Komenda Rejonu Uzupełnień Baranowicze
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Rodowód | PKU Baranowicze |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Podległość | |
Skład | PKU typ I |
Komenda Rejonu Uzupełnień Baranowicze (KRU Baranowicze) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia komendy
Na obszarze Okręgu Korpusu Nr IX funkcjonowała Powiatowa Komenda Uzupełnień Baranowicze, która obejmowała swoją właściwością powiaty: baranowicki i nieświeski. W każdym mieście powiatowym miał rezydować oficer ewidencyjny. W 1924 stanowiska ta nie zostały obsadzone[2][3][4][5].
18 listopada 1924 weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 o powszechnym obowiązku służby wojskowej[6], a 15 kwietnia 1925 rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[5]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[7][8]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[9].
Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[7]. W skład PKU Baranowicze wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[7]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[10][11][12].
12 marca 1926 została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[13].
Od 1926, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Baranowicze normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[14]
Z dniem 1 października 1927 z PKU Mołodeczno w Wilejce został wyłączony powiat stołpecki i włączony do PKU Baranowicze[15]. Od tego czasu PKU Baranowicze administrowała trzema powiatami: baranowickim, nieświeskim i stołpeckim[16]. W grudniu 1930 komenda posiadała skład osobowy typ I[14].
31 lipca 1931 gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[17].
1 lipca 1938 weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Baranowicze została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Baranowicze przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938[18], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym[19]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Baranowicze normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[20].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: baranowicki, nieświeski i stołpecki[1].
KRU Baranowicze otrzymała zadanie mobilizacyjne, które zostało ujęto w planie mobilizacyjnym „W”. Komendant RU był odpowiedzialny za przygotowanie całości i przeprowadzenie mobilizacji kompanii wartowniczej nr 4/93 z wyjątkiem mobilizacji materiałowej, za którą współodpowiedzialność ponosił dowódca 78 pp. Kompania wartownicza nr 4/93 wchodziła w skład baonu wartowniczego nr 93, mobilizowanego przez KRU Prużana. Kompania była mobilizowana w grupie jednostek oznaczonych kolorem zielonym. Zmobilizowana kompania pod względem ewidencyjnym należała do Ośrodka Zapasowego 20 Dywizji Piechoty[21].
Zgodnie z założeniami planu „W”, w razie mobilizacji, KRU Baranowicze funkcjonowała na podstawie etatu pokojowego. W czasie wojny, pod względem ewidencji i uzupełnień, przynależała do Ośrodka Zapasowego 9 Dywizji Piechoty[22].
Obsada personalna
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Baranowicze, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938.
- Komendanci
- ppłk piech. Władysław Żubrycki (1923 – XII 1924 → komendant PKU Kowel[23])
- ppłk piech. Wincenty Dziewulski (XII 1924[23] – XII 1926 → komendant PKU Brześć[24])
- ppłk piech. Józef Sawicz (XII 1926 – 31 XII 1928 → stan spoczynku[25])
- ppłk piech. Ludwik Łęgowski (III 1930[26] – ? → komendant KRU Warszawa Miasto II)
- mjr piech. Marian Stachelski (1939[27], niewola, Obóz NKWD Griazowiec)
- I referent
- kpt. kanc. Zygmunt Wołosewicz (do XII 1924 → II referent PKU Gniezno[29])
- kpt. Stanisław II Stańkowski (od I 1925[30])
- II referent
- oficer instrukcyjny – por. piech. Karol Surma[a] (od IX 1924[35])
- oficer ewidencyjny Nieśwież
- por. piech. Wacław Świtkowski (1 VIII[36] – 25 X 1923 → OE Lwów Miasto PKU Lwów Miasto[37])
- por. piech. Henryk Czechowski (15 XI 1923[38] – I 1924 → PKU Słonim[39])
- por. piech. Piotr Nowosielski (V[40] – IX 1924 → PKU Nisko[41])
- oficer ewidencyjny – urzędnik wojsk. XI rangi / chor. Andrzej Jaszczur[b] (1923 – 1925)
- oficer ewidencyjny – urzędnik wojsk. XI rangi Józef Jakub Machaj (1923)
- kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
- kpt. art. Edward Dawidowski[c] (VIII 1927[48] – 31 XII 1931[49] → stan spoczynku)
- kpt. piech. Jan Józef Domino (XI 1931[50] – 1 VII 1932[51] → kierownik I referatu PKU Jarosław)
- kpt. piech. Gotlieb Albert Lotys (od 1932[52] – 31 VIII 1933[53] → stan spoczynku)
- kpt. piech. Jan Kazimierz Ozaist[d] (1933[55], był w VI 1935, → stan spoczynku)
- kierownik II referatu poborowego
- referent
- kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Mieczysław Uzarowicz[i] †1940 Twer[76]
- kierownik II referatu uzupełnień – por. adm. (piech.) Czesław Gulczyński[j] (niewola, Obóz NKWD Griazowiec)
Uwagi
- ↑ Por. piech. Karol Surma ur. 25 października 1895. W 1916, jako uczeń VIII klasy Filii c. k. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie został wcielony do c. i k. Armii. W 1923 był przydzielony z 48 pp na stanowisko przedstawiciela MSWojsk. przy Powiatowej Komisji Nadawczej w Baranowiczach[34]. Był odznaczony Krzyżem Walecznych.
- ↑ Andrzej Jaszczur (ur. 30 listopada 1898) z dniem 1 stycznia 1925 został mianowny chorążym zawodowym w piechocie z równoczesnym wcieleniem do 78 pp i poostawieniem na dotychczasowym stanowisku w PKU Baranowicze[42].
- ↑ Kpt. art. Edward Dawidowski (ros. Эдуард Давидовский) ur. 7 grudnia 1895 w folwarku Otolin, w rodzinie Mieczysława. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 40 dywizjonu parkowego artylerii (ros. 40-й парковый артиллерийский дивизион). Z chorążego awansował na podporucznika. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii rosyjskiej. Był odznaczony Krzyżem Walecznych, Orderem Świętego Stanisława 2. stopnia (16 listopada 1916) i 3. stopnia z mieczami i kokardą (23 lutego 1915) oraz Orderem Świętej Anny 3. stopnia (13 grudnia 1915). Z dniem 1 lutego 1927 został powołany ze stanu nieczynnego z równoczesnym przydziałem służbowym na sześć miesięcy do PKU Baranowicze, w celu odbycia praktyki poborowej[47].
- ↑ Kpt. adm. Jan Kazimierz Ozaist w 1938, jako oficer korpusu administracji, grupa administracyjna, w stanie spoczynku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi za całokształt zasług w służbie wojskowej[54].
- ↑ Stefan Życki latem 1932 skierowany został na czteromiesieczną praktykę u płatnika 78 pp w Baranowiczach[56]. Po zakończeniu praktyki został przeniesiony do 12 dak w Ostrołęce na stanowisko płatnika[57], a z dniem 15 sierpnia 1933 został przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[58]. W marcu 1939 pełnił służbę w 6 pp Leg. w Wilnie na stanowisku oficera gospodarczego. W czasie kampanii wrześniowej 1939 walczył w szeregach 6 pp Leg., jako oficer żywnościowy.
- ↑ Leopold Julian Gadkowski ur. 8 listopada 1897[59], w Kowalu, w ówczesnym powiecie włocławskim guberni warszawskiej, w rodzinie Mikołaja i Julii z Lemańskich. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Służył w 79 Pułku Piechoty[60]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 2716. lokatą w korpusie oficerów piechoty[61]. W 1923 pełnił służbę w 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu[62], a w następnym roku został przeniesiony do 81 Pułku Piechoty w Grodnie[63], a później przeniesiony służbowo do Powiatowej Komendy Uzupełnień Grodno. W lipcu 1927 został przydzielony do nowo utworzonej Powiatowej Komendy Uzupełnień Wołkowysk na stanowisko referenta[64][65]. We wrześniu 1930 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Żywiec na stanowisko kierownika II referatu poborowego[66]. 14 marca 1940 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD Zachodniej Białorusi. 29 listopada 1940 został skazany, a następnie skierowany do poprawczego obozu pracy „Kargopolłagu” (Kargopolskij isprawitielno-trudowoj łagier) w obwodzie archangielskim. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (17 września 1932)[67] i Medalem Zwycięstwa[68].
- ↑ Por. int. Józef Bauc ur. 28 lutego 1894 we wsi Kępa, w powiecie pińczowskim, w rodzinie Jakuba. Był absolwentem Oficerskiej Szkoły Administracji. 15 lipca 1927 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 lipca 1927 i 36. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział gospodarczy, a minister spraw wojskowych wcielił do kadry Departamentu Piechoty z równoczesnym przydziałem do PKU Baranowicze na stanowisko referenta[70]. W czerwcu 1930 został przeniesiony do 18 pap na stanowisko płatnika[71]. Z dniem 15 sierpnia 1933 został przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[72]. W marcu 1939 nadal pełnił służbę w 18 pal na stanowisku oficera gospodarczego. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[73].
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[74].
- ↑ kpt. adm. (piech.) Mieczysław Uzarowicz ur. 21 kwietnia 1895 w Lipnie, w rodzinie Walentego i Elżbiety z Ziółkowskich. Był odznaczony Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Medalem Niepodległości i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej[75].
- ↑ Czesław Gulczyński ur. 7 lipca 1900 w Warszawie, w rodzinie Czesława. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1925 w korpusie oficerów piechoty. W 1932 pełnił służbę w 78 pp w Baranowiczach[77]. 19 września 1939 w Zawiasach przekroczył granicę z Litwą, gdzie został internowany. 16 lipca 1940 został osadzony w Obozie NKWD w Juchnowie. 2 lipca 1941 przeniesiony do Obozu NKWD w Griazowcu. 3 września 1941 został zwolniony i skierowany do Tatiszczewa. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do kraju i został zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień.
Przypisy
- ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 38.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1459.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1327.
- ↑ a b Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
- ↑ a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 7-20.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 1-10.
- ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930, poz. 471.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927, poz. 350.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931, poz. 290.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 725, 749.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 768, 800.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 134 z 24 grudnia 1924, s. 757.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 16 grudnia 1926, s. 441.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 384.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 103.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 844.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1459, 1559, 1562.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 122 z 18 listopada 1924, s. 683.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 23 stycznia 1925, s. 34.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 23 maja 1923, s. 289, przydzielony z PKU Łuniniec na stanowisko oficera ewidencyjnego.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 86 z 28 sierpnia 1924, s. 493, tu ogłoszono przydział do 13 DP.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 103 z 2 października 1924, s. 571, sprostowano przydział.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 425, 260.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 96 z 20 września 1924, s. 535.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 29 lipca 1923, s. 494.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 73 z 21 listopada 1923, s. 678.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923, s. 686.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 18 stycznia 1924, s. 23.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 48 z 15 maja 1924, s. 274, przydzielony z 3 pp Leg., z równoczesnym przeniesieniem do korpusu oficerów administracji, dział kancelaryjny.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 93 z 12 września 1924, s. 523.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 27 stycznia 1925, s. 41.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 18.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 117, 157, 433, 831.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 510.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 8, 35, 89.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 18 lutego 1927, s. 56.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 6 sierpnia 1927, s. 237.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 225.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 327.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 247.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 416.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 183.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 22.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933, s. 82.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 428.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933, s. 89.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933, s. 184.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 260, sprostowano imiona i datę urodzenia z „Leopold ur. 8 grudnia 1897” na „Leopold Julian ur. 8 listopada 1897”.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 210.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 118.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 293, 445.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 311, 386.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927, s. 221.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 145, 240.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 13.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 145.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 11 lutego 1927, s. 50.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 15 lipca 1927, s. 197-198.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 216.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933, s. 186.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 348, 735.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 301.
- ↑ Miednoje 2005 ↓, s. 961.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 106, 606.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24 zeszyt 2, dział III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 2 M–Ż. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2005. ISBN 83-89474-06-9.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2019-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-18)].
- Henryk Moczyński: Służba poborowa. W: Dziesięciolecie Odrodzenia Polskiej Siły Zbrojnej 1918–1928. Henryk Stanisław Mościcki (red.) Włodzimierz Dzwonkowski (red.) Tadeusz Bałaban (red.). Warszawa: Tadeusz Złotnicki, 1928, s. 391–394.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Komendy rejonów uzupełnień OK IX