Kolonka

Kolonka

wieś
(c) I, Poznaniak1975, CC BY 2.5 Kapliczka nad ujęciem wody w Kolonce (zalew na rzece Gzówka)
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	radomski
Gmina	Pionki
Wysokość	128[1] m n.p.m.
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-630[2]
Tablice rejestracyjne	WRA
SIMC	0630920[3]
Położenie na mapie gminy wiejskiej Pionki Kolonka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kolonka
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kolonka
Położenie na mapie powiatu radomskiego Kolonka
51°26′44″N 21°19′54″E/51,445556 21,331667

Kolonka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Pionki^[3][4]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 737. Dawniej osada leśna i przysiółek wsi Kieszek.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Jedlni-Letnisku^[5].

Historia

Okres do 1918

W czasie I Rzeczypospolitej Kolonka jako integralna część Jedlni leżała na terenie województwa sandomierskiego prowincji małopolskiej, w latach 1810-1815 w departamencie radomskim Księstwa Warszawskiego, w latach 1816-1837 w obwodzie radomskim województwa sandomierskiego, w latach 1837-1844 w powiecie radomskim guberni sandomierskiej i wreszcie w latach 1845-1915 na terenie guberni radomskiej Królestwa Kongresowego, z czego od 1882 leżała w gminie Jedlnia w powiecie kozienickim.

Lata 1918-1945

W latach 1919-1939 miejscowość administracyjnie należała do gminy Jedlnia, w powiecie kozienickim, w województwie kieleckim.

W czasie okupacji pod niemiecką administracją Generalnego Gubernatorstwa. W pobliskim lesie (obecnie rezerwat przyrody "Jedlnia") okupanci rozstrzelali kilkuset polskich zakładników, o czym przypomina wzniesionych tu później 6 mogił.

W latach 1939-1945 w Kolonce istniał podobwód ZWZ-AK, dowodzony przez komendanta ppor. Jerzego Dąbkowskiego ps. "Longin" oraz jego zastępcę Stanisława Siczka ps. "Jeleń". Oddział "leśnych" Dąbkowskiego wyszedł z konspiracji dopiero w lipcu 1945^[6].

Lata powojenne

W latach 1945-1975 również leżała w województwie kieleckim (1945-1954 w gminie Jedlnia, 1954-1959 w gromadzie Poświętne, 1960-1972 w osiedlu Jedlnia-Letnisko, zaś od 1973 do dzisiaj w nowo utworzonej gminie Pionki).

22 lipca 1954, w 10. rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN i w Narodowe Święto Odrodzenia Polski, w Kolonce oddano do użytku stadion sportowy, na którym rozgrywki zaczął LKS Jodła Jedlnia-Letnisko. Na terenie stadionu znalazły się - boisko do gry w piłkę nożną i siatkową, urządzenia lekkoatletyczne: bieżnia, skocznia i rzutnie, a nawet oświetlone lodowisko^[7].

31 grudnia 1959 wieś Kolonka i oddziały nr nr 134, 138–151 i 213–216 lasów państwowych Nadleśnictwa Jedlnia wyłączono z gromady Poświętne, włączając je do osiedla Jedlnia-Letnisko w powiecie radomskim w tymże województwie^[8].

W latach 70. XX wieku drogę w kierunku stadionu utwardzono betonowymi płytami pochodzącymi z lotniska wojskowego Radom-Sadków.

W latach 1975–1998 Kolonka leżała w gminie Pionki nowo powstałego województwa radomskiego.

W 1976 na pobliskiej rzece Gzówka wybudowano Zalew Siczki, miejsce wypoczynku wielu mieszkańców Radomia i całego regionu. W 1982 pobliski las wszedł w skład rezerwatu przyrody "Jedlnia", co Kolonkę uczyniło jeszcze bardziej atrakcyjną turystycznie^[9]. W drodze z Kolonki na kładkę nad Zalewem Siczki istniał ośrodek wypoczynkowy Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu^[10].

W latach 90. XX wieku w Kolonce powstała stacja paliw (obecnie pod marką LOTOS Optima), wyburzono natomiast domki letniskowe Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu.

Infrastruktura i transport

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z 1986 ze zmianami uchwalonymi w 1990 przewiduje zabudowę letniskową zarówno w Kolonce, jak i 3 pobliskich sołectwach: Kieszku, Stokach i Zadobrzu^[11]. Wieś podłączona jest do sieci elektrycznej oraz wodociągowej, a także do linii telefonicznej. Brakuje kanalizacji, jednak zrealizowano budowę przydomowych oczyszczalni ze środków WFOŚ^[12].

Kilkadziesiąt metrów od zabudowań wiejskich znajduje się stacja paliw i stadion A-klasowej drużyny w piłce nożnej LKS Jodła Jedlnia-Letnisko (powst. 1949), zaś kilkaset metrów dalej - mogiły z czasu II wojny światowej, Zalew Siczki na rzece Gzówka, stara kapliczka maryjna, ujęcie wody pitnej oraz leśniczówka^[13].

W Kolonce znajduje się przystanek na żądanie komunikacji autobusowej, głównie relacji Radom-Pionki i Radom-Kozienice^[14]. Najbliższe miejsca odjazdu pociągów to natomiast Jedlnia Kościelna w Sokołach oraz stacja kolejowa Jedlnia-Letnisko.

Dla miejscowości właściwymi miejscowo są: parafia św. Józefa, posterunek policji oraz urząd pocztowy w Jedlni-Letnisko.

Galeria

• 

  (c) I, Poznaniak1975, CC BY 2.5

  Stanisław Siczek, zastępca dowódcy podobwodu "Kolonka" AK

• 

  (c) I, Poznaniak1975, CC BY 2.5

  Stadion w Kolonce (występuje na nim LKS Jodła Jedlnia-Letnisko).

• 

  Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce

• 

  Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce

• 

  Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce

• 

  Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce

Przypisy

Bibliografia

• Wojciech Borzobohaty, ""Jodła" Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939-1945", Warszawa 1988, ISBN 83-211-0901-2.
• ks. Józef Gacki, "Jedlnia w niej kościół i akta obelnego prawa", Radom 1874.

Linki zewnętrzne

• Kolonka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 268 .
• Nieoficjalna strona LKS "Jodła Jedlnia-Letnisko"