Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej

Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej
Obiekt zabytkowy nr rej. 146 z 21.03.1950
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Bystrzyca Kłodzka

Miejsce

pl. Wolności

Styl architektoniczny

barok

Projektant

Anton Jörg

Fundator

Kacper Kleinwatcher

Całkowita wysokość

10 m

Data odsłonięcia

1736

Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej
Mapa konturowa Bystrzycy Kłodzkiej, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej”
Ziemia50°17′48″N 16°39′06″E/50,296667 16,651667

Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodzący z 1736 roku barokowy monument, autorstwa Antona Jörga, stojący na rynku w Bystrzycy Kłodzkiej. Pomnik był narzędziem propagandowym, mającym służyć umocnieniu wiary katolickiej i ideowej walce z protestantyzmem.

Historia

Kolumna wykonana została w roku 1736 przez pochodzącego z Kamieńca Ząbkowickiego śląskiego rzeźbiarza Antona Jörga[1], który zasłynął podobnym pomnikiem ustawionym na rynku w Głubczycach[2]. Fundatorem dzieła był bystrzycki radca i podskarbi Kacper Rudolf Kleinwatcher. Kolumna powstała, aby chronić miasto od pożarów i zarazy, która w tym czasie dziesiątkowała okoliczną ludność[3]. W roku 1855 podskarbi Franciszek Tischbauer sfinansował renowację, którą przeprowadził rzeźbiarz Aleksy Ziliack[4]. Kolejną renowację, połączoną z usuwaniem starych powłok olejnych i naprawą zniszczonych detali, wykonał w latach 1900-1902 rzeźbiarz Eisenberg ze Strzelina[4], a ostatnie tego typu prace przeprowadził Karl Heinz-Ludwig[3].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 21 marca 1950 pomnik został wpisany do rejestru zabytków ruchomych[5].

Architektura

Pomnik ma wysokość około 10 metrów i w ocenie historyków sztuki jest jednym z najlepszych dzieł Antona Jörga[4]. Inspiracją dla tej kompozycji stał się dwunasty rozdział Apokalipsy św. Jana, o czym informuje inskrypcja wykuta na podstawie pomnika[3]. Szczyt wysokiego, zwężającego się ku górze cokołu o trzech wklęsłych bokach pokrytych ornamentem regencyjnym, zwieńczono przedstawieniem Trójcy Świętej. Poniżej ulokowano figurę Matki Bożej Wniebowziętej. Postać Marii otaczają postaci świętych Józefa, Anny i Joachima. Poniżej Marii, na niewysokiej kolumnie, stoi figura Archanioła Michała. Postument otacza bogato ornamentowana kamienna balustrada, w której narożach stoją figury świętych Floriana, Jana Nepomucena i Franciszka Ksawerego. Pomnik okolono żeliwnym ogrodzeniem. Całość jest bogato zdobiona puttami, wolutami, motywami roślinnymi i innymi detalami[6].

Kolumna ukazuje symbolicznie walkę Kościoła z Szatanem[7]. Jest to szczególnie widoczne w przedstawieniu Marii przezwyciężającej zło i w postaci Michała z pokonanym smokiem[7].
Pomnik ze względu na rozmiary i bogactwo form ma charakter monumentalny oraz cechuje się doskonałą równowagą elementów statycznych i dynamicznych[7]. W przeszłości był efektownym narzędziem propagandy religijnej i walki z reformacją[7].

Galeria

  • Cały pomnik

    Cały pomnik

  • Trójca Święta

    Trójca Święta

  • Archanioł Michał

    Archanioł Michał

  • Święty Józef

    Święty Józef

  • Święty Joachim

    Święty Joachim

  • Putta

    Putta

Przypisy

  1. ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41. ISBN 83-213-4366-X.
  2. ↑ Bystrzyca Kłodzka – kolumna św. Trójcy i kaplica św. Floriana z XVIII wieku. www.szlakikulturowe.dolnyslask.pl. [dostęp 2014-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-05)].
  3. ↑ a b c TintuLintu: Kamienna Trójca Święta w Bystrzycy Kłodzkiej. intour.pl, 2011-03-14. [dostęp 2014-03-01].
  4. ↑ a b c Krystyna Bartnik: Bystrzyca Kłodzka. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 168. ISBN 83-04-03529-4.
  5. ↑ Informacja uzyskana z Narodowego Instytutu Dziedzictwa i potwierdzona w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku.
  6. ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. red. Marek Staffa. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 85. ISBN 83-85773-06-1.
  7. ↑ a b c d Krystyna Bartnik: Bystrzyca Kłodzka. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 169. ISBN 83-04-03529-4.

Bibliografia

  • Bartnik K., Bystrzyca Kłodzka, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
  • Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, red. M. Staffa, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
2015 Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kolumna Trójcy Świętej w Bystrzycy Kłodzkiej
Bystrzyca Kłodzka location map.svg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Bystrzyca Kłodzka location map, Poland