Kolizja ustaw

Kolizja ustaw zachodzi, gdy ta sama sytuacja prawna podlega regulacji kilku różnych norm prawnych, które nie mogą być równocześnie zastosowane z uwagi na występujące między nimi sprzeczności. W celu rozwiązania tego konfliktu tworzone są specjalne normy (metanormy) zawierające zasady przyznawania poszczególnym normom preferencji przed innymi. Metanormy decydują, które normy pozostające ze sobą w konflikcie obowiązują.

Wyróżnia się następujące postaci kolizji ustaw:

Konflikt norm w czasie

Konflikt intertemporalny ma miejsce najczęściej w przypadku stanów faktycznych rozciągniętych w czasie, gdy nowa ustawa zmienia albo uchyla ustawę obowiązującą poprzednio.

Konflikty czasowe rozwiązywane są przez przepisy międzyczasowe, które powinny być, zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, zamieszczone w rozdziale "Przepisy przejściowe" nowej ustawy.

Konflikt norm w przestrzeni

Ten rodzaj kolizji zachodzi, gdy w skład stanu faktycznego wchodzi element obcy, związany z innym zagranicznym porządkiem prawnym i powstaje wątpliwość, którego państwa prawo stosować.

Przykłady stanów faktycznych:

• sprzedaż pomiędzy obywatelami polskimi nieruchomości położonej w Niemczech,
• śmierć cudzoziemca w Polsce,
• małżeństwo cudzoziemca i obywatela polskiego,

Konflikty przestrzenne są rozwiązywane przez normy prawa prywatnego międzynarodowego

Zbieg norm

Zbieg norm pojawia się, gdy sprzeczne normy prawne dotyczą tego samego terytorium i funkcjonują w tym samym czasie. W tym zakresie stosuje się regułę kolizyjną lex specialis derogat legi generali, która oznacza, że pierwszeństwo w zastosowaniu znajduje ustawa zawierająca bardziej szczegółowe postanowienia.