Komisariat Straży Granicznej „Bojanowo”
Historia | |
Państwo | II Rzeczpospolita |
---|---|
Sformowanie | 1928 |
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Rodowód | Komisariat Straży Celnej „Bojanowo” |
Organizacja | |
Dyslokacja | Bojanowo |
Formacja | Straż Graniczna |
Podległość | Inspektorat Graniczny nr 11 Obwód SG „Leszno” |
Komisariat Straży Granicznej „Bojanowo” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.
Geneza
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Komisariat Straży Celnej „Bojanowo”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Granicznego Straży Celnej „Leszno”[4].
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[5]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Leszno”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[6].
Formowanie i zmiany organizacyjne
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[7]. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Bojanowo” do Inspektoratu Granicznego nr 11 „Leszno” i określił jego strukturę organizacyjną[6]. Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu i ustalał zasięg placówek[8]. Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 roku reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu[9].
Służba graniczna
Sąsiednie komisariaty:
- komisariat Straży Granicznej „Leszno” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Rawicz” − 1928
- komisariat Straży Granicznej „Zaborowo” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Rawicz” − styczeń 1930
Funkcjonariusze komisariatu
Kierownicy/komendanci komisariatu | ||
---|---|---|
stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby |
komisarz | Wacław Będzikowski[10] | był w 1932 – |
Zastępcy komendanta komisariatu | ||
starszy strażnik | Tomasz Kołwa | 1 V 1939[11] – |
Struktura organizacyjna
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[6]:
- komenda − Bojanowo
- placówka Straży Granicznej I linii „Jabłonna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Szemzdrowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pakówka”
- placówka Straży Granicznej II linii „Bojanowo”
Organizacja komisariatu we wrześniu 1928[12]:
- placówka Straży Granicznej I linii „Jabłonna”[a]
- placówka Straży Granicznej I linii „Szemzdrowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pakówka”[b]
- placówka Straży Granicznej II linii „Bojanowo”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[9][13]:
- 3/11 komenda − Bojanowo
- placówka Straży Granicznej I linii „Jabłonna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Gołaszyn”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pakówka”
- placówka Straży Granicznej II linii „Bojanowo” ul. Rawicka 62
Uwagi
- ↑ Miejsce czasowego pobytu placówki Straży Granicznej I linii „Jabłonna” – Bojanowo → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34
- ↑ Miejsce czasowego pobytu placówki Straży Granicznej I linii „Pakówka” – Trzebosz → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34
Przypisy
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 27.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ a b c Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 33.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 70.
- ↑ Wykaz imienny Wlkp. IO ↓, s. 5.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 24/39.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34.
- ↑ Dyslokacja Wlkp. IG ↓, r. 1933.
Bibliografia
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Wykaz dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego w latach 1933–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz imienny oficerów i szeregowych Straży Granicznej Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego pracujących w Przysposobieniu Wojskowym → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Rozmieszczenie inspektoratu granicznego nr 11 Leszno w 1930 roku
Rozmieszczenie komisariatu SG Bojanowo w 1930