Komenda Rejonu Uzupełnień Bochnia
Historia | |
Państwo | II Rzeczpospolita |
---|---|
Sformowanie | 1927 |
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Rodowód | PKU Bochnia |
Dowódcy | |
Pierwszy | ppłk Jan Służewski |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | Bochnia |
Podległość | DOK V |
Skład | PKU typ III |
Komenda Rejonu Uzupełnień Bochnia (KRU Bochnia) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia komendy
Z dniem 1 października 1927 roku na terenie Okręgu Korpusu Nr V została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Bochnia obejmująca powiaty: bocheński i wielicki[2].
PKU Bochnia funkcjonowała na podstawie ustawy z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej oraz rozporządzeń wykonawczych do tejże ustawy[3], a także „Tymczasowej instrukcji służbowej dla PKU”, wprowadzonej do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[4]
Zadania i organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej. W skład PKU Bochnia wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[5].
W marcu 1930 roku PKU Bochnia nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie i obejmowała swoją właściwością powiaty: bocheński i brzeski[6]. W grudniu tego roku PKU posiadała skład osobowy typ III[4].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[7].
11 listopada 1931 roku ogłoszono nadanie Krzyża Niepodległości sierż. Feliksowi Wężranowskiemu z PKU Bochnia[8][9].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Bochnia została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Bochnia przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[10], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[11]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Bochnia normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[12].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: bocheński i brzeski[1].
Obsada personalna
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Bochnia, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej w 1938 roku.
Komendanci | ||
---|---|---|
Stopień, imię i nazwisko | Okres pełnienia funkcji | Kolejne stanowisko (dalsze losy) |
mjr / ppłk piech. Jan Henryk Służewski | VII 1927[13] – 31 III 1928[14] | stan spoczynku |
ppłk piech. Antoni II Kwiatkowski | XI 1928[15] – III 1929 | dyspozycja dowódcy OK V[16] |
mjr kontr. adm. Julian Tomasz Karaś[a] | p.o. III[18] – VIII 1929 | dyspozycja dowódcy OK V[19][20] |
mjr piech. Kazimierz Marian Władysław I Czyżewski[b] | IX 1930[22] – 1939[23] | †1940 Katyń[24] |
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1927–1938[25][26][27][28][29] | |||
---|---|---|---|
kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta | mjr kontr. adm. Julian Tomasz Karaś | VII 1927 – III 1929 | p.o. komendanta PKU |
mjr art. Kazimierz Sylwester Michler | p.o. III[30] – XII 1929[31] | p.o. komendanta PKU Święciany | |
mjr piech. Kazimierz Marian Władysław I Czyżewski | XII 1929[32] – IX 1930 | komendant PKU | |
kpt. piech. Karol Franciszek Glazur | IX 1930[22] – VI 1938 | kierownik I referatu KRU | |
kierownik II referatu poborowego | por. kanc. Alfred Jan Gebel | do XII 1929[33] | dyspozycja dowódcy OK V |
por. piech. Jan II Kawecki[c] | p.o. XII 1929[32] – III 1931[35] | ||
por. kanc. / int. Julian Kania[d] | III 1931[37][38] – 31 VIII 1934[39] | stan spoczynku | |
kpt. piech. Jan Grochot[e] | VI 1934[49][50], był w VI 1935 | ||
referent | por. adm. więz. Józef Podoba | do IV 1928 | zastępca komendanta WWŚl. Nr 7[51] |
kpt. piech. Franciszek Glazur | VI[52] – IX 1930 | kierownik I referatu | |
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[23][f] | |||
kierownik I referatu ewidencji | kpt. adm. (piech.) Karol Franciszek Glazur[g] | 1938 – 1939 | †1940 Katyń |
kierownik II referatu uzupełnień | kpt. adm. (piech.) Adolf Gustaw Ulrych | był w III 1939 | †1940 Charków[59] |
Uwagi
- ↑ Mjr kontr. adm. Julian Tomasz Karaś z dniem 1 lutego 1926 roku został przeniesiony służbowo na okres czterech miesięcy z Ekspozytury Wojskowej Kontroli Generalnej przy DOK V do PKU Tarnów, w celu odbycia praktyki poborowej[17].
- ↑ mjr piech. Kazimierz Marian Władysław I Czyżewski ps. „Soplica” ur. 24 stycznia 1893 w Żołyni, w ówczesnym powiecie łańcuckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Rudolfa i Antoniny z Chendyńskich. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości[21].
- ↑ Por. piech. Jan II Kawecki w marcu 1931 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska, a z dniem 30 czerwca tego roku przeniesiony w stan spoczynku[34].
- ↑ Por. int. Julian Kania (ur. 25 sierpnia 1888) w marcu 1934 roku został przeniesiony z korpusu oficerów administracji (dział kancelaryjny) do korpusu oficerów intendentów, w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 grudnia 1922 roku i 13,9 lokatą, z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w PKU Bochnia[36].
- ↑ Kpt. piech. Jan Grochot ur. 16 grudnia 1890 w Bodzanowie, w ówczesnym powiecie wielickim Królestwa Galicji i Lodomerii[40]. 2 listopada 1918 roku został przydzielony do Dowództwa Żandarmerii Okręgu Generalnego Kielce[41]. 16 stycznia 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z 1 lutego 1917 roku[42]. 3 maja 1922roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty[43][44]. W grudniu 1932 roku został przeniesiony z 72 pp w Radomiu do PKU Piotrków[45]. Był autorem projektu odznaki pamiątkowej 72 pp i autorem „Zarysu historji wojennej 72-go pułku piechoty”, wydanego w 1930 roku. 2 marca 1936 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[46]. Zmarł 25 kwietnia 1936 w Warszawie[47]. Prawdopodobnie był spokrewniony z Karolem Grochotem ps. „Prochowski” ur. 22 maja 1895 w Bodzanowie, w rodzinie Franciszka i Marii, żołnierzem Legionów Polskich, Polskiego Korpusu Posiłkowego, cesarskiej i królewskiej Armii, Armii Polskiej we Francji, odznaczonym Krzyżem Niepodległości (13 grudnia 1933)[48].
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[53].
- ↑ Kpt. adm. (piech.) Karol Franciszek Glazur ur. 30 kwietnia 1891 roku w Kołaczycach, w rodzinie Adama i Józefy z Bełzowskich. Był odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi[54]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1141. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 2 psp w Sanoku[55]. W lipcu 1927 roku został przeniesiony z 20 pp do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym do PKU Kraków Miasto na cztery miesiące, w celu odbycia praktyki poborowej[56]. W kwietniu 1928 roku został przeniesiony do PKU Brzeżany na stanowisko kierownika II referatu[57]. W czerwcu 1930 roku został przeniesiony z PKU Brzeżany do PKU Bochnia na stanowisko referenta. We wrześniu tego roku został przesunięty na stanowisko kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta. Od 1938 roku kontynuował służbę w KRU Bochnia na stanowisku kierownika I referatu ewidencji. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 roku spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. 5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[58]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Przypisy
- ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
- ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1930 roku, s. 375.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 222.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 21.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 356.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 85.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 20 stycznia 1926 roku, s. 35.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 marca 1929 roku, s. 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 sierpnia 1929 roku, s. 259.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 16 listopada 1929 roku, s. 345, z dniem 31 grudnia 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 20.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 28.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 844.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 97.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 222-223.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 320.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 683, 828.
- ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 511.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 18, 34, 36.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 marca 1929 roku, s. 101.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 400.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 399.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 377.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 248.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 92.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 90.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 24.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 134, sprostowanie przydziału.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 145.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-11]..
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919 roku, poz. 351.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 7 z 23 stycznia 1919 roku, poz. 274.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 86, 186.
- ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 40, 600.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 417.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-11]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1936 roku, s. 32.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-11]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 174.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 294.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 162.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 207.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 166.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 57.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 221.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 158.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 572.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2019-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-18)].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Komendy rejonów uzupełnień OK V