Komenda Rejonu Uzupełnień Wilno Miasto

Komenda Rejonu Uzupełnień Wilno Miasto
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1 stycznia 1927
Rozformowanie1939
Tradycje
RodowódPKU Wilno Miasto
Dowódcy
Pierwszypłk Władysław Morawski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacjagarnizon Wilno
PodległośćDOK III
SkładPKU typ II
Komendy rejonów uzupełnień DOK III

Komenda Rejonu Uzupełnień Wilno Miasto (KRU Wilno Miasto) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Historia komendy

Z dniem 1 stycznia 1927 roku na terenie Okręgu Korpusu Nr III została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Wilno Miasto, która administrowała obszarem miasta Wilno, wydzielonym z dotychczasowej PKU Wilno, która otrzymała nazwę „Wilno Powiat”. Siedziba PKU Wilno Miasto była w Wilnie[2]. Kadra oficerska została wyznaczona we wrześniu 1926 roku[3].

PKU Wilno Miasto funkcjonowała na podstawie ustawy z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej oraz rozporządzeń wykonawczych do tejże ustawy[4], a także „Tymczasowej instrukcji służbowej dla PKU”, wprowadzonej do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[5]

Zadania i organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej. W skład PKU Wilno Miasto wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[6].

W marcu 1930 roku PKU Wilno Miasto nadal administrowała miastem Wilno[7]. W grudniu tego roku PKU Wilno Miasto posiadała skład osobowy typ II[5].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[8].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Wilno Miasto została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Wilno Miasto przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[9], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[10]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Wilno Miasto normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[11].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr III, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie[1].

Komenda prowadziła ewidencję wszystkich oficerów z obszaru miasta Wilna oraz powiatów: wileńsko-trockiego i oszmiańskiego[1].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Wilno Miasto, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej w 1938 roku.

Komendanci
Stopień, imię i nazwiskoOkres pełnienia funkcjiKolejne stanowisko służbowe (dalsze losy)
płk rez. powoł. do sł. czyn. Władysław Artur Paweł Morawski[a]IX 1926[3] – 1 VII 1928[13]rezerwa
mjr kanc. / sap. Maksymilian Ossowski[b]XI 1928[16] – VII 1935[17]dyspozycja dowódcy OK III
mjr / ppłk piech. Piotr ŁaszkiewiczVIII 1935[18] – 1939[19]
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[3][20][21]
kierownik I referatu administracji rezerw

i zastępca komendanta

mjr piech. Stanisław KobylińskiIX 1926 – XI 1928[22]p.o. komendanta PKU Siedlce
mjr piech. Stanisław Kozakowski[c]XI 1928 – III 1929dyspozycja dowódcy OK III
mjr piech. Józef I StopaIII 1929[28] – III 1930[29]komendant PKU Końskie
kpt. piech. Mikołaj Berent[d]1932 – 31 XII 1934[31]stan spoczynku
kpt. piech. Eugeniusz Biłgorajskibył w 1935 – VI 1938kierownik I referatu KRU
kierownik II referatu poborowegopor. kanc. Stanisław ChodańIX 1926 – II 1927[32]kierownik II referatu PKU Wilno Powiat
kpt. / mjr piech. Antoni CzyżII 1927[33] – IV 1928[34]kierownik I referatu PKU Włocławek
por. art. Marian Czesław Staszakod IV 1928[35]
kpt. piech. Mikołaj Berentod I 1930[36]kierownik I referatu
por. kanc. Jan SopińskiIX 1930[37] – 1932[38]PKU Wilno Powiat
por. piech. / kpt. adm. Ignacy Julian Spirydowicz[e]od 1932[43], był w VI 1935stan spoczynku
referentpor. kanc. Jan SopińskiIX 1926 – IX 1930kierownik II referatu
Z dniem 30 czerwca 1929 roku por. kanc. Władysław IV Ostrowski przeniesiony został w stan spoczynku[44].
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[19][f]
kierownik I referatu ewidencjikpt. adm. (piech.) Eugeniusz Biłgorajski[g][47]1938 – 1939†17 IX 1943 Zbrodnia w Ponarach
kierownik II referatu uzupełnieńkpt. adm. (piech.) Narcyz Józef Misiewicz[48]był w 1939internowany na Litwie

Uwagi

  1. ↑ Płk piech. Władysław Artur Paweł Morawski (ros. Моравский Владислав Антонович) ur. 15 stycznia 1883. Do 13 lipca 1921 był dowódcą Baonu Celnego Nr 4. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Grodzisk Mazowiecki. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas w grupie oficerów „powyżej 40 roku życia”[12].
  2. ↑ Maksymilian Adolf Ossowski ps. „Gryff” ur. 17 czerwca 1892 w Gdańsku, w rodzinie Piotra i Katarzyny z Kędzierskich. Był członkiem POW. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii niemieckiej. W marcu 1934 roku został przeniesiony z korpusu oficerów administracji do korpusu oficerów inżynierii i saperów, w stopniu majora ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 2,1 lokatą, z pozostawieniem na stanowisku komendanta PKU[14]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (3 maja 1932[15]), Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej.
  3. ↑ Stanisław Kozakowski (ur. 1 maja 1886) do Wojska Polskiego został przyjęty z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1925 w korpusie oficerów piechoty. W październiku 1926 został przeniesiony z 25 pp w Piotrkowie do 74 pp na stanowisko kwatermistrza[23]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesiem służbowym do PKU Łódź Miasto I na okres czterech miesięcy w celu odbycia praktyki poborowej[24]. W listopadzie 1928 został przeniesiony służbowo do PKU Wilno Miasto na stanowisko kierownika I referatu[25]. W marcu 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr III[26], a z dniem 31 sierpnia tego roku przeniesiony w stan spoczynku[27].
  4. ↑ Mikołaj Berent (ur. 4 stycznia 1888[30]).
  5. ↑ Ignacy Julian Spirydowicz urodził się 28 marca 1890 w Husiatynie, w rodzinie Stanisława. We wrześniu 1930 został przeniesiony z 5 pp Leg. do PKU Wilno Powiat z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[39]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 50. lokatą w korpusie oficerów administracji, grupa administracyjna[40]. W 1938, jako oficer stanu spoczynku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi „za całokształt zasług w służbie wojskowej”[41]. W 1939 został zmobilizowany. Fełnił obowiązki adiutanta II batalionu 5 pp Leg. Poległ 23 września 1939 w Antoniówce i został pochowany na tamtejszym cmentarzu wojennym[42].
  6. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[45].
  7. ↑ Eugeniusz Biłgorajski w czerwcu 1934 roku został przeniesiony z 6 pp Leg. do PKU Wilno Miasto, w celu odbycia praktyki poborowej[46].

Przypisy

  1. ↑ a b c Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 2 z 21 stycznia 1927 roku, poz. 15.
  3. ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926 roku, s. 311.
  4. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
  5. ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  6. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169.
  7. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  8. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  9. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  10. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  11. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  12. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 7, 809.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 398.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 88.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 4 lipca 1932 roku, s. 331.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 346.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 92.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 96.
  19. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 860.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. XX, 526.
  21. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 19, 43, 90.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 356.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 337.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 142.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 355.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 86.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 216.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 28, sprostowano datę urodzenia z „6 grudnia 1888” na „4 stycznia 1888”.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 251.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927 roku, s. 35.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927 roku, s. 33.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 158.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 159.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1930 roku, s. 34.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 29.
  38. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 428.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 13.
  40. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 402.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 51.
  42. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 201, 340, 411.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 418.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 141.
  45. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
  47. ↑ Eugeniusz Biłgorajski (1897–1943).
  48. ↑ Narcyz Józef Misiewicz (1895–1972).

Bibliografia

Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
KRU DOK III.jpg
Komendy rejonów uzupełnień DOK III