Kombund

Kombund (jidysz ײדישער קאָמוניסטישן אַרבעטער בּונד אין פוילין) – żydowska organizacja komunistyczna założona w 1922, przez bardziej rewolucyjnych działaczy socjalistycznego Bundu[1]. Ugrupowanie powstało w na zjeździe Bundu w Gdańsku w 1921 z inicjatywy Pinkusa Minca[2] jako frakcja wewnątrzpartyjna (Kombund fraktsie). Podział nastąpił na skutek dyskusji podczas pierwszej konferencji polskiego Bundu w 1920 kiedy grupka działaczy opowiedziała się za przystąpieniem do struktur Kominternu, postulat ten jednak został odrzucony przez większość zgromadzonych. Kombund jako partia powstał w styczniu 1922 roku. Nowe ugrupowanie przystąpiło do Międzynarodówki Komunistycznej. Szacuje się że ok. 25% dotychczasowych członków Bundu w Polsce przeszło do Kombundu.

Największe wpływy ugrupowanie uzyskało w Łodzi. Według niektórych źródeł, około 50% członków Bundu w Łodzi dołączyło do Kombund. Lokalna gazeta Bundu została przejęta przez Kombund[3].

Natychmiast po rozłamie, Bund i Kombund rozpoczęły walkę o kontrolę nad żydowskimi związkami zawodowymi.

Wkrótce po założeniu na Kombund rozpoczęły się negocjacje z Komunistyczną Partią Polski w sprawie połączenia obu ugrupowań. We wrześniu podjęto ostateczną decyzję o połączeniu z KPP. Tuż przed połączeniem, Kombund doznał porażek w wyborach związkowych w Łodzi i Krakowie.

Wkrótce po fuzji, Komunistyczna Partia Polski ugruntowała swoje Centralne Biuro Żydowskie[4].

Przypisy

  1. ↑ Universiṭah ha-ʻIvrit bi-Yerushalayim, and Makhon le-Yahadut zemanenu ʻa. sh. Avraham Harman. Studies in Contemporary Jewry. Bloomington, Ind: Indiana University Press, 1984. str. 20
  2. ↑ Joshua Fogel, Yiddish Leksikon: PINKHES MINTS (ALEXANDER MINZ, P. MINC), Yiddish Leksikon, 29 października 2017 [dostęp 2022-07-26].
  3. ↑ Jacobs, Jack Lester. Jewish Politics in Eastern Europe: The Bund at 100. Basingstoke: Palgrave, 2001. str. 104
  4. ↑ Johnpoll, Bernard K. The Politics of Futility; The General Jewish Workers Bund of Poland, 1917-1943. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 1967. str. 119-120