszar Chronionego Krajobrazu. Na terenie gminy znajdują się dwa rezerwaty przyrody: Bursztynowa Góra i Jar Reknicy[15] będące również atrakcją turystyczną, 3 obszary chronionego krajobrazu i 2 użytki ekologiczne[5]. Z racji ochrony przyrody oraz małej odporności przyrodniczej tereny rezerwatów są dostępne w sposób ograniczony[30].

Przez teren gminy przechodzą 4 szlaki turystyczne PTTK: szlak turystyczny zielony Skarszewski, szlak turystyczny czarny Gór Szymbarskich, szlak turystyczny niebieski Kartuski i szlak turystyczny żółty Bursztynowy. Wszystkie te szlaki przebiegają przez Otomin[31].

Baza noclegowa w 2009 składała się z 8 obiektów noclegowych. Po trzy znajdowały się w Otominie i Łapinie oraz po jednym w Kolbudach i Kowalach[5].

Transport

Nieczynna stacja kolejowa Bielkowo

Transport kolejowy

Przez teren gminy Kolbudy przechodzi nieczynna linia kolejowa nr 229. Na terenie gminy znajduje się jedna stacja kolejowa – Kolbudy oraz trzy przystanki: Bielkowo (przystanek znajduje się w Bielkówku), Pręgowo Gdańskie (w Pręgowie) oraz Łapino Kartuskie (w Łapinie).

Od 2003 na nieczynnej linii kolejowej nr 229 uruchamiane są turystyczne przewozy drezynowe. Baza Kolei Drezynowej znajduje się przy ul. Przemysłowej w Kolbudach obok dawnych zakładów Rugby[32].

Węzeł Kowale

Transport drogowy

Przez teren gminy biegną: Droga krajowa nr 6 oraz Droga wojewódzka nr 221. Obie drogi krzyżują się na Węźle Kowale[5]. Droga wojewódzka nr 221 stanowi główną oś komunikacyjną gminy. Droga ta przechodzi przez Kowale, Bąkowo, Lublewo Gdańskie, Kolbudy oraz Czapielsk, dodatkowo łącząc te miejscowości z Gdańskiem[33].

Transport zbiorowy

Autobus PKS Gdańsk w barwach ZTM Gdańsk na przystanku Otomin Pętla

ZTM Gdańsk obsługuje również trzy miejscowości położone na terenie gminy Kolbudy: Otomin (linie 174 i 574), Kowale (linie 156, 213, 255 i 256) oraz Jankowo (linie 255 i 256)[34].

Komunikacja miejska Gminy Pruszcz Gdański obsługuje Bielkowo (linia 846, 847), Bielkówko (linia 847), Kolbudy (linia 847) oraz Lublewo (linia 847)[35].

Infrastruktura techniczna

Sieć elektryczna

Przez obszar gminy przechodzą linie energetyczne: 400 kV – Jankowo – Lublewo, 220 kV – Lisewiec – Pręgowo – Łapino, 110 kV – Lisewiec – Pręgowo – Łapin, 110 kV – GPZ „Gdańsk I” – GPZ-I Straszyn Dolny, 110 kV – GPZ „Gdańsk Chełm” – GPZ-II Straszyn Górny[5].

Sieć wodnokanalizacyjna

Woda dostarczana jest gospodarstwom domowym z głównych ujęć zlokalizowanych na terenie gminy oraz zakupywana jest z wodociągów należących do Saur Neptun Gdańsk. Ścieki odprowadzane są do oczyszczalni Wschód w Gdańsku[5].

Gospodarka odpadami

Odpady komunalne są wywożone do wysypiska położonego w Szadółkach (Gdańsk-Jasień)[5].

Sieć gazowa

Kolbudy, Lublewo, Bielkowo, Bielkówko, Łapino, Pręgowo, Otomin i Kowale są podłączone do sieci gazowej[36]

Kultura

Dom Kultury w Kowalach

Na terenie gminy znajdują się trzy publiczne obiekty kulturowe: pomieszczenia Referatu Kultury w Kolbudach potocznie zwane „Domem Kultury”, Wiejski Dom Kultury Pręgowo oraz Dom Kultury w Kowalach[5]. Od 2011 na terenie gminy odbywa się festiwal ReFermata. W 2005 w Kolbudach powstała Społeczna Szkoła Muzyczna.

Oświata

W roku 2009/10 w gminie Kolbudy funkcjonowały[5]:

  • 2 gimnazja (Kolbudy i Kowale), w tym 1 niepubliczne;
  • 6 szkół podstawowych (Kolbudy, Bielkówko, Lublewo, Pręgowo, Buszkowy i Kowale) w tym 2 niepubliczne;
  • 7 przedszkoli (Kolbudy, Bielkówko, Bąkowo, Lublewo, Pręgowo, Buszkowy i Kowale), w tym 4 niepubliczne, oraz 1 punkt przedszkolny niepubliczny (Kowale).

Sport

Obiekty sportowe

Na terenie gminy znajduje się 9 obiektów posiadających pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej[5]:

  1. stadion Kolbudy, ul. Polna (budynek socjalny, boisko boczne oraz korty tenisowe). Pojemność trybun wynosi 330 miejsc siedzących[37],
  2. boisko piłkarskie w Kowalach, ul Glazurowa 1 (budynek socjalny i boisko),
  3. kompleks sportowy w Łapinie (boisko piłkarskie, boisko do koszykówki),
  4. boisko w Buszkowach,
  5. boisko w Czapielsku,
  6. boisko w Pręgowie,
  7. boisko typu ORLIK Kolbudach (teren ZKiW Kolbudy),
  8. kompleks sportowo-rekreacyjny w Bąkowie (boisko piłkarskie, boisko do siatkówki),
  9. boisko w Jankowie.

Oprócz tego istnieją obiekty niemające boiska piłkarskiego[38]:

  1. Paintball & Quady,
  2. siłownie,
  3. ośrodki jazdy konnej,
  4. kort tenisowy,
  5. parki wodne z basenami,
  6. strzelnica sportowa.

Piłka nożna

Na terenie gminy swoją siedzibę mają trzy kluby piłkarskie z czego dwa występują w rozgrywkach ligowych organizowanych przez Pomorski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Gdańsku:

  • Gminne Towarzystwo Sportowe Kolbudy – IV liga (rezerwy grają w B klasie)[39],
  • Gminny Klub Sportowy Kowale – Klasa okręgowa[40],
  • Oldboys Kolbudy – Drużyna zgłaszana tylko do Pucharu Polski[41].

Sporty wodne

Na terenie gminy funkcjonuje Klub Żeglarski z siedzibą w przystani nad Jeziorem Kolbudzkim[5].

Taekwondo

W Kolbudach swoją siedzibę ma Klub Sportowy Taekwon Kolbudy, który jest członkiem Polskiego Związku Taekwon-do I.T.F.[42]

Zabytki

Folwark w Bielkowie

Na terenie gminy znajdują się 4 obiekty figurujące na liście Narodowego Instytutu Dziedzictwa:

  • Kościół parafialny pw. NMP Królowej Polski w Lublewie,
  • Kościół filialny pw. św. Mikołaja Biskupa w Czapielsku,
  • Kościół parafialny pw. Bożego Ciała w Pręgowie,
  • Zespół parkowo-folwarczny w Bielkowie.

Ponadto w Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków znajdują się 102 obiekty położone na terenie gminy[43].

Religia

Kościół św. Floriana w Kolbudach

Kościół rzymskokatolicki

Gmina leży na terenie dekanatu Kolbudy i dekanatu Gdańsk-Łostowice, będącego częścią Archidiecezji gdańskiej. Na terenie gminy znajduje się pięć parafii rzymskokatolickich[44].

  1. Parafia św. Kingi w KowalachKowale, plac św. Kingi 1
  2. Parafia Bożego Ciała w PręgowiePręgowo, ul. Kościelna 3
  3. Parafia NMP Królowej Korony Polskiej w Lublewie GdańskimLublewo Gdańskie, ul. Kościelna 6
  4. Parafia św. Floriana w KolbudachKolbudy, ul. Wybickiego 34
  5. Parafia św. Mikołaja w CzapielskuCzapielsk, ul. Jezuicka 2

Administracja i polityka

Urząd Gminy w Kolbudach

Wójt i Rada Gminy

Na czele gminy stoi wójt oraz piętnastoosobowa rada gminy. Przedstawiciele Rady Gminy są wybierani w 8 okręgach wyborczych: po czterech w okręgach 5 (Kowale, Jankowo) i 6 (Kolbudy, Nowiny, Babidół), dwóch w okręgu 1 (Lublewo, Bielkowo) oraz po jednym w okręgach 2 (Bąkowo, Otomin), 3 (Buszkowy, Ostróżki), 4 (Łapino, Czapielsk), 7 (Pręgowo, Lisewiec) i 8 (Bielkówko)[45].

Okręgi wyborcze

Mieszkańcy gminy Kolbudy wybierają przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w okręgu nr 1, przedstawicieli do Sejmu w okręgu nr 25[46] natomiast do Senatu w Okręgu nr 66[47]. Siedzibami komisji wyborczych wszystkich tych okręgów jest Gdańsk[48].

Gminy partnerskie

Przypisy

  1. a b Gmina Kolbudy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Dz.U. z 1998 r. nr 156, poz. 1026.
  3. Gmina Kolbudy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-03-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  4. Rok 2021 w liczbach. W których gminach najwięcej mieszkańców, ślubów, urodzeń, zgonów?
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Justyna Przeworska: Strategia rozwoju gminy Kolbudy. Diagnoza demograficzno-gospodarcza. kolbudy.gd.pl, Październik 2010. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  6. Jerzy Kondracki: Geografia Regionalna Polski. Warszawa: PWN, 2002, s. 74. ISBN 83-01-13897-1.
  7. Bolesław Augustowski (red.): Pojezierze Kaszubskie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976, s. 5-7.
  8. a b Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla gminy Kolbudy na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011 Część 1. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA. Gdańsk: Gmina Kolbudy, 2004, s. 9.
  9. a b Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego 1999-2005. Kolbudy: Gmina Kolbudy Górne, 1999, s. 11.
  10. a b Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla gminy Kolbudy na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011. Gdańsk: Gmina Kolbudy, 2004, s. 7.
  11. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Zmiana Nr 2. [w:] Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXXV/322/2006 Rady Gminy Kolbudy z dnia 29.08.2006 [on-line]. Urząd Gminy Kolbudy, 2006. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  12. Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla gminy Kolbudy na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011 Część 1. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA. Gdańsk: Gmina Kolbudy, 2004, s. 10.
  13. Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla gminy Kolbudy na lata 2004 – 2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011 Część 1. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA. Gdańsk: Gmina Kolbudy, 2004, s. 11.
  14. Powiat gdański: Więcej wilków i łosi w powiecie. W okolicy Świńcza i Wojanowa widziano niewielką watahę
  15. a b Formy ochrony przyrody → Rezerwaty przyrody. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  16. Zmiana Nr 2 do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Kolbudy: Gmina Kolbudy, 2006, s. 17.
  17. Zmiana Nr 2 do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Kolbudy: Gmina Kolbudy, 2006, s. 25-26.
  18. Portal Mapowy Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  19. Historia Kolbud i okolic. kolbudy.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  20. Eugeniusz Gołąbek: Dzieje okolic Gdańska i Gdyni. Wyd. Mer Rekowski, 2010, s. 214. ISBN 83-923671-4-6.
  21. Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de. gemeindeverzeichnis.de. [dostęp 2013-08-27]. (niem.).
  22. Dz.U. z 1945 r. nr 11, poz. 57.
  23. Zmiana Nr 2 do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Kolbudy: Gmina Kolbudy, 2006, s. 12.
  24. Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego 1999-2005. Kolbudy: Gmina Kolbudy Górne, 1999, s. 31.
  25. Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego 1999-2005. Kolbudy: Gmina Kolbudy Górne, 1999, s. 33.
  26. Nadleśnictwo Kolbudy: Kilka słów o Nadleśnictwie Kolbudy – Informacje ogólne – Nadleśnictwo Kolbudy. gdansk.lasy.gov.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  27. Maciej Mickiewicz (red.): Zrównoważone korzystanie z zasobów rybackich na tle ich stanu w 2009 roku. Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 2010, s. 48. ISBN 978-83-60111-47-5.
  28. Piotr Sołowiej, Maciej Neugebauer. Przykład wykorzystania energii wodnej na terenie Polski północnej. „Inżynieria Rolnicza”. 9/2008. s. 277-282. 
  29. Scania Polska S.A., Oddział Gdańsk – scania.pl. scania.pl. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-28)]. (pol.).
  30. Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego 1999-2005. Kolbudy: Gmina Kolbudy Górne, 1999, s. 24.
  31. Tadeusz Gruszczyński: PTTK – Znakowane Szlaki Turystyczne Województwa Pomorskiego – Szlaki Piesze – Strona Główna. pomorskie.pttk.pl. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-20)]. (pol.).
  32. Judyta Kurowska-Ciechańska, Ariel Ciechański: Koleje. Warszawa: Carta Blanca, 2008, s. 34-37. ISBN 978-83-60887-23-3.
  33. Mapa gmina kolbudy 10.09.gif. kolbudy.gd.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  34. Schemat komunikacji miejskiej ZTM Gdańsk w strefie miasta Gdańska. ztm.gda.pl. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-02)]. (pol.).
  35. Gmina Pruszcz Gdański – Autobusy. pruszczgdanski.pl. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)]. (pol.).
  36. Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego 1999-2005. Kolbudy: Gmina Kolbudy Górne, 1999, s. 12.
  37. Nasze Kolbudy - vortal mieszkańców gminy Kolbudy - sport - Stadion w Kolbudach. naszekolbudy.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  38. Nasze Kolbudy - vortal mieszkańców gminy Kolbudy - sport - Hunter Extreme. naszekolbudy.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  39. Skarb – GTS Kolbudy. 90minut.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  40. Skarb – GKS Kowale. 90minut.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  41. Skarb – Oldboys Kolbudy. 90minut.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  42. Nasze Kolbudy - vortal mieszkańców gminy Kolbudy - sport - Klub Sportowy Taekwon Kolbudy. naszekolbudy.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  43. Wojewódzka Ewidencja Zabytków. ochronazabytkow.gda.pl. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  44. Archidiecezja Gdańska. diecezja.gda.pl. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-15)]. (pol.).
  45. Rada Gminy Kolbudy – radni – Kolbudy on-line. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  46. Wybory 2011 – Geografia. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  47. Wybory 2011 – Geografia. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).
  48. Wybory 2011 – Okręgowe Komisje Wyborcze. [dostęp 2013-08-27]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL powiat gdański COA.svg
Herb powiatu gdańskiego, zgodny ze wzorem z uchwały Rady Powiatu nr XI/54/99 z 24.11.1999
Map - PL - powiat gdanski - Kolbudy.PNG
Autor: Michiel1972, Licencja: CC BY 2.5

Locator map for communes (gmina) in pomorskie, with powiat highlighted

Map - PL - powiat gdanski - Kolbudy.PNG
Bielkowo, powiat gdańsk,i ruina w zespole folwarcznym.JPG
Autor: Jasny63, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bielkowo, powiat gdański - ruina w zespole folwarcznym
Kolbudy (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kolbudy, Polska
Bielkowo (Radunia).JPG
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY-SA 3.0
Radunia w Bielkowie
Kowale Arkadia Park.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kowale - osiedle Arkadia Park
Otomin Pętla.JPG
Autor: Yusek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Otomin, pętla autobusowa.
Kowale dom kultury.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kowale - oddział Gminnego Domu Kultury w Kolbudach
Kolbudy urzad gminy.jpg
Autor: Polimerek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Urząd gminy w Kolbudach.
Bakowo Bursztynowa Gora.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bąkowo - rezerwat przyrody Bursztynowa Góra
Otomin szlaki.JPG
Autor: Yusek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Otomin szlaki turystyczne
Bakowo las.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bąkowo - las nad jeziorem Straszyńskim
Elektrownia Bielkowo zamek wodny.jpg
Autor: Lotek70, Licencja: CC0
Bielkowo, elektrownia wodna
Kowale wezel S6 2.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kowale - węzeł obwodnicy Trójmiasta w ciągu drogi ekspresowej S6 z drogą wojewódzką nr 221
Piramida wieku Gmina Kolbudy.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców gminy Kolbudy, 2014
Linia 229 Bielkowo.JPG
Autor: Wismat, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przystanek kolejowy w Bielkówku, pomorskie, Polska, Linia kolejowa nr 229
Lublewo Gdańskie - fotopolska.eu (320872).jpg
(c) Yanek / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Panorama Lublewa, widziana z zamku wodnego na zbiorniku Kobudy II.