Komenda Rejonu Uzupełnień Równe

Komenda Rejonu Uzupełnień
Równe
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Równe
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Równe

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Równe

Podległość

DOK II

Skład

PKU typ I

Komendy rejonów uzupełnień DOK II

Komenda Rejonu Uzupełnień Równe (KRU Równe) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy

Po wprowadzeniu pokojowej organizacji służby poborowej na obszarze Okręgu Korpusu Nr II została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Równe obejmująca swoją właściwością powiaty: ostrogski i rówieński[2][3][4].

18 listopada 1924 weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 o powszechnym obowiązku służby wojskowej[5], a 15 kwietnia 1925 rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[6]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[7][8]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[9].

1 stycznia 1925 siedziba powiatu ostrogskiego została przeniesiona z Ostroga do Zdołbunowa. Jednocześnie zmieniono dotychczasową nazwę powiatu ostrogskiego na powiat zdołbunowski. Tego samego dnia z sześciu gmin powiatu rówieńskiego został utworzony powiat kostopolski z siedzibą starostwa w Kostopolu[10]. Od tego czasu okręg poborowy PKU Równe obejmował powiaty: kostopolski, rówieński i zdołbunowski[6].

Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[7]. W skład PKU Równe wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[7]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[11][12][13].

12 marca 1926 została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[14].

Od 1926, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Równe normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[15]

Z dniem 1 października 1927 powiat kostopolski został wyłączony z PKU Równe i włączony do nowo utworzonej PKU Sarny[16].

W marcu 1930 PKU Równe była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie i administrowała powiatami: równieńskim i zdołbunowskim[17]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ I[15].

31 lipca 1931 gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[18].

1 lipca 1938 weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Równe została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Równe przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938[19], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym[20]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Równe normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[21].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr II, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: rówieński i zdołbunowski[1].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Równe, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938.

Komendanci
  • płk piech. Mikołaj Korszun-Osmołowski (do 26 X 1923 → komendant PKU Krzemieniec[22][3])
  • płk piech. Adolf Dąbrowski (26 X 1923[22] – VII 1924 → 24 pp[23])
  • ppłk piech. Władysław I Nowakowski (VII 1924[23] – V 1925[24] → dyspozycja dowódcy OK II)
  • mjr piech. Ludwik Mijakowski (V 1925[24] – III 1929 → dyspozycja dowódcy OK II[25])
  • ppłk dypl. art. Leon Ludomir Zubrzycki (VIII 1929[26] – I 1930 → dyspozycja dowódcy OK II[27])
  • ppłk piech. Józef Bronisław Kuś[28] (od III 1930[29])
  • mjr dypl. piech. Karol Jeżowski (1939[30], †1940 Bykownia)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[31][4]
  • I referent
    • mjr piech. Gustaw Płaskowicki (do 1 VII 1923 → komendant PKU Ostrowiec[32])
    • kpt. piech. Mikołaj Pieślak (1 VII 1923[33] – VII 1924[34] → 44 pp)
    • kpt. kanc. Józef Władysław Albiński (XI 1924[35][36] → II referent PKU Kościan[37])
    • mjr / ppłk piech. Tadeusz Ludwik Chłopicki-Wajda (1 XII 1924[38] – V 1925[24] → 7 pp Leg.)
    • kpt. piech. Mieczysław Żyromski (V 1925[24] – II 1926 → kierownik I referatu)
  • II referent – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Łukasiewicz (1923 – 1924)
  • oficer instrukcyjny
    • por. piech. Walerian Karczewski (do I 1924 → 9 pp Leg.[39])
    • por. piech. Zygmunt Dawidowicz (od I 1924[39])
  • oficer ewidencyjny na powiat ostrogski – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Ludwik Pawelec (1 VI 1923[40] – IV 1925[41] → OE Olkusz PKU Miechów)
  • oficer ewidencyjny na powiat rówieński
    • urzędnik wojsk. XI rangi Jan Richter (1923)
    • urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Palczyński (od VIII 1924[42])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[43][44][45][46]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Marek Kleinfeld (od II 1926)
    • por. piech. Janusz Jakubowski (był 1932 i w VI 1935)
  • referent – por. kanc. Marian Łukasiewicz (II 1926 – XI 1928 → PKU Częstochowa[53])
W listopadzie 1926 por. kanc. Marian Palczyński został przydzielony do 45 pp celem przeszkolenia[54].
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1938–1939[30][a]
  • kierownik I referatu ewidencji – mjr adm. (piech.) Stanisław Jakub Miodoński †1 VI 1951 Wałbrzych[56][b] (VI 1938 – 1939)
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Michał Komorski[c] (1939)

Uwagi

  1. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[55].
  2. ↑ Stanisław Jakub Miodoński ur. 15 marca 1893, kapitan ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 w korpusie oficerów piechoty, oficer 43 pp, odznaczony Krzyżem Walecznych[57].
  3. ↑ Michał Komorski ur. 8 listopada 1893, kapitan ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 w korpusie oficerów piechoty, oficer 44 pp[58].

Przypisy

  1. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 35.
  3. ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1477.
  4. ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1346.
  5. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  6. ↑ a b Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  7. ↑ a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
  8. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
  9. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
  10. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 7-20.
  12. ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925.
  13. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 1-10.
  15. ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  16. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927, poz. 350.
  17. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  18. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931, poz. 290.
  19. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  20. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  21. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  22. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923, s. 750.
  23. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 73 z 30 lipca 1924, s. 416.
  24. ↑ a b c d Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 13 maja 1925, s. 250.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 86.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929, s. 299.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930, s. 6.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23, sprostowano imiona z „Józef II” na „Józef Bronisław”.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 103.
  30. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 856.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1477, 1562, 1564–1565.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 12 czerwca 1923, s. 393.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 24 czerwca 1923, s. 426.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 72 z 28 lipca 1924, s. 411.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 72 z 28 lipca 1924, s. 412.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 95 z 18 września 1924, s. 532, przesunięto termin odejścia z PKU Nowy Targ na 1 listopada 1924.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 118 z 5 listopada 1924, s. 659.
  38. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 118 z 5 listopada 1924, s. 658.
  39. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 82 z 2 stycznia 1924, s. 760.
  40. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 30 marca 1923, s. 225.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 2 kwietnia 1925, s. 186.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 89 z 31 sierpnia 1924, s. 503.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 9.
  44. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 522.
  45. ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 11, 49, 103.
  46. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 10, 41, 102.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 310.
  48. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 311.
  49. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 20 października 1926, s. 368.
  50. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 31 grudnia 1926, s. 457.
  51. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 9.
  52. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 155.
  53. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 363.
  54. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 17 listopada 1926, s. 405.
  55. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  56. ↑ Stanisław Miodoński. Fundacja Kresy-Syberia. [dostęp 2019-01-08].
  57. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 46, 573.
  58. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 46, 574.

Bibliografia

Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Komendy rejonów uzupełnień DOK II.jpg
Komendy rejonów uzupełnień DOK II