Kolumba Gabriel

Kolumba Gabriel OSB wł. Colomba Gabriel
Janina Matylda Gabriel
zakonnica, ksieni
Kraj działania	Polska Włochy
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1858 Stanisławów
Data i miejsce śmierci	24 września 1926 Rzym
Miejsce pochówku	kaplica domu generalnego w Centocelle
Przełożona generalna Instytutu Sióstr Benedyktynek od Miłości
Okres sprawowania	8 maja 1908–24 września 1926
Ksieni klasztoru benedyktynek we Lwowie
Okres sprawowania	24 stycznia 1897–21 kwietnia 1900
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Benedyktynki od Miłości
Śluby zakonne	6 sierpnia 1882

Kolumba Gabriel (wł. Colomba Gabriel, właśc. Janina Matylda Gabriel, imię zakonne Kolumba; ur. 3 maja 1858 w Stanisławowie (obecnie Ukraina), zm. 24 września 1926 w Rzymie) – polska błogosławiona Kościoła katolickiego, zakonnica, założycielka Instytutu Benedyktynek od Miłości oraz ksieni klasztoru benedyktynek we Lwowie.

Życiorys

Lata młodości

Urodziła się 3 maja 1858 na Kresach Wschodnich w Stanisławowie jako córka Rudolfa i Agnieszki z domu Rawskiej, przyjmując na chrzcie imiona Janina Matylda^[1]. Kiedy miała 8 lat rodzina przeprowadziła się do Lwowa^[1]. Dwa lata później zaczęła uczęszczać do państwowej szkoły imienia cesarzowej Elżbiety, ale po roku została przeniesiona do szkoły sióstr benedyktynek łacińskich, a potem do ormiańskich^[1]. Środowisko szkół zakonnych stało się dla niej inspiracją do poszukiwania drogi życia konsekrowanego^[1].

Powołanie zakonne

Klasztor we Lwowie

W lipcu 1873 mając ukończone 15 lat, zdecydowała o wstąpieniu do klasztoru sióstr benedyktynek łacińskich we Lwowie, rozpoczynając 25 lipca 1873 okres nowicjatu^[1]. 25 sierpnia 1874 odbyły się obłóczyny, połączone z wręczeniem habitu oraz przyjęciem imienia zakonnego: Kolumba^[2]. Z powodu młodego wieku nie można było dopuścić jej do ślubów wieczystych, więc skierowano ją na dalszą naukę do seminarium nauczycielskiego, które ukończyła we wrześniu 1876 egzaminem dyplomowym^[2]. Następnie w lutym 1879 pomyślnie zdała wydziałowy egzamin nauczycielski uprawniający do nauczania w szkole średniej^[2]. Przez kolejne trzy lata przygotowywała się do profesji wieczystej, pełniąc jednocześnie funkcję nauczycielki w szkole klasztornej^[2]. 6 sierpnia 1882 odbyła się profesja wieczysta^[2]. Rok po przyjęciu profesji złożyła wraz ze swymi współnowicjuszkami konsekrację dziewic, kończąc tym samym cały okres formacji zakonnej^[2]. W latach 1883–1888 pracowała jako nauczycielka w szkole^[2].

W styczniu 1888 kapituła zakonna wybrała ją na kantorkę, czyli opiekunkę chóru, a ksieni klasztoru powierzyła jej także część spraw majątkowych konwentu (1888–1889), które zarezerwowane były dla subprzeoryszy^[3]. Następnie ksieni widząc jej zdolności organizacyjne przeforsowała w grudniu 1889 jej kandydaturę na przeoryszę, czyli swoją zastępczynię^[4]. 31 stycznia 1890 przewodniczyła ona pierwszemu posiedzeniu kapituły klasztornej^[4]. Funkcję przeoryszy pełniła ona do śmierci, 19 grudnia 1896 swojej przełożonej^[4]. Dwa dni później objęła jako najstarsza w hierarchii, kierownictwo lwowskiego konwentu^[4]. Długoletni spowiednik sióstr, bp pomocniczy archidiecezji lwowskiej Józef Weber wyznaczył na 24 stycznia 1897 termin wyboru nowej ksieni, na którą stosunkiem głosów 11:8 ostatecznie ją wybrano^[4]. Na tym stanowisku okazała się bardzo energiczna, wprowadzając duże ożywienie i nowe zasady funkcjonowania wspólnoty (m.in. redukcję urzędów w klasztorze i kumulację obowiązków)^[4]. Podjęła się wówczas prowadzić nowicjat, rezygnując jednocześnie z powołania na urząd przeoryszy^[4]. Sama zamieszkała w skromnej celi udostępniając wolne pomieszczenie na salę szkolną^[4].

Wkrótce, w lipcu 1899 zainicjowała budowę nowego domu wypoczynkowego dla benedyktynek w podlwowskich Lesienicach^[5]. Wykonanie wszystkich prac stolarskich w tym domu powierzyła Pawłowi Podruckiemu^[a], byłemu wychowankowi klasztoru, który później okazał się oszustem przywłaszczając sobie sporą sumę pieniędzy, a jednocześnie skierował on dodatkowe, nieuzasadnione oskarżenia o charakterze obyczajowym w jej kierunku^[6]. W toku prowadzonego śledztwa sądowego i kurialnego uznano, że bezprawnie zadysponowała ona pieniędzmi, a władza duchowna lwowskiego Kościoła nakazała jej wyjechać z miasta^[6].

Okres włoski

21 kwietnia 1900 opuściła Lwów, udając się do Włoch, gdzie w Rzymie zamieszkała u sióstr nazaretanek i gdzie spotkała Franciszkę Siedliską, założycielkę zakonu i późniejszą błogosławioną^[6]. Czekając na rozpatrzenie odwołania skierowanego do Stolicy Apostolskiej, wysłała listy do nowo wybranego lwowskiego metropolity abp. Józefa Bilczewskiego z prośbą o zgodę na powrót do klasztoru we Lwowie, który ostatecznie jej odmówił^[6]. Kuria watykańska nie zdołała również znaleźć żadnych podstaw do usunięcia jej ze zgromadzenia^[6].

Wobec tej rzeczywistości została przyjęta do klasztoru benedyktynek w Subiaco, na co 3 czerwca 1902 wydała zgodę Kongregacja ds. Biskupów i Zakonników^[6]. Klasztor w Subiaco zażądał jednocześnie od klasztoru lwowskiego wypłacania rat pieniężnych na jej utrzymanie^[7]. Wkrótce nie znajdując porozumienia ze współsiostrami włoskimi, popadła w depresję^[8]. Po rocznym pobycie u nich postanowiła wystąpić z prośbą o eksklaustrację^[8].

Decyzją Kurii Rzymskiej z 21 czerwca 1903 uzyskała zezwolenie na roczne opuszczenie klauzury^[8]. Z Subiaco latem 1903 wyjechała do Rzymu, gdzie zamieszkała u sióstr św. Karola, tuż obok bazyliki św. Piotra^[8]. Jesienią 1903 otrzymała dekret sekularyzacyjny^[8]. Od tego czasu aż do wiosny 1905 pozostawała w samotności, oddając się modlitwie i medytacjom^[8]. Następnie w połowie 1905 przeniosła się z pensjonatu św. Karola do pokoju w czteropiętrowej kamienicy przy ul. Via degli Scipioni i nawiązała kontakt z proboszczem miejscowej parafii ks. Canale, poświęcając się pracy charytatywnej na rzecz ludzi potrzebujących (m.in. dzieci)^[8].

Zrodził się u niej wówczas pomysł założenia nowego zgromadzenia, w którym mogłaby realizować swoje powołanie^[8]. Pomoc w załatwieniu spraw formalnych zaoferował wówczas o. Jacek Maria Cormier OP, świeżo mianowany generał dominikanów, późniejszy błogosławiony, którego poznała w 1900, w Rzymie^[9]. W tym samym czasie znalazła odpowiednie pomieszczenie w dzielnicy Testaccio na ochronkę dla dzieci, a 14 lipca 1907 wniosła podanie do papieża św. Piusa X o wsparcie finansowe tego dzieła, otrzymując w roku następnym jego aprobatę^[9]. Często przebywała wówczas w kościele Matki Bożej Królowej Pokoju na Piazza Navona, gdzie poznała proboszcza o. Vincenza Ceresiego, który zaproponował jej, by zajęła się opieką nad ubogimi dziewczętami przyjeżdżającymi do pracy^[9]. Po kilku miesiącach przygotowań otwarła 1 maja 1908 przy ul. Via dei Coronari 56, na terenie tej parafii dom dla dwudziestu dziewcząt, któremu nadano nazwę „Casa-Famiglia economica”^[10]. W wyniku powiększania się liczby pensjonariuszek, 1 października 1908 przeniosła dzieło, dzięki licznym darczyńcom do nowego obiektu przy ul. Via di Torre Argentina w pobliżu Panteonu^[11]. Wiosną 1910 pracowały z nią dwie polskie profeski i dwie włoskie postulantki, które chciały wybrać dalszą drogę życia zakonnego^[12]. Generał benedyktynów Hildebrand de Hemptinne OSB skierował wówczas prośbę do wikariatu Rzymu o pozwolenie na obłóczyny postulantek i złożenie przez nie ślubów czasowych^[12]. Kardynał Pietro Respighi wydał zgodę i 1 czerwca tegoż roku odbyły się uroczystości z udziałem dwóch kandydatek, którym przewodniczył ks. prałat Faberi^[12]. Na przełomie 1912 i 1913 kolejne dwie kandydatki przystąpiły do obłóczyn^[12]. Dzięki jej zaradności udało się zorganizować dom przy ul. Via Nomentana z przeznaczeniem na nowicjat dla przyszłych sióstr^[12].

U schyłku życia

W życiu codziennym cechowała ją prostota, ubóstwo, poświęcenie i bezinteresowność^[12]. Przez cały okres rzymski chodziła tylko w jednym habicie i w jednej parze obuwia^[12]. Pod koniec życia zajęła się opracowaniem konstytucji zgromadzenia, noszącego nazwę Instytutu Sióstr Benedyktynek od Miłości (wł. L’Istituto delle Suore Benedittine di Carità), które 5 marca 1926 zostało urzędowo zatwierdzone^[12].

Próbowała przeszczepić zgromadzenie sióstr do odrodzonej Polski, ale bez powodzenia^[13]. Udało się jej jedynie erygować jeszcze dwa nowe domy na Sardynii oraz przenieść dom generalny zgromadzenia do Centocelle, na przedmieściach Rzymu, gdzie zmarła 24 września 1926^[13]. Została początkowo pochowana na cmentarzu, po czym w listopadzie 1983 przeniesiono jej ciało z grobowca zgromadzenia, w którym spoczywało od 1958, do kaplicy domu generalnego w Centocelle^[14].

Proces beatyfikacji

Z inicjatywy Sióstr Instytutu Benedyktynek od Miłości w Rzymie przekonanych o świątobliwości jej życia podjęto próbę wyniesienia jej na ołtarze^[15]. Impuls do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego wyszedł od bp. Biaggio Terrenoniego z Avezzano w 1981^[13]. 16 czerwca 1983 Stolica Apostolska wydała zgodę tzw. Nihil obstat zezwalającą na rozpoczęcie procesu jej beatyfikacji^[15]. Postulatorem procesu został benedyktyn o. Giuseppe Tamburino OSB, który zbierał potrzebną dokumentację^[16]. Wyjeżdżał on nawet do Polski, gdzie uzyskał w 1986 pomoc od abp. krakowskiego Franciszka Macharskiego, który wyznaczył komisję historyczną^[16]. Po przeprowadzonym procesie diecezjalnym, Stolica Apostolska 20 czerwca 1986 potwierdziła jego ważność, po czym w 1988 złożono tzw. Positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej^[15]. Po odbytym 28 listopada 1989 posiedzeniu konsultorów teologicznych oraz sesji kardynałów i biskupów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych 8 maja 1990, papież św. Jan Paweł II wydał zgodę na promulgowanie 10 czerwca 1990 dekretu o heroiczności jej cnót^[15]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.

Potrzebny do beatyfikacji był cud za jej przyczyną, jakim okazało się powrócenie do życia po śmierci klinicznej mieszkańca Padwy^[16]. Komisja po dwuletniej analizie uznała 21 grudnia 1992 cudowne uzdrowienie za wymagane prawem kanonicznym i sprawa doczekała się swego pomyślnego zakończenia^[15], po czym papież św. Jan Paweł II dokonał jej beatyfikacji 16 maja 1993 w bazylice św. Piotra w Rzymie wraz z trzema innymi Czcigodnymi Sługami Bożymi^[16]: Marią Ludwiką od Jezusa, Florydą Cevoli i Maurycym Tornayem.

Jej wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 24 września (dies natalis).

Zobacz też

• Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• Polscy święci i błogosławieni
• Modlitwa za pośrednictwem świętego

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Grzegorz Chajko. Błogosławiona Matka Kolumba Gabriel, benedyktynka lwowska. (PDF). „Folia Historica Cracoviensia”. 15/16, s. 365–374, 2010. ISSN 0867-8294. OCLC 922219163. 

Linki zewnętrzne

• 24 września. Błogosławiona Kolumba Gabriel, zakonnica (pol.). W: Internetowa Liturgia Godzin [on-line]. brewiarz.pl, 2014-08-31. [dostęp 2017-02-16].
• Bł. Janina Kolumba Gabriel (pol.). W: Katolicka Agencja Informacyjna [on-line]. dziedzictwo.ekai.pl. [dostęp 2017-02-16].
• Bł. Kolumba Gabriel (pol.). W: Fundacja Dobrej Edukacji „Maximilianum” [on-line]. fundacjamaximilianum.pl. [dostęp 2017-02-16].