Komisariat Straży Granicznej „Kartuzy”

Komisariat Straży Granicznej „Kartuzy”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1929
Rozformowanie1939
Organizacja
DyslokacjaKartuzy
FormacjaStraż Graniczna
PodległośćInspektorat Graniczny nr 4

Komisariat Straży Granicznej „Kartuzy” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-gdańskiej w latach 1929–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 1 z 29 kwietnia 1929 w sprawie zmian organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski powołał do życia i ustalił organizację komisariatu „Kartuzy”[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej zarządził nową strukturę organizacyjną[3]. Rozkazem nr 3/31 zastępcy komendanta Straży Granicznej płk Emila Czaplińskiego z 5 sierpnia 1931 przeniesiono placówkę II linii Egiertowo do Kameli. Tym samym zniesiono posterunek SG w Kameli. Zniesiono też posterunek detaszowany „Szymbark”[4]. Rozkazem nr 2 z 4 czerwca 1932 w sprawach organizacyjnych komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przeniósł placówkę II linii „Chwaszczyno” do Kacka Wielkiego[5]. Rozkazem nr 3 z 29 listopada 1933 w sprawach organizacyjnych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przemianował placówki II linii „Kamela”,„Borcz”, „Żukowo” i „Wielki Kack” na placówki I linii[6]. Rozkazem nr 3 z 23 czerwca 1934 w sprawach [...] tworzenia i zniesienia posterunków informacyjnych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył placówkę I linii „Wielki Kack” z komisariatu Straży Granicznej „Kartuzy” i włączył w skład komisariatu Straży Granicznej „Gdynia”[7]. Rozkazem nr 5 z 3 marca 1939 w sprawie zmian organizacyjnych [...], komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma przemianował placówkę I linii „Kamela” na „Egiertowo”[8].

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty

Funkcjonariusze komisariatu

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopieńimię i nazwiskookres pełnienia służbykolejne stanowisko
podkomisarzJan Ostruszka12 VIII 1939[9] –
Zastępcy komendanta komisariatu
starszy strażnikNestor Chciej[10]23 IV 1939[11]? –

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w czerwcu 1929[2]:

Organizacja komisariatu w styczniu 1930[12]:

  • komenda − Kartuzy
  • placówka Straży Granicznej II linii „Egiertowo”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Szpon”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Szymbark”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Kamela” → w 1933 przemianowana na placówkę I linii
  • placówka Straży Granicznej II linii „Borcz” → w 1933 przemianowana na placówkę I linii
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Skeszewo”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Łapin”
  • placówka Straży Granicznej II linii „Żukowo” → w 1933 przemianowana na placówkę I linii
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Stara Piła”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Kokoszki”
  • placówka Straży Granicznej II linii „Chwaszczyno” → w 1932 przeniesiona do Wielkiego Kacka → w 1933 przemianowana na placówkę I linii → w 1934 przeniesiona do komisariatu „Gdynia”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Wielki Kack”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Owczarnie”
    • posterunek informacyjny Straży Granicznej „Kolibki”

Organizacja komisariatu w 1936:

  • komenda −Kartuzy
  • placówka Straży Granicznej II linii Kartuzy
  • placówka Straży Granicznej I linii Kamela
  • placówka Straży Granicznej I linii Borcz
  • placówka Straży Granicznej I linii Żukowo

Przypisy

  1. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  2. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 38.
  3. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 73.
  4. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78.
  5. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 82.
  6. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 89.
  7. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 96.
  8. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 159.
  9. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 63/39.
  10. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 24/39.
  11. ↑ Rozkazy Maz. IO ↓, s. 60/39.
  12. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 95.

Bibliografia

  • Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
  • Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
  • Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Straż Graniczna (1928–1939)
Inspektoraty okręgowe
od 1938 okręgi SG
Inspektoraty graniczne
od 1938 obwody SG
Obwody SG
powstałe po 1938
Komisariaty SG
Placówki I linii
Placówki II linii

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).