Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej

Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej
Obiekt zabytkowy nr rej. 146 z 21.03.1950
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Bystrzyca Kłodzka

Miejsce

pl. Wolności

Styl architektoniczny

barok

Projektant

Anton Jörg

Fundator

Kacper Kleinwatcher

Całkowita wysokość

10 m

Data odsłonięcia

1736

Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej
Mapa konturowa Bystrzycy Kłodzkiej, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Ziemia50°17′48″N 16°39′06″E/50,296667 16,651667

Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodzący z 1736 roku barokowy monument, autorstwa Antona Jörga, stojący na rynku w Bystrzycy Kłodzkiej. Pomnik był narzędziem propagandowym, mającym służyć umocnieniu wiary katolickiej i ideowej walce z protestantyzmem.

Historia

Kolumna wykonana została w roku 1736 przez pochodzącego z Kamieńca Ząbkowickiego śląskiego rzeźbiarza Antona Jörga[1], który zasłynął podobnym pomnikiem ustawionym na rynku w Głubczycach[2]. Fundatorem dzieła był bystrzycki radca i podskarbi Kacper Rudolf Kleinwatcher. Kolumna powstała, aby chronić miasto od pożarów i zarazy, która w tym czasie dziesiątkowała okoliczną ludność[3]. W roku 1855 podskarbi Franciszek Tischbauer sfinansował renowację, którą przeprowadził rzeźbiarz Aleksy Ziliack[4]. Kolejną renowację, połączoną z usuwaniem starych powłok olejnych i naprawą zniszczonych detali, wykonał w latach 1900-1902 rzeźbiarz Eisenberg ze Strzelina[4], a ostatnie tego typu prace przeprowadził Karl Heinz-Ludwig[3].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 21 marca 1950 pomnik został wpisany do rejestru zabytków ruchomych[5].

Architektura

Pomnik ma wysokość około 10 metrów i w ocenie historyków sztuki jest jednym z najlepszych dzieł Antona Jörga[4]. Inspiracją dla tej kompozycji stał się dwunasty rozdział Apokalipsy św. Jana, o czym informuje inskrypcja wykuta na podstawie pomnika[3]. Szczyt wysokiego, zwężającego się ku górze cokołu o trzech wklęsłych bokach pokrytych ornamentem regencyjnym, zwieńczono przedstawieniem Trójcy Świętej. Poniżej ulokowano figurę Matki Bożej Wniebowziętej. Postać Marii otaczają postaci świętych Józefa, Anny i Joachima. Poniżej Marii, na niewysokiej kolumnie, stoi figura Archanioła Michała. Postument otacza bogato ornamentowana kamienna balustrada, w której narożach stoją figury świętych Floriana, Jana Nepomucena i Franciszka Ksawerego. Pomnik okolono żeliwnym ogrodzeniem. Całość jest bogato zdobiona puttami, wolutami, motywami roślinnymi i innymi detalami[6].

Kolumna ukazuje symbolicznie walkę Kościoła z Szatanem[7]. Jest to szczególnie widoczne w przedstawieniu Marii przezwyciężającej zło i w postaci Michała z pokonanym smokiem[7].
Pomnik ze względu na rozmiary i bogactwo form ma charakter monumentalny oraz cechuje się doskonałą równowagą elementów statycznych i dynamicznych[7]. W przeszłości był efektownym narzędziem propagandy religijnej i walki z reformacją[7].

Galeria

  • Cały pomnik

    Cały pomnik

  • Trójca Święta

    Trójca Święta

  • Archanioł Michał

    Archanioł Michał

  • Święty Józef

    Święty Józef

  • Święty Joachim

    Święty Joachim

  • Putta

    Putta

Przypisy

  1. ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41. ISBN 83-213-4366-X.
  2. ↑ Bystrzyca Kłodzka – kolumna św. Trójcy i kaplica św. Floriana z XVIII wieku. www.szlakikulturowe.dolnyslask.pl. [dostęp 2014-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-05)].
  3. ↑ a b c TintuLintu: Kamienna Trójca Święta w Bystrzycy Kłodzkiej. intour.pl, 2011-03-14. [dostęp 2014-03-01].
  4. ↑ a b c Krystyna Bartnik: Bystrzyca Kłodzka. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 168. ISBN 83-04-03529-4.
  5. ↑ Informacja uzyskana z Narodowego Instytutu Dziedzictwa i potwierdzona w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku.
  6. ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. red. Marek Staffa. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 85. ISBN 83-85773-06-1.
  7. ↑ a b c d Krystyna Bartnik: Bystrzyca Kłodzka. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 169. ISBN 83-04-03529-4.

Bibliografia

  • Bartnik K., Bystrzyca Kłodzka, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
  • Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, red. M. Staffa, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
2015 Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Bystrzyca Kłodzka location map.svg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Bystrzyca Kłodzka location map, Poland