Kolendra

Kolendra
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządselerowce
Rodzinaselerowate
Rodzajkolendra
Nazwa systematyczna
Coriandrum L.
Sp. Pl. 256. 1753
Typ nomenklatoryczny

Coriandrum sativum L.[3]

Kolendra (Coriandrum L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia dwa[4][5] lub trzy[6] gatunki. Występują one w obszarze śródziemnomorskim, gdzie rosną w suchych, trawiastych murawach. Kolendra siewna będąca rośliną przyprawową, znana jest od starożytności. Została szeroko rozpowszechniona na świecie w uprawie[6]. Największymi producentami są Maroko i Indie[5].

Systematyka

Synonimy[7]

Coriandropsis H. Wolff, Keramocarpus Fenzl

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.), w obrębie której należy do podrodziny Apioideae Seemann i plemienia Coriandreae[7].

Wykaz gatunków[4]
  • Coriandrum sativum L.kolendra siewna
  • Coriandrum tordylium (Fenzl) Bornm.

Zastosowanie

Kolendra siewna jest gatunkiem mającym zastosowanie kulinarne. Świeże liście kolendry są nieodzownym składnikiem kuchni południowoazjatyckiej, wykorzystywanym np. w przygotowaniu wielu chutney i potraw curry, a także kuchni chińskiej, czy meksykańskiej. Ze względu na działanie wysokiej temperatury, która obniża walory smakowe kolendry, świeże liście dodaje się pod koniec gotowania. Kolendrę stosuje się również często jako przybranie do potraw. Suszone owoce kolendry (często nazywane "nasionami") zazwyczaj stosowane są w postaci zmielonej jako przyprawa. W całości bywają prażone na sucho tuż przed zmieleniem w celu podniesienia walorów smakowych. Jest ona również częstym składnikiem w piwie typu Witbier.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
  4. a b Coriandrum. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-06-16].
  5. a b David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 235. ISBN 978-1-107-11502-6.
  6. a b Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 315. ISBN 0-333-74890-5.
  7. a b Genus: Coriandrum L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-06-16].

Media użyte na tej stronie

Coriandrum sativum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-193.jpg
Echter Koriander. A B Pflanze in natürl. Grösse; 1 Scheibenblüthe, vergrössert; 2 Randblüthe, desgl.; 3 Kronblatt der Scheibenblüthe, desgl.; 4 Kronenblätter der Randblüthe, mittleres und seitliches, desgl.; 5 Staubgefäss, desgl.; 6 Pollen; desgl.; 7 u. 8 Fruchtknoten mit Kelch, desgl.; 9 dieselbe Figur im Längsschnitt; 10 Fruchtknoten im Querschnitt, desgl.; 11 Frucht, desgl.; 12 Theilfrüchtchen, von der Fugenseite, desgl.; 13 Frucht im Längsschnitt, desgl.; 14 dieselbe im Querschnitt, desgl.