Kolcorośl

Kolcorośl
Ilustracja
Smilax aristolochiifolia
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządliliowce
Rodzinakolcoroślowate
Rodzajkolcorośl
Nazwa systematyczna
Smilax L.
Sp. Pl. 2: 1028. 1753
Kolcorośl szorstki
Smilax china

Kolcorośl (Smilax L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kolcoroślowatych. Rodzaj obejmuje co najmniej 262 gatunki[3]. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej, sięgając stref umiarkowanych na obu półkulach[3][4][5].

Systematyka

Smilax zeylanica
Smilax perfoliata
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj zaliczany (także w starszych wersjach systemów APG) do rodziny kolcoroślowatych, będącej kladem siostrzanym dla rodziny liliowatych (Liliaceae) z linii rozwojowej obejmującej także rodziny Philesiaceae i Ripogonaceae, należącej do rzędu liliowców (Liliales) w obrębie jednoliściennych[2].

Wykaz gatunków[3]
  • Smilax aberrans Gagnep.
  • Smilax aculeatissima Conran
  • Smilax amamiana Z.S.Sun & P.Li
  • Smilax amblyobasis K.Krause
  • Smilax ampla Warb. ex K.Krause
  • Smilax anceps Willd.
  • Smilax anguina K.Krause
  • Smilax annulata Warb. ex K.Krause
  • Smilax aquifolium Ferrufino & Greuter
  • Smilax arisanensis Hayata
  • Smilax aristolochiifolia Mill.
  • Smilax aspera L. – kolcorośl szorstki
  • Smilax aspericaulis Wall. ex A.DC.
  • Smilax assumptionis A.DC.
  • Smilax astrosperma F.T.Wang & Tang
  • Smilax auriculata Walter
  • Smilax australis R.Br.
  • Smilax austrozhejiangensis Q.Lin
  • Smilax azorica H.Schaef. & P.Schönfelder
  • Smilax bapouensis H.Li
  • Smilax basilata F.T.Wang & Tang
  • Smilax bauhinioides Kunth
  • Smilax bella J.F.Macbr.
  • Smilax biflora Siebold ex Miq.
  • Smilax biltmoreana (Small) J.B.Norton ex Pennell
  • Smilax binchuanensis P.Li & C.X.Fu
  • Smilax biumbellata T.Koyama
  • Smilax blumei A.DC.
  • Smilax bockii Warb.
  • Smilax bona-nox L.
  • Smilax borneensis A.DC.
  • Smilax bracteata C.Presl
  • Smilax brasiliensis Spreng.
  • Smilax californica (A.DC.) A.Gray
  • Smilax calophylla Wall. ex A.DC.
  • Smilax cambodiana Gagnep.
  • Smilax campestris Griseb.
  • Smilax canariensis Willd.
  • Smilax canellifolia Mill.
  • Smilax celebica Blume
  • Smilax chapaensis Gagnep.
  • Smilax china L.
  • Smilax chinensis (F.T.Wang) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax chingii F.T.Wang & Tang
  • Smilax cinnamomea Desf. ex A.DC.
  • Smilax cissoides M.Martens & Galeotti
  • Smilax cocculoides Warb.
  • Smilax cognata Kunth
  • Smilax compta (Killip & C.V.Morton) Ferrufino
  • Smilax corbularia Kunth
  • Smilax cordato-ovata Rich.
  • Smilax cordifolia Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Smilax coriacea Spreng.
  • Smilax cristalensis Ferrufino & Greuter
  • Smilax cuprea Ferrufino & Greuter
  • Smilax cuspidata Duhamel
  • Smilax darrisii H.Lév.
  • Smilax davidiana A.DC.
  • Smilax densibarbata F.T.Wang & Tang
  • Smilax discotis Warb.
  • Smilax domingensis Willd.
  • Smilax ecirrhata (Engelm. ex Kunth) S.Watson
  • Smilax elastica Griseb.
  • Smilax elegans Wall. ex Kunth
  • Smilax elegantissima Gagnep.
  • Smilax elmeri Merr.
  • Smilax elongatoumbellata Hayata
  • Smilax emeiensis J.M.Xu
  • Smilax erecta Merr.
  • Smilax excelsa L.
  • Smilax extensa Wall. ex Hook.f.
  • Smilax ferox Wall. ex Kunth
  • Smilax flavicaulis Rusby
  • Smilax fluminensis Steud.
  • Smilax fooningensis F.T.Wang & Tang
  • Smilax fortunensis Ferrufino & Gómez-Laur.
  • Smilax fui Z.C.Qi & P.Li
  • Smilax gagnepainii T.Koyama
  • Smilax gaudichaudiana Kunth
  • Smilax gigantea Merr.
  • Smilax gigantocarpa Koord.
  • Smilax glabra Roxb.
  • Smilax glauca Walter
  • Smilax glaucochina Warb.
  • Smilax glyciphylla J.White
  • Smilax goyazana A.DC.
  • Smilax gracilior Ferrufino & Greuter
  • Smilax griffithii A.DC.
  • Smilax guianensis Vitman
  • Smilax guiyangensis C.X.Fu & C.D.Shen
  • Smilax havanensis Jacq.
  • Smilax hayatae T.Koyama
  • Smilax hemsleyana Craib
  • Smilax herbacea L.
  • Smilax hilariana A.DC.
  • Smilax hirtellicaulis C.Y.Wu & C.Chen ex P.Li
  • Smilax horridiramula Hayata
  • Smilax hugeri (Small) J.B.Norton ex Pennell
  • Smilax hypoglauca Benth.
  • Smilax ilicifolia Desv.
  • Smilax illinoensis Mangaly
  • Smilax indosinica T.Koyama
  • Smilax inversa T.Koyama
  • Smilax irrorata Mart. ex Griseb.
  • Smilax jamesii G.A.Wallace
  • Smilax japicanga Griseb.
  • Smilax javensis A.DC.
  • Smilax kaniensis K.Krause
  • Smilax keyensis Warb. ex K.Krause
  • Smilax kingii Hook.f.
  • Smilax klotzschii Kunth
  • Smilax korthalsii A.DC.
  • Smilax kwangsiensis F.T.Wang & Tang
  • Smilax laevis Wall. ex A.DC.
  • Smilax lanceifolia Roxb.
  • Smilax lappacea Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Smilax larvata Griseb.
  • Smilax lasioneura Hook.
  • Smilax laurifolia L.
  • Smilax lebrunii H.Lév.
  • Smilax leucophylla Blume
  • Smilax ligneoriparia C.X.Fu & P.Li
  • Smilax ligustrifolia A.DC.
  • Smilax loheri Merr.
  • Smilax longiflora (K.Y.Guan & Noltie) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax longifolia Rich.
  • Smilax lucida Merr.
  • Smilax luei T.Koyama
  • Smilax lunglingensis F.T.Wang & Tang
  • Smilax lushuiensis S.C.Chen
  • Smilax lutescens Vell.
  • Smilax luzonensis C.Presl
  • Smilax macrocarpa Blume
  • Smilax magnifolia J.F.Macbr.
  • Smilax mairei H.Lév.
  • Smilax malipoensis S.C.Chen
  • Smilax maritima Feay ex Alph.Wood
  • Smilax maypurensis Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Smilax megacarpa A.DC.
  • Smilax megalantha C.H.Wright
  • Smilax melanocarpa Ridl.
  • Smilax melastomifolia Sm.
  • Smilax menispermoidea A.DC.
  • Smilax micrandra (T.Koyama) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax micrantha Blume
  • Smilax microdontus Z.S.Sun & C.X.Fu
  • Smilax microphylla C.H.Wright
  • Smilax minarum A.DC.
  • Smilax minutiflora A.DC.
  • Smilax modesta A.DC.
  • Smilax mollis Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Smilax moranensis M.Martens & Galeotti
  • Smilax munita S.C.Chen
  • Smilax muscosa Toledo
  • Smilax myosotiflora A.DC.
  • Smilax myrtillus A.DC.
  • Smilax nageliana A.DC.
  • Smilax nana F.T.Wang
  • Smilax nantoensis T.Koyama
  • Smilax neocaledonica Schltr.
  • Smilax neocyclophylla I.M.Turner
  • Smilax nervomarginata Hayata
  • Smilax nigrescens F.T.Wang & Tang
  • Smilax nipponica Miq.
  • Smilax nova-guineensis T.Koyama
  • Smilax obliquata Duhamel
  • Smilax oblongata Sw.
  • Smilax oblongifolia Pohl ex Griseb.
  • Smilax ocreata A.DC.
  • Smilax odoratissima Blume
  • Smilax officinalis Kunth
  • Smilax orbiculata Labill.
  • Smilax ornata Lem.
  • Smilax orthoptera A.DC.
  • Smilax outanscianensis Pamp.
  • Smilax ovalifolia Roxb. ex D.Don
  • Smilax ovatolanceolata T.Koyama
  • Smilax pachysandroides T.Koyama
  • Smilax paniculata (Gagnep.) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax papuana Lauterb.
  • Smilax perfoliata Lour.
  • Smilax pertenuis T.Koyama
  • Smilax petelotii T.Koyama
  • Smilax pilcomayensis Guagl. & Gattuso
  • Smilax pilosa Andreata & Leoni
  • Smilax pinfaensis H.Lév. & Vaniot
  • Smilax plurifurcata A.DC.
  • Smilax poilanei Gagnep.
  • Smilax polyacantha Wall. ex Kunth
  • Smilax polyandra (Gagnep.) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax polyantha Griseb.
  • Smilax polycolea Warb.
  • Smilax populnea Kunth
  • Smilax pottingeri Prain
  • Smilax prolifera Roxb.
  • Smilax pseudochina L.
  • Smilax pulverulenta Michx.
  • Smilax pumila Walter
  • Smilax purhampuy Ruiz
  • Smilax purpurata G.Forst.
  • Smilax pygmaea Merr.
  • Smilax quadrata A.DC.
  • Smilax quadrumbellata T.Koyama
  • Smilax quinquenervia Vell.
  • Smilax remotinervis Hand.-Mazz.
  • Smilax retroflexa (F.T.Wang & Tang) S.C.Chen
  • Smilax riparia A.DC.
  • Smilax rotundifolia L.
  • Smilax roxburghiana Wall. ex A.DC.
  • Smilax rubromarginata K.Krause
  • Smilax rufescens Griseb.
  • Smilax sailenii Sarma, Baruah & Borthakur
  • Smilax salicifolia Griseb.
  • Smilax sanguinea Posada-Ar.
  • Smilax santaremensis A.DC.
  • Smilax saulensis J.D.Mitch.
  • Smilax schomburgkiana Kunth
  • Smilax scobinicaulis C.H.Wright
  • Smilax sebeana Miq.
  • Smilax seisuiensis (Hayata) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax septemnervia (F.T.Wang & Tang) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax setiramula F.T.Wang & Tang
  • Smilax setosa Miq.
  • Smilax sieboldii Miq.
  • Smilax silverstonei Botina
  • Smilax sinclairii T.Koyama
  • Smilax siphilitica Humb. & Bonpl. ex Willd.
  • Smilax solanifolia A.DC.
  • Smilax spicata Vell.
  • Smilax spinosa Mill.
  • Smilax spissa Killip & C.V.Morton
  • Smilax spruceana A.DC.
  • Smilax stans Maxim.
  • Smilax stenophylla A.DC.
  • Smilax subinermis C.Presl
  • Smilax subpubescens A.DC.
  • Smilax subsessiliflora Duhamel
  • Smilax sumatrensis (A.DC.) P.Li & C.X.Fu
  • Smilax synandra Gagnep.
  • Smilax talbotiana A.DC.
  • Smilax tamnoides L.
  • Smilax tetraptera Schltr.
  • Smilax timorensis A.DC.
  • Smilax tomentosa Kunth
  • Smilax trachypoda J.B.Norton
  • Smilax trinervula Miq.
  • Smilax tsinchengshanensis F.T.Wang
  • Smilax tuberculata C.Presl
  • Smilax turbans F.T.Wang & Tang
  • Smilax utilis C.H.Wright
  • Smilax vaginata Decne.
  • Smilax vanchingshanensis (F.T.Wang & Tang) F.T.Wang & Tang
  • Smilax velutina Killip & C.V.Morton
  • Smilax verrucosa Griseb.
  • Smilax verticalis Gagnep.
  • Smilax vitiensis (Seem.) A.DC.
  • Smilax wallichii Kunth
  • Smilax walteri Pursh
  • Smilax wightii A.DC.
  • Smilax williamsii Merr.
  • Smilax yunnanensis S.C.Chen
  • Smilax zeylanica L.

Obecność w kulturze i symbolice

Według mitologii greckiej Smilaks (Smilax) była nimfą, ukochaną Krokosa, która została zamieniona w kolcorośl[6].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. ↑ a b c Smilax L.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-15].
  4. ↑ Flora of China (ang.). [dostęp 2008-07-29].
  5. ↑ Flora of North America (ang.). [dostęp 2008-07-29].
  6. ↑ Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 193. ISBN 83-04-04673-3.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
菝契 Smilax china -香港西貢獅子會自然教育中心 Saikung, Hong Kong- (9219889759).jpg
Autor: 阿橋 HQ, Licencja: CC BY-SA 2.0
菝契 Smilax china [香港西貢獅子會自然教育中心 Saikung, Hong Kong]
Smilax perfoliata during Periyar butterfly survey at Sabarimala, 2014 (11).jpg
Autor: Vinayaraj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Photos taken during Periyar butterfly survey at Sabarimala, 2014 by Vinayaraj
Salsepareille1.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Smilax aristolochiifolia - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-130.jpg
Sarsaparille. A ein Zweigstück mit reifen Früchten, natürl. Grösse; 1 Beere im Querschnitt, desgl.; 2 Same, natürl. Grösse und vergrössert; 3 derselbe zerschnitten.