Komenda Rejonu Uzupełnień Sarny

Komenda Rejonu Uzupełnień Sarny
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Sarny
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1927

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Sarny

Dowódcy
Pierwszy

płk Adolf Małyszko

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Sarny

Podległość

DOK II

Skład

PKU typ I

Komendy rejonów uzupełnień DOK II

Komenda Rejonu Uzupełnień Sarny (KRU Sarny) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy

Z dniem 1 października 1927 roku na obszarze Okręgu Korpusu Nr II została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Sarny obejmująca swoją właściwością powiaty: sarneński i kostopolski. Powiat sarneński został wyłączony z PKU Łuck, natomiast powiat kostopolski z PKU Równe[2]. Obsada komendy została wyznaczona we wrześniu tego roku[3].

Komenda funkcjonowała na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[4] oraz zarządzeń wykonawczych, a także postanowień „Tymczasowej instrukcji służbowej dla PKU”, wprowadzonej do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[5] Zadania i organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[6]. W skład komendy wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[6].

W marcu 1930 roku PKU Sarny była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie i administrowała powiatami: sarneńskim i kostopolskim[7]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ I[5].

19 marca 1932 roku ogłoszono nadanie Krzyża Niepodległości st. sierż. Józefowi Depta z PKU Sarny[8][9].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Sarny została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Sarny przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[10], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[11]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Sarny normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[12].

Komendant Rejonu Uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr II, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: sarneński i kostopolski[1].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Sarny, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej w 1938 roku.

Komendanci
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1927–1938[19][20][21][22][23]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
    • mjr piech. Bronisław Antoni Majewski (X 1927 – I 1929 → p.o. komendanta PKU)
    • kpt. żand. / kanc. Bolesław Jan Dutkiewicz[a] (I 1929[27] – 1932[28]Kierownictwo Marynarki Wojennej)
    • kpt. piech. Marian Bronisław Sagański (1932[29] – VI 1938 → kierownik I referatu KRU)
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Władysław II Zaleski[b] (X 1927 – 1 VI 1930[35])
    • por. piech. Edward Rutkowski[c] (IX 1930[38] – VII 1935[39] → dyspozycja dowódcy OK II, †1940 Katyń[40])
    • kpt. piech. Wacław Ernest Ziembiński (1936 – VI 1938 → kierownik II referatu KRU)
  • referent – por. kanc. Józef Brennenstühl[d] (XI 1928[43] – IX 1930[44] → dyspozycja dowódcy OK II)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[17][e]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Marian Bronisław Sagański[f] (1938 – 1939, †1940 Charków[47])
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Wacław Ernest Ziembiński[g] (1938 – 1939, †1940 Charków[49])

Uwagi

  1. Bolesław Jan Dutkiewicz[24] (ur. 8 kwietnia 1890) 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 54. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii. Jego oddziałem macierzystym był 2 dżand. w Lublinie. W 1923 roku zajmował w nim stanowisko oficera do szczególnych poruczeń. W kwietniu 1928 roku został przeniesiony z 2 dżand. do kadry oficerów żandarmerii i przydzielony do PKU Sarny[25]. W styczniu 1929 roku został zatwierdzony na stanowisku kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta. We wrześniu 1930 roku został przeniesiony do korpusu oficerów administracji (dział kancelaryjny) z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku kierownika I referatu PKU Sarny[26]. W grudniu 1932 roku ogłoszono jego przeniesienie do Kierownictwa Marynarki Wojennej w Warszawie.
  2. Por. kanc. Władysław II Zaleski (ur. 5 lipca 1884) W 1923 roku, jako urzędnik wojskowy w IX randze służbowej, pełnił służbę w PKU Mołodeczno w Wilejce na stanowisku oficera ewidencyjnego na powiat wilejski. 2 października 1923 roku został przeniesiony do PKU Augustów w Sokółce na stanowisko II referenta[30]. 31 października tego roku został przydzielony do Departamentu I Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[31]. W tym czasie został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu porucznika, w korpusie oficerów administracji (dział kancelaryjny). W lutym 1925 roku został przydzielony do PKU Biała Podlaska na stanowisko I referenta[32]. W listopadzie tego roku został przeniesiony do PKU Bielsk na stanowisko II referenta[33]. W lutym 1926 roku został zatwierdzony w PKU Bielsk na stanowisku kierownika II referatu poborowego[34]. We wrześniu 1927 roku został przeniesiony do PKU Sarny na takie samo stanowisko. Z dniem 1 czerwca 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska, a z dniem 31 lipca tego roku przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 roku, jako oficer stanu spoczynku administracji pozostawał w ewidencji PKU Sarny.
  3. Por. piech. Edward Rutkowski (ur. 29 sierpnia 1893 w Kamieńcu Podolskim, w rodzinie Leonarda i Heleny z Drelińskich)[36]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 1887. lokatą w korpusie oficerów piechoty[37]. Służył w 50 pp w Kowlu (1922–1924) i 55 pp w Lesznie (1928–1930). We wrześniu 1930 został przeniesiony do PKU Sarny na stanowisko kierownika II referatu poborowego. W lipcu 1935 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr II. W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
  4. Por. kanc. Józef Brennenstühl (ur. 23 stycznia 1889). W 1923 roku pełnił służbę w PKU Lwów Miasto, w charakterze urzędnika wojskowego w XI randze służbowej. W kwietniu 1924 roku został przeniesiony do PKU Lwów Powiat na stanowisko oficera ewidencyjnego na powiat lwowski[41]. W lutym 1926 roku został przeniesiony do PKU Łuck na stanowisko referenta[42]. W listopadzie 1928 roku został przeniesiony do PKU Sarny na stanowisko referenta. We wrześniu 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr II. W 1934 roku, jako oficer stanu spoczynku administracji pozostawał w ewidencji PKU Lwów Miasto.
  5. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[45].
  6. Kpt. adm. (piech.) Marian Bronisław Sagański (ur. 21 stycznia 1892) był odznaczony Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi[46]. W 1932 roku został przeniesiony z 2 bstrz. w Tczewie do PKU Sarny na stanowisko kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta.
  7. Kpt. adm. (piech.) Wacław Ernest Ziembiński[48] ur. 28 września 1893 roku w Pińczowie, w rodzinie Wojciecha i Klary z Arenayusów. W latach 1913–1917 służył w armii rosyjskiej, a następnie w II Korpusie Polskim w Rosji. Później pełnił służbę w PKU Grodzisk na stanowisku kierownika II referatu oraz kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta. W 1936 roku został przeniesiony do PKU Sarny na stanowisko kierownika II referatu poborowego. Był odznaczony Krzyżem Walecznych.

Przypisy

  1. a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 283, 284, 287.
  4. Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  5. a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  6. a b Jarno 2001 ↓, s. 169.
  7. Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932 roku, s. 214.
  9. M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381.
  10. Jarno 2001 ↓, s. 173.
  11. Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  12. Historia WKU Suwałki ↓.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 284.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 30.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 226, zatwierdzony na stanowisku komendanta.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
  17. a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 856.
  18. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 34.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 283, 287.
  20. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 122, 672, 830.
  21. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 523.
  22. Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 17, 41, 87.
  23. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 17, 40, 87.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 102, sprostowano imiona z „Bolesław” na „Bolesław Jan”.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 150.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 294.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 9.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 428.
  29. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 417.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 66 z 16 października 1923 roku, s. 710.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 754, tu podano, że został przydzielony z PKU Mołodeczno w Wilejce.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 4 lutego 1925 roku, s. 54.
  33. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 12 listopada 1925 roku, s. 644.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 18.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930 roku, s. 5, 16.
  36. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 81.
  37. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 104.
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 13.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 91.
  40. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 542.
  41. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 29 kwietnia 1924 roku, s. 245.
  42. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 3, 9.
  43. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 363.
  44. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 292.
  45. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  46. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 292.
  47. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 468.
  48. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 34, sprostowano imiona kpt. Ziembińskiego z „Wacław” na „Wacław Ernest”.
  49. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 635.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Komendy rejonów uzupełnień DOK II.jpg
Komendy rejonów uzupełnień DOK II